Halk eğitimi yöntemi olarak toplum kalkınmasının GAP örneğine uygulanabilmesinin koşulları

Abstract

ÖZET Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP)'nin amacı, `bölgesel kalkınmayı sağlamak` olarak anlaşılmaktadır. Anılan bölgenin kalkınması, GAP'ın tümleşik bir proje olarak yürütülmesi ile olanaklı görülmekle birlikte, bölgenin kalkınmasında birincil itici gücün tarım olması beklenilmektedir. Tarım sektörünün kapsadığı üretici konumunda bulunan yetişkin kırsal nüfusun eğitimi GAP'ın başarısı için özel bir öneme sahiptir. Varolan verilerin çözümlenmesi bunların eğitiminin katılımcı bir yönteme dayanması gerektiğini göstermektedir. Bu ge rekliliğe yanıt verecek halk eğitimi yönteminin toplum kalkınması olabileceği düşünülmektedir. Araştırmanın temel tezi ve önerisi de budur. Bölgede toplum kalkınması yönteminin uygulamaya sokulabilmesi, Öncelikle, bölgede yöntemin uygulanmasını zorlaştıracak ve kolaylaştıracak sosyo-ekonomik et menlerin (engellerin ve kaynakların) bilinmesini gerektirir. Araştırma, bu etmenleri orta ya çıkarmak üzere planlanmış ve öncelikli sulama alanı olan Harran Ovasında uygu lanmıştır. Bu alan araştırmasının çalışma evrenini Ova'da yer alan köyler oluşturmaktadır. Bu köyler içinden, Harran ilçesine bağlı 5 köy örneklem olarak alınmıştır. Hem köyler hem de köylüler örnekleminde tabakalı örnekleme yöntemi izlenmiştir. Verilerin toplanmasında görüşme formlarından, söyleşilerden ve gözlemlerden yararlanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde frekans, yüzde ve ki-kare teknikleri kul lanılmıştır. Çözümlemeler köyler ve toprak sahipliği durumuna göre yapılmıştır. Verilerin yorumlanmasında toplum kalkınması alanyazını kuramsal çerçeveyi oluşturmuştur. Araştırma, Harran Ovası kapsamında toplum kalkınması yönteminin uygulan masında dikkate alınması gereken engellerin ve kaynakların bulunduğunu; bunların köylere ve toprak sahipliğine göre hem farklılaşabildiğini hem de benzeşebildiğini orta ya koymuştur. Bu sonuçlara dayalı olarak uygulamaya ve araştırmaya yönelik öneriler geliştirilmiştir. XII

CONDITIONS OF APPLICATION OF COMMUNITY DEVELOPMENT TO THE `GAP MODEL` AS AN ADULT EDUCATION METHOD Abstract The goal of South East Anatolia Project (GAP) have been understood as `to provide regio nal development`. Though the development of the mentioned region is seen possible when GAP is carried out as an integrated project, agriculture is expected to be the primary repulsi ve force for the development of the region. The Education of the rural adult population who are in position of the producers in agricultu ral sector has a great importance for the success of GAP. The analysis of the available data shows that the education of this population should be based on a participative methodolo gy. It is thought that the public education method which will reply thi necessity can be com munity development. This is the basic thesis and suggestion of the research. Introducing the community development method into the application of the project the re gion, principally, necesitates the socio-economic factors (handicaps and sources), which will make difficult or easy to apply the method in the region, to be known, Research has been planned to find out these factors and carried out in the Harran Plain which is the prior irriga tion field. The villages in the Plain form the study population of this fieldresearch. 5 villages affiliated to Harran District among these villages have been chosen as the sample. The Stratified Sampling Method has been used in sampling of both villages and villagers. In gathering data, interview forms, informal conversations and observations have been utili zed. In the analysis of data, frequency, percentage and chi-square techniques have been used. Analysis have been made according to the villages and to the land ownership. In in terpretation of data, communitiy development literature has formed the theoretical frame. The research have put forward that there are handicaps and sources to be taken into ac count in application of community development method in Harran Plain; these can be either different or similar according to the villages and to the land ownership. In conformity with these results, suggestions directed to the application and the following researches have been developed. XI