Birinci basamakta uyku apnesinin hipertansiyon ve obezite ile ilişkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Obstrüktif Uyku Apne Sendromu(OUAS) gece boyunca solunumun kesilmesi, üst solunum yolunda hava akımının azalması ve durması (hipopne ve apne) ataklarıyla seyreden bir hastalıktır. Toplumdaki sıklığı %1-5 olarak bildirilse de hastaların büyük kısmının tanı almadıkları düşünülmektedir. Major belirtiler olarak gündüz aşırı uyku hali, tanıklı apne ve şiddetli horlama görülür. Kardiyovasküler sistem hastalıkları en sık eşlik eden hastalıklardır. Yanısıra obezite, serebrovasküler hastalıklar, gastroözefageal reflü gibi hastalıklar da görülür. Kesin tanısı polisomnografi ile konur. Yardımcı tanı testleri olarak uyku ölçekleri kullanılır. Yapılan çalışmalarda obstrüktif uyku apnesine sıklıkla obezite ve hipertansiyonun eşlik ettiği tespit edilmiştir. Bu çalışmada OUAS semptomlarının ne sıklıkta olduğunu ve OUAS'ın hipertansiyon ve obezite ile olan ilişkisini değerlendirmeyi amaçladık. Çalışmaya Haziran 2016- Kasım 2016 tarihleri arasında Ankara Numune Eğitim Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği polikliniklerine başvuran 408 kişi dahil edildi. Çalışmadaki olgular sağlam, hipertansif, obez ve hipertansif+obez olmak üzere 4 gruba ayrıldı. Çalışmada yer alan tüm olguların demografik özellikleri, cinsiyet, yaş, sigara kullanımı, boy, kilo, boyun çevresi, bel çevresi, kalça çevresi sorgulandı. Epworth Uykululuk Ölçeği(EUÖ), Stanford Uykululuk Ölçeği(SUÖ), Pittsburgh Uyku Kalitesi Ölçeği(PUKÖ) uygulandı. BKİ(beden kitle indeksi) ve BKO(bel/kalça oranı) değerleri analiz edildi. Hastalık gruplarına göre sınıflamada boyun çevreleri, bel çevreleri, BKO, PUKÖ arasında anlamlı fark saptandı. Yaş gruplarına göre BKİ, boyun çevresi, bel çevresi, BKO arasında anlamlı fark bulundu. Cinsiyete göre sınıflamada boyun çevresi, bel çevresi, BKO, EUÖ, PUKÖ arasında anlamlı fark saptandı.Sonuç olarak bu çalışmada; obezitenin OUAS için en önemli risk faktörü olduğu göz önüne alındığında obezitenin göstergesi olabilecek boyun çevresi bel çevresi, BKİ ve BKO gibi ölçümler bu hastaların tespitinde kullanılabilecek önemli ölçütlerdir. Yaş ve cinsiyet durumları da düşünülürse 40 yaş üstü bireylerde ve erkeklerde bu ölçümlerin yapılmasının yanısıra GAUH değerlendiren ölçeklerin kullanımı da hastaların iyilik halinin geliştirilmesi açısından faydalı olacaktır.

Obstructive sleep apnoea syndrome (OSAS) is a disorder with cessation of breathing through the night and repetitive episodes of airflow cessation (apnea) or reduction (hypopnea) during sleep. Although %5 of population reported with OSAS, it is thought that large part of patients do not have a OSAS diagnosis. Major symptoms are excessive daytime sleepiness (EDS), witnessed apneas, snoring. The most concomitant diseases are cardiovasculer diseases (CVD). In addition to CVD there is obesity, cerebrovasculer diseases, gastroesophageal reflux. Polysomnography is the gold standart test for diagnosis. Sleep scales are the other diagnostic tests. It was reported to go with obesity and hypertension mostly. The study carried out an exploration of obesity, hypertension and OSAS. Between June 2016 and November 2016, 408 people who applied to the Ankara Numune Training and Research Hospital Family Medicine policlinics were included in the study. The study subjects were divided into 4 groups as healthy, hypertensive, obese and hypertensive + obese. Demographic characteristics, sex, age, smoking, height, weight, neck circumference, waist circumference, hip circumference were all questioned in the study. All the patients were tested with Epworth Sleepiness Scale (ESS), Stanford Sleepiness Scale (SSS), and Pittsburgh Sleep Quality Scale (PSQS). Body mass index (BMI) and waist/hip ratio (WHR) were calculated. There was a significant difference between the disease groups in terms of neck circumference, waist circumference, WHR, PSQS. There was a significant difference between BMI, neck circumference, waist circumference and WHR according to age groups. According to sex, there was a significant difference between the neck circumference, waist circumference, WHR,ESS, PSQS in the classification. As a result, in this study; measures such as neck circumference waist circumference, BMI, and WHR, which may be a sign of obesity when considering that obesity is the most important risk factor for OSAS, are important criteria that can be used in the detection of these patients. If age and gender are also considered, the use of scales evaluating EDS in addition to these measurements in individuals over age 40 and in men will be beneficial in terms of improving patients' well being.