Nargile kullanan üniversite öğrencilerinin nargile kullanımı ile ilgili görüşleri

Abstract

Bu araştırmada nargile kullanan üniversite öğrencilerinin nargile kullanımı ile ilgili görüşleri incelenmiştir. Araştırma nitel araştırma tekniği çerçevesinde yürütülmüş, fenomenolojik araştırma deseni benimsenmiştir. Çalışma grubunun belirlenmesinde ölçüt ve kartopu örnekleme yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma verileri araştırmacı tarafından yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak ve katılımcılarla yüz yüze görüşmeler yapılarak toplanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2019-2020 eğitim öğretim yılında Necmettin Erbakan Üniversitesinde öğrenim gören 33 öğrenci oluşturmaktadır. Verilerin analizinde betimsel analiz ve içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen temalar: nargile kullanımına başlama, nargile kullanımına başlamada etkenler, vücutta gelişen tepki, duygudurum değişikliği, yoksunluğa izin vermeme, nargile sağlığa zararlıdır, nargilenin zararlarına rağmen gerekçeler bulma, nargile kullanımını bırakma isteği, nargile kullanımını azaltma isteği, nargile kullanımını azaltma/bırakma isteği duyulmama, nargile kullanımını bırakma/azaltma sürecinde başarısızlık, beraber nargile kullanımı, arkadaş grubunun farklılaşması, aile ilişkilerine nötr etki, aile ilişkilerine olumsuz etki ve aile ilişkilerini destekleyici etki başlıklarıdır. Araştırma sonucunda araştırmaya katılan öğrencilerin yarısından fazlasının nargile kullanımı dışında sigara da kullandığı, öğrencilerin büyük çoğunluğunun nargile kullanımına 13-18 yaşları arasında; arkadaş ortamı, nargile kafeler ve aile faktörleri ile başladıkları belirlenmiştir. Öğrencilerin nargile kullanımına başlamalarına merak, arkadaş ortamı, nargilenin kokusu, aromatik oluşu, nargileye özentilik, nargile kullanırken role girmek, nargilenin zevk/keyif vermesi, diğer tütün ürünlerine alternatif oluşu, nargilenin görünüşü ve nargileye özendirici sosyal medya faktörleri etken olmuştur. Öğrencilerin yarısından fazlasının nargile kullanmadıkları zamanlarda nargile kullanmak istedikleri, nargileye karşı yoğun istek duydukları saptanmıştır. Öğrencilerde nargileye ulaşamadıklarında başka tütün ürünü ile telafi etme isteği, vücutta gerginlik, ani çıkış (tepkisel davranış), nargilenin tadını hayal edip hissetmek gibi tepkiler saptanmıştır. Öğrencilerin nargile kullanmadıkları zamanlarda gerginlik, sinir, boşluk hissi, keyifsizlik gibi duygusal değişimler yaşadıkları bulgulara yansımıştır. Ayrıca az sayıda öğrenci nargile kullanımında yoksunluğa izin vermediklerini nargileye ulaşmak için çabaladıklarını ifade etmişlerdir. Öğrencilerin yarısından fazlası arkadaşları ile birlikte nargile kullanmaktadırlar. Birlikte nargile kullanan öğrencilerin arkadaş çevresi nargile kullanımını desteklemektedirler. Az sayıda öğrenci arkadaşlarına rol model olduklarını, arkadaşlarının nargile kullanımına etken olduklarını ifade etmiştir. Öğrencilerin nargile kullanımından sonra oluşan baş ağrısı mide bulantısı gibi fiziksel nedenlere bağlı olarak nargile kullanımını bırakma girişiminde bulundukları belirlenmiştir. Nargile kullanımını azaltmaya ve bırakmaya yönelik girişimleri olan öğrencilerin; stres, aileden uzak kalma, arkadaş ortamının nargile kullanımını destekleyici etkisi gibi faktörlerden dolayı nargile kullanımını bırakamadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin nargileyi aile bilgisi dışında kullanması, ailenin nargile kullanımını kabullenmesi ve nargile kullanım sıklığının az olması nedenleriyle nargile kullanımının aile içi ilişkilerini olumlu ya da olumsuz etkilemediği belirlenmiştir.

In this study, the opinions of university students, smoking Hookah on the usage of hookah were analyzed. The research was conducted within the framework of qualitative research technique and the Phenomenological Research pattern was adopted. Criteria and snowball sampling methods were used to determine the working group. Research data were collected by the researcher using a semi-structured interview form and by conducting face-to-face interviews with the participants. The research working group consists of 33 students who are studying at Necmettin Erbakan University in the 2019-2020 academic year. Descriptive analysis and content analysis were used in the analysis of the data. The themes that are obtained in the research are: take up smoking hookah, the factors of taking up smoking hookah, the developing reaction in the body, mood swings, disallowing deprivation, harms of hookah smoking, despite the harms of hookah; finding reasons and excuses, desire of quitting hookah, desire of declining the usage of hookah, undesirable feeling of declining/quitting the usage of hookah, failure in the process of quitting/reducing hookah usage, hookah usage in collaboration, the differentiation of the friend group, neutral effect on family relations, negative effect on family relations and supportive effect on family relations. As a result of the study, it was determined that more than half of the students participating in the study also used smoking besides the use of hookah, and the vast majority of students took up smoking hookah from 13 to 18 with friend environment, hookah cafes and family factors. Curiosity, the friend surroundings, the smell of hookah, the aromatic nature of hookah, the wannabe of hookah, the role of playing when using hookah, the pleasure/pleasure of hookah, the alternative to other tobacco products, the appearance of hookah and social media factors that encourage hookah were the main factors for the students' taking up to smoke hookah. It was found that 80% of the students have strong desire or want to use hookah when they do not use hookah. When the students could not reach the hookah, they had reactions such as the desire to make up for it with another tobacco product, tension in the body, sudden outburst (reactive behavior), imagining and feeling the taste of the hookah. 51% of students use hookah with their friends. The friends of the students who smoke hookah together support the usage of hookah. A small number of students stated that they are role models to their friends and their friends are leading factors in smoking hookah. It has been determined that students attempt to quit using hookah due to physical causes such as headache or nausea that occurs after the usage of hookah. It was concluded that students who had attempts to reduce and quit smoking hookah could not quit smoking hookah due to the factors such as stress, staying away from family, and the encouragement and support of friend surroundings. Due to the fact that students smoke hookah outside the family's knowledge, the family accepts the use of hookah, and the frequency of hookah use is low, it was determined that hookah smoking does not affect their domestic relationships positively nor negatively.