Bankalar için stres testleri

Abstract

Basel düzenlemeleri ile birlikte bankaların finansal sağlamlığı piyasadaki Sermaye Yeterliliği değerlerine göre ölçülmeye başlandı. Özellikle 90'lı yılların sonu ve 2000'li yılların ilk on yılı, küreselleşme ve bol miktarda likiditeden sonra ciddi mali krizlere tanık oldu. Bankalar için potansiyel riskleri önceden belirlemek ve önlem almak için en yaygın araçlardan biri, stres testleridir. Basel ilkeleri, bankalar için stres testi uygulamalarını içermekle birlikte geliştirilmesi gereken önemli eksikliklere sahiptir. Bu çalışmanın amacı, Basel kurallarının Türk Bankacılık Sektörü üzerinden bu ilkelerden sorumlu tüm ülkelere adil muamele bağlamında yetersiz kaldığına işaret etmektir. Çalışmada Türk bankacılık sistemi, sermaye yeterlilik oranını etkileyen faktörler üzerinden bir ekonometrik analize tabi tutulmuş ve elde edilen bulgular kurun sermaye yeterlilik oranı üzerinde negatif ve anlamlı bir etkisi olduğunu göstermiştir. Ardından döviz kuru şoklarının da dahil edildiği ekonomik sermaye modeli ile Türk Eximbank bilançosu üzerinden stres testi uygulamasına yer verilmiş ve çıkan sonuçlar kur faktörünün en az ülke not düşüşü kadar sermaye yeterliliği üzerinde etkili olduğunu göstermiştir. Anahtar Kelimeler: Sermaye yeterlilik oranı, kur, ISEDES, stres testi, panel veri

Together with Basel regulations, the financial stability of banks has begun to be measured according to the Capital Adequacy values in the market. In particular, the end of the 90's and the first decade of the 2000's have witnessed serious financial crises after globalization and liquidity abundance. One of the most common tools to determine the potential risks in banking is stress testing and Basel principles incorporate stress testing application for banks either, but there are important deficiencies about the inherent system which needs to be improved immediately. The aim of this study is to point out that the Basel rules are inadequate in the context of fair treatment of all the countries responsible for these principles through the Turkish Banking Sector. In the study, the Turkish banking system was subjected to an econometric analysis over the factors affecting the capital adequacy ratio, and the findings showed that the exchange rates was a negative and significant effect on the capital adequacy ratio. Then, with the economic capital model, which includes exchange rate shocks, was used to apply a stress test on a balance sheet of a bank, and the results showed that the exchange rate factor had at least as much impact on capital adequacy as the one-notch downgrade of the country's sovereign rate.Key words: Capital adequacy ratio, exchange rate, ICAAP, stress test, panel data