Adil yargılanma hakkı bakımından askeri ceza yargısı

Abstract

Bu çalışmada, adil yargılanma hakkı bakımından yargı sistemi içinde özelolarak askeri bir yargı kolunun varlığının gerekip gerekmediği, askeri mahkemelerinadil yargılanma hakkını ne derece gözettiği ve adil yargılanma hakkını ihlal edipetmediği tartışılmıştır. Adil yargılanma hakkı, yasayla kurulmuş bağımsız ve tarafsızbir mahkemece, makul bir süre içerisinde, aleni ve hakkaniyete uygun olarak yapılanbir yargılamadır. Ülkemizde askeri mahkemelerin kuruluşunda; görevlerinindüzenlendiği hükümlerde; askeri hakim ve savcıların tayinlerinde; askeri hakimlereidari ceza uygulamalarında var olan sorunlar ile askeri hakimlerin subay olmaları verütbe taşımaları; teşkilatında askeri mahkeme kurulmuş olan komutanın sahipolduğu yetkiler; askeri hakim ve savcıların idareye bağımlı olarak görev yapmalarıgibi nedenlerle askeri mahkemelerin bağımsız ve tarafsız görev yapmadıklarıyönünde haklı şüpheler bulunmaktadır. Özel bir uzmanlık mahkemesi olarak askerimahkemelerin, dolayısıyla da askeri yargının bulunması gerekir. Ancak, askerimahkemelerin bağımsızlığını ve tarafsızlığını engelleyen nedenlerlebağımsızlığından ve tarafsızlığından şüphe duyulan bir mahkemece yapılanyargılama adil yargılanma hakkını da ihlal edecektir.Anahtar Kelimeler: İnsan hakları, adil yargılanma hakkı, askeri yargı, askerimahkemeler.

This study aims to display the repercussions, as one the most importantfundamental human rights, of right to a fair trial in our judicial system in the light ofthe provisions of the military and other judicial areas signified and to make acontribution to our judicial system by means of showing the deficiencies in ourlegislation. Right to a fair trial includes the right to a fair and public hearing within areasonable time by an independent and impartial tribunal established by law, right toopen public trial and to the presumption of innocence, right to be informed promptlyof the nature and cause of the accusation, right to have adequate time and facilitiesfor the preparation of his defence, right to defend himself in person or through legalassistance of his own choosing or, right to examine or have examined witnessesagainst him and to obtain the attendance, right to have the free assistance of aninterpreter if he cannot understand or speak the language used in court.This nondiscriminationpoints out that the exercise of this right includes the militaryjurisdiction as well; therefore the rights signified must be observed in militaryjurisdiction as well.Keywords: Human rights, right to a fair trial, military jurisdiction, military courts.