Türk Silahlı Kuvvetleri garnizon derecelendirme sistemine yönelik bir model önerisi

Abstract

ÖZET Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK)'nin birlik, karargah, kurum vb. teşkillerinin bulunduğu coğrafi mevkilere `garnizon` adı verilmektedir. Atamaya tabi olan personel açısından bakıldığında garnizon seçimi, pek çok objektif ve sübjektif kriterin göz önünde bulundurulması gereken önemli bir karar problemidir. Böylesi bir problemin, öznel yargılardan hareketle nicel değerlendirmeler yapabilme ve faktör ağırlıklarını sentez edebilme yeteneğine sahip Analitik Hiyerarşi Yöntemi (AHP) ile incelenmesi uygun görülmüştür. Garnizon değerlendirmesinin hangi kriterlere göre yapılacağı ve kriterlerin hangi oranda değerlendirmeye etki edeceği önemli karar noktalarıdır. Değerlendirmede kullanılacak kriterleri belirlemek amacıyla personel görüşlerinin alınmasına yönelik bir anket düzenlenmiştir. Anket sonuçları Faktör Analizi (FA) ile değerlendirilmiş ve ankete dahil edilen kriterlerin dokuz faktör altında toplandığı görülmüştür. Karar hiyerarşisi oluşturulduktan sonra her bir kriterin toplam puan içindeki ağırlığını belirlemek için FA sonucunda elde edilen döndürülmüş öz değerler kullanılmıştır. Daha alt seviye elemanları ve kriterlerin her bir derecesine verilecek puanlar ise ikili karşılaştırmalar yoluyla belirlenmiştir. Sistemin garnizon derecelerini tespit edebilme yeterliliğini saptayabilmek amacıyla, elde edilen ağırlıklar kullanılarak, sekiz farklı il merkezi değerlendirilmiş ve sistem test edilmiştir. Değerlendirmeler sonucunda hesaplanan garnizon puanlarının, Kara Kuvvetleri Komutanlığı (KKK)' lığı Tayin Daire Başkanlığında görevli uzman personelin beklentileri ve mevcut garnizon değerlendirme sistemi verileriyle hemen-hemen aynı yönde olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler : Analitik Hiyerarşi yöntemi, Faktör Analizi, Garnizon Değerlendirmesi

ABSTRACT A unit or a headquarter in a certain geographical place is called a `Garrison` in Turkish Armed Forces terminology. From the perspective of the personnel who are assigned, selecting the proper Garrison is an important decision problem, which is based on a number of subjective criteria in addition to the objective ones. It is decided to solve such a difficult problem via Analytic Hierarchy Process, which has the capability of synthesizing factor weights and making quantitative evaluations. Which criteria should be used and what is the proportionate importance of each criteria are of importance in evaluating the Garrisons. In order to find out the proper criteria, which were planned to be used later, a questionnaire is designed to collect data on the importance of factors in selecting a garrison. A Factor Analysis is performed on collected data, and nine meaningful criterion were obtained. Following the establishment of the decision hierarcy, the weights of each criteria are determened by the use of rotated eigen-values that were the by-products of Factor Analysis. For the lower level elements of decision hierarcy, pairwise-comparisons procedure is followed to obtain the weights of these elements. In order to test the capability of the proposed process in determining the Garrisons Degrees, eight different cities were evaluated and the system was tested. After testing the procedure on eight cities, the weights, obtained for these cities, were compared with the existing weights used by The Headquarters of Turkish Army Personnel Office. It was obserwed that the weights, obtained in this study, had a perfect match with the existing weights that are used by The Headquarters of Turkish Army Personnel Office. Key Words: Analytic Hierarchy Process, Factor Analysis, and Garrison Evaluation 111