Akut iskemik inme hastalarında total oksidan ve antioksidan statü ile eritrosit ve trombosit indekslerinin araştırılması

Abstract

Giriş: İnme, mortalite ve morbiditeye neden olan önemli serebrovasküler hastalıklardan biridir.İskemik inme sürecinde antioksidan savunma yetersiz kalabilir; serbest oksijen radikalleriartarak kan beyin bariyerini yıkabilir. Bu hasar, beyin kan akımının bozulmasına, beyinödemine ve inflamatuar yanıtın oluşmasına neden olabilir. Bu çalışmada amaç, iskemik inmelihastalarda oksidan ve antioksidan statü ile oksidatif stres, eritrosit ve trombosit indeksideğerlerini araştırmaktır.Materyal ve Metod: Çalışma, Harran Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi AcilServisine gelen 51 akut iskemik inmeli hasta ile 49 sağlıklı kontrolden alınan kan örnekleriüzerinde yürütüldü. Hasta grubunun yaş ortalaması 68.37±12.72 yıl, kontrol grubunun ise65.04±10.79 yıl olarak hesaplandı. Alınan plazma örneklerinde total antioksidan statü (TAS),total oksidan statü (TOS) ve oksidatif stres indeksi (OSI) değerleri ile paraoksanaz (PON1) vearil esteraz (ARES) enzim aktiviteleri; tam kan örneklerinde eritrosit sayısı (RBC), hematokritdeğer (HCT%), ortalama eritrosit hacmi (MCV), hemoglobin miktarı (HGB), ortalama eritrosithemoglobini (MCH), ortalama eritrosit hemoglobin yoğunluğu (MCHC), eritrosit dağılımgenişliği (RDW), trombosit sayısı (PLT), trombotkrit (PCT), ortlama trombosit hacmi (MPV)ve trombosit dağılım genişliği (PDW) değerleri ölçüldü. Çalışmada elde edilen ham verilerSPSS programı ile analiz edildi.Bulgular: TAS, TOS ve OSI değerleri ile PON1 ve ARES aktiviteleri bakımından kontrolgrubu ile inme grubu arasında istatistiksel olarak önemli düzeyde farklılıklar (sırası ile P<0.04,P<0.001 ve P<0.007, P<0.04 ve P<0.05) bulunduğu saptandı. Ayrıca inme ve kontrolgruplarının MCV, RDW ve MPV değerleri bakımından iki grup arasında istatistiksel olarakönemli (sırası ile P<0.04, P<0.02 ve P<0.007) düzeylerde farklılıklar olduğu; ancak aynıgrupların RBC, HCT%, HGB, MCH, MCHC, PLT, PCT ve PDW değerleri arasında önemli birfarklılık bulunmadığı (P>0.05) gözlemlendi.Sonuç: İskemik inmeli hastalarda TAS değerlerinin istatistiksel olarak önemli düzeydeazaldığı, TOS ve OSI değerleri ile MCV, RDW ve MPV değerlerinin anlamlı düzeyde arttığıbelirlendi. Ayrıca, inme hastalarında PON1 ve ARES aktivitelerinin azaldığı gözlemlendi. Busonuçlara göre, total antioksidan savunmanın azalması, oksidatif stresin artması ile MCV,RDW ve MPV değerlerinin artması akut iskemik için önemli risk faktörleri olabilir. Yinede,inme hastalarında oksidatif stres, oksidan-antioksidan statü, eritrosit ve trombosit indekslerinideğerlendirebilmek için daha kapsamlı çalışmalar yapılması gerekmektedir.Anahtar Kelimeler: Akut iskemik inme, oksidatif stres, oksidan ve antioksidan statü,paroksonaz, arilesteraz, eritrosit ve trombosit indeksleri.

Introduction: Stroke is one of the important cerebrovascular diseases lead to morbidity andmortality. Antioxidant defense may be insufficiency in the process of ischemic stroke and freeoxygen radicals increase and these free radicals may damage the blood-brain barrier. Thisdamage may lead to deterioration of cerebral blood flow, cerebral edema and inflammatoryresponse. The aim of this study is to investigate the values of oxidant and antioxidant status,oxidative stres index, erythrocyte and platelet indices in patients with ischemic stroke.Material and Methods: Fifty-one acute ischemic stroke patients and fourty nine healthycontrol subjects in Harran University, Hospital Emergency Service were included to the study.While mean age of stroke group was 68.37±12.72 years, the controls were 65.04±10.79 years.The values of total antioxidant status (TAS), total oxidant status (TOS) and oxidative stressindex (OSI); the activities of paraoxonase (PON1) and arylesterase (ARES) enzymes in allplasma samples were measured by automated analyser. The counts of erythrocyte (RBC),haemoglobin concentration (HGB), haematocrit-values (HCT%) erythrocyte indices such asmean corpuscular volume (MCV), mean corpuscular hemoglobin (MCH), mean corpuscularhemoglobin concentration (MCHC), red cell distribution width (RDW); platelet counts (PLT),platelet indices such as mean platelet volume (MPV), plateletcrit (PCT) and plateletdistribution width (PDW) in whole blood were determined by automatic cell counter. Theinexperiency data obtained from this study were analysed using SPSS software.Results: The differences among the values of TAS, TOS, OSI and the activities of PON1 andARES enzymes of the control and ischemic stroke groups were statistically significant (P<0.04,P<0.001 ve P<0.007, P<0.04 ve P<0.05, respectively). In addition, there were significantlydifferences (P<0.04, P<0.02 ve P<0.007, respectively) between the values of MCV, RDW andMPV of the same groups. On the other hand, the differences between the values of RBC, HCT,HGB, MCH, MCHC, PLT, PCT and PDW of the two groups were not significantly (P>0.05).Conclusion: While the values of TAS and the activities of PON1 and ARES enzymes inischemic stroke patients were significantly decreased, the levels of TOS, OSI, MCV, RDWand MPV were statistically increased in ischemic stroke group. Based upon these results, thedecreasing of total antioxidant defense, the increasing of oxidative stress and the values ofMCV, RDW and MPV may be an important risk factors for ischemic stroke. However, furtherstudies are necessary in order to evaluate the oxidative stress, oxidant- antioxidant status, RBCand PLT-indices in stroke patients.Key words: Acute ischemic stroke, oksidative stres, oxidant and antioxidant status,paraoxonase, arylesterase , erythrocyte and platelet indices.