Demir eksikliği anemisi olan çocuk hastalarda talasemi taşıyıcılığı oranının saptanması

Abstract

Giriş ve Amaç: Demir eksikliği anemisi ülkemizde sık görülen önemli bir halk sağlığı sorunudur. Aynı zamanda talasemi taşıyıcılığı da ülkemizde görülen diğer önemli bir anemi nedenidir. Çalışmamızda demir eksikliği anemisi ve talasemi taşıyıcılığının birlikte görülme oranının saptanması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 01.07.2018 ile 01.07.2019 tarihleri arasında hastanemiz pediatri kliniğinde demir eksikliği anemi tespit edilen 6 ay ile 18 yaş arasındaki 220 hasta alındı. Kronik hastalığı ve eritroid patolojisi olan hastalar ve demir eksikliği nedeniyle demir tedavisi alan çocuklar çalışmaya dahil edilmedi. Hemogram, serum demir düzeyi, serum ferritin düzeyi ve serum total demir bağlama kapasitesi (TDBK) istendi. Demir tedavisi uygulanan hastaların tedavi öncesi ve sonrası hemogram parametreleri ve demir, TDBK ve ferritin düzeyleri karşılaştırıldı. Demir eksikliği anemisi tedavi edilip serum ferritin düzeyi normale gelmesinden sonra hemoglobin (Hb) elektroforezi bakıldı.Bulgular: Demir eksikliği anemisi olan 220 olgunun %54,55'i erkek olup yaş ortalamaları 5,21±3,89 yıl, %45,45'i kız olup yaş ortalamaları 6,62±5,11 yıl idi. Tedavi sonrası eritrosit sayısı (RBC), hemoglobin (Hb), hematokrit (Htc) ortalamaları ve ortalama eritrosit hacmi (MCV) tedavi öncesinden istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (p=0,0001). Tedavi sonrası eritrosit dağılım genişliği (RDW) ortalamaları tedavi öncesinden istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük bulunmuştur (p=0,0001). Tedavi sonrası demir, ferritin ortalamaları tedavi öncesinden istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (p=0,0001). Tedavi sonrası total demir bağlama kapasitesi (TDBK) ortalamaları tedavi öncesinden istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük bulunmuştur (p=0,0001). Demir eksikliği anemisi olan 220 hastanın tedavi sonrası yapılan hemoglobin elektroforezi sonucunda 12'sinde (%5,45) talasemi taşıyıcılığı, 6'sında (%2,73) anormal hemoglobin saptandı. Hastaların HbA ortalaması %95,98±4,41, HbA2 ortalaması %2,99±0,69, HbF ortalaması %0,65±1,64 bulundu.Sonuç: Sıklıkla görülen demir eksikliği anemisinde talasemi taşıyıcılığının da birlikte görülebileceği unutulmamalı ve talasemi taşıyıcılarının gereksiz demir yüklenmesine maruz kalmasının önlenmesi açısından demir eksikliği anemisi olan hastalardan tedavi sonrası hemoglobin elektroforezi istenmelidir.Anahtar kelimeler: Anemi, demir eksikliği, talasemi minor

Introduction and Objective: Iron-deficiency anemia is a common public health problem in our country. At the same time, thalassemia minor is another important cause of anemia in our country. The aim of this study is to determine the coexistence of iron-deficiency anemia and thalassemia carriage.Materials and Methods: The study included 220 patients between 6 months and 18 years with iron-deficiency anemia in the pediatrics clinic of our hospital between 01.07.2018 and 01.07.2019. Patients with chronic disease and erythroid pathology and children receiving iron therapy for iron-deficiency were not included in the study. Complete blood count, serum iron level, serum ferritin level and serum total iron-binding capacity (TIBC) were requested. Complete blood count parameters and iron, TIBC and ferritin levels were compared before and after treatment. After iron-deficiency anemia was treated and normalized serum ferritin level, Hb electrophoresis was examined.Results: Of the 220 patients with iron-deficiency anemia, 54.55% were male and the mean age was 5.21 ± 3.89 years, 45.45% were girls and the mean age was 6.62 ± 5.11 years. The mean RBC, Hb, Htc and MCV values after treatment were found to be statistically significantly higher than before treatment (p = 0.0001). Post-treatment RDW averages were significantly lower than pretreatment (p = 0.0001). After treatment iron, ferritin averages were significantly higher than pretreatment (p = 0.0001). The mean post-treatment TIBC was significantly lower than the pre-treatment (p = 0.0001). As a result of hemoglobin electrophoresis in 220 patients with iron-deficiency anemia, thalassemia carriage was found in 12 (5.45%) patients and abnormal hemoglobin was detected in 6 (2.73%) patients. The mean HbA was 95.98 ± 4.41%, the mean HbA2 was 2.99 ± 0.69% and the mean HbF was 0.65 ± 1.64%.Conclusion: It should be kept in mind that thalassemia minor can be seen together in the iron-deficiency anemia which is common, and hemoglobin electrophoresis should be requested after treatment in patients with iron-deficiency anemia in order to prevent unnecessary iron overload of patients with thalassemia minor.Key words: Anemia, iron-deficiency, thalassemia minor