25 yaş üstü bayanlarda akne etyolojisinde hormonal değerlendirme

Abstract

Akne vulgaris yaşam kalitesini belirgin düzeyde etkileyen, morbiditelere yol açan, kronik, bir dermatozdur. Akne adolesan dönem kadar olmasada ilerleyen yaşlarda özellikle kadınlarda sıklıkla gözlenebilmektedir. Hastalığın patofizyolojisi tam olarak ortaya konamamakla beraber genetik zeminde multifaktöryel olarak geliştiği düşünülmektedir. Hormonlar akne gelişiminde etkili olduğu düşünülen faktörler arasındadır. Hormonal değişimler 25 yaş üstü bayanlarda akne etyolojisinde sıklıkla suçlandığından, bu çalışmada hormonların akne etyolojisindeki rolünü ve akne şiddeti ile hormon seviyeleri arasındaki ilişkiyi ortaya koymayı hedefledik. Çalışmaya toplam 144 hasta alındı. Hastalık aktivitesini değerlendirmek için global akne skorlama sistemi kullanıldı. Serum prolaktin, folikülstimüle edici hormon(FSH), lüteinize edici hormon(LH), östradiol, total ve serbest testesteron, 17-hidroksi-progesteron, cinsiyet hormon bağlayıcı globülin(SHBG), dihidroepianderosteron sülfat (DHEAS), kortizol, adrenokortikotropik hormon(ACTH), insülin, büyüme hormonu(GH), insülin benzeri büyüme hormonu-1(IGF-1) ve overin morfolojik yapısı değerlendirildi. Çalışmamızda ölçüm yapılan hastalardan hormonları normal aralıktan yüksek saptananların oranı progesteron için %8,08, hidroksi-progesteron için %15,03, östrodiol için %3,73, LH için %6,71, FSH için %5,14, kortizol için %5,42, ACTH için %1,88, prolaktin için %8,39, GH için %6,81, insülin için %0,81, total testosteron için %0,75, serbest testosteron için %2,23, SHBG için %3,96, T3 için %0,74, T4 için %2,22, TSH için %0,76?dir. Hormon düzeyi normal aralıktan düşük saptanan hastaların oranı ise progesteron için %5,88, hidroksiprogesteron için %4,51, östrodiol için %6,71, LH için %3,73, FSH için %3,67, kortizol için %2,32, ACTH için %1,88, prolaktin için %0,76, GH için iv %6,81, IGF-1 için %8,95, insülin için %0,81, total testosteron için %9,02, serbest testosteron için %2,23, SHBG için %3,96, T3 için %2,23, T4 için %2,22, ve TSH için %0,7?dir. Ultrasonografi ile değerlendirmede ise 25 yaş üstü akneli bayanların %20,8?inde PCOS saptadık. Yaş, total testesteron, DHEAS ve progesteron değerlerinin global akne skorlama sistemine göre belirlenen akne şiddeti ile istatiksel olarak anlamlı ilişkili olduğu bulundu. Ancak hafif, orta, şiddetli ve çok şiddetli derecelendirmesinde akne şiddetinin sadece yaş ile ilişkili olduğu saptandı. Sonuç olarak bu çalışmadaki bulgular postadolesan akneli kadın hastaların önemli bir kısmında hormonal değişikliklerin etiyolojide rolü olabileceğine işaret etmektedir. Bu nedenle post-adolesan akneli kadınlarda hormonel değerlendirme ve US ile over değerlendirmesi yapılmasının uygun olacağı sonucuna vardık. Anahtar Kelimeler: akne, postadolesan, kadın, hormon.

Acne vulgaris is a chronic dermatosis that significantly affects the quality of life and leads to morbidity. Although not as frequent as the adolescents, acne is common also in older ages, especially in women. Patophysilogy of acne is not fully understood, but it is thought to be multifactorial with a genetic background Hormones are among the factors, affecting the development of acne. Because hormonal changes are often blamed in the etiology of acne in women over the age 25 years, in this study we aimed to investigate the role of the hormones in the etiology and relationship between hormone levels and severity of acne. In this study 144 patients were enrolled. To asses the disease activity the global acne scoring system was used. Serum prolactin, FSH, LH, estradiol, total and free testosterone, 17 - hydroxy-progesterone, sex hormone-binding globulin(SHBG), dehydroepiandrosteronesulfate( DHEAS), cortisol, adrenocorticotropic hormone(ACTH), insulın, growth hormone(GH), ınsulin-like growth factor -1(IGF-1) and ovarian morphological structure were evaluated. The ratio of patients whose hormones were detected higher than normal ranges are %8.08 for progesterone, 15.03%for hydroxyprogesterone, 3.73% for estradiol, 6.71% for LH, 5.14% for FSH, 5.42% for cortisol, 1.88% for ACTH, 8.39% for prolactin, 6.81% for GH, 0.81% for insülin, 0.74% for total testosterone, 2.23% for freetestosterone, 3.96% for SHBG, 0.74% for T3, 2.22% for T4, 0.and 7.6% for TSH in our study. The ratio of patients whose hormones were detected lower than normal ranges are 5.88% for progesterone, 4.51% for hydroxyprogesterone, 6.71% for estradiol, 3.73% for LH, 3.67% for FSH, 2.32% for cortisol, 1.88% for ACTH, 0.76% for prolactin, 6.81% for GH, 8.95%for IGF-1, 0.81% for insülin, 9.02% for total testosterone 2.23% for freetestosterone, 3.96% for SHBG, 2.23% for T3, 2.22% for T4, and 0.7% for TSH. Statistically age, total testosterone, progesterone and DHEAS were found to be significantly associated with the acne severity which is determined by global acne scoring system. However, mild, moderate, severe and very severe acne severity grading was found to be associated only with age. With the USG examination we found PCOS in the %20,8 ratio of female patients older than 25 years with acne. As a result, findings of this study indicate a possible role of hormonal changes in the etiology of a significant proportion of female patients with acne. Therefore, we conclude that hormonal evaluation and assessment of ovarian with USG would be appropriate in women with post-adolescent acne . Keywords: acne, postadolescent, female, hormone.