İbadetlerde Haber-i Vâhid'in Delil Olması Bağlamında Namaz

Abstract

ÖZETİbadetlerde Haber-i Vâhid'in Delil Olması Bağlamında NamazEsra BATTALDokuz Eylül ÜniversitesiSosyal Bilimler EnstitüsüTemel İslam Bilimleri Anabilim Dalıİslam Hukuku ProgramıÂhâd haber genel olarak mütevâtir haberin niteliklerine sahip olmayan haber olarak tanımlanır ve İslam Hukuk Usulü'nde tartışma konusu olmuştur. Âhâd haberin bağlayıcı bir delil olup olmaması hususu, bu tartışmaların başlıca sebebidir.Âhâd haberin bir delil olma niteliği taşıdığına dair Kur'an'dan, Sünnetten ve Sahabe uygulamalarından deliller vardır. Konu ile ilgili tartışmalar ilk üç nesilden sonra başlamıştır.Âlimler, âhâd haberleri kendilerine has metotlarla değerlendirmişlerdir. Hanefîler, konuya içinde yaşadıkları ortama göre yaklaşmışlar ve âhâd haberin bir delil değeri taşıması için belirli şartlar gerektiğini ileri sürmüşlerdir. Şafiîler, genel olarak hadislerde senedi muttasıl olan âhâd haberlerle amel etmişler, ancak râvide birtakım şartlar aramışlardır.Bu çalışmada iki mezhebin namaz konusunda haber-i vâhid anlayışlarından kaynaklanan farklılıklar üzerinde durulmuştur.Giriş bölümünde İslam Hukukunun kaynaklarını teşkil eden, Kur'an, Sünnet, İcmâ ve Kıyas konularına özetle değinilmiştir.Birinci bölümde genel olarak haber, haber çeşitleri ve âhâd haberin tanımları üzerinde durulmuş, mevcut tartışmalar ve açıklamalara değinilmiştir.İkinci bölümüde namazın şartları ve rükünleri ile ilgili âhâd haber örneklerine ve Hanefî ve Şafiî mezheplerinin konu ile ilgili görüşlerine genel olarak yer verilmiştir.Üçüncü ve son bölümde, farz, vacip ve nafile namazlarla ilgili âhâd haber örnekleri ve yine konumuzun temelini oluşturan hususta mezheplerin görüşleri konu edilmiştir.Sonuç olarak âhâd haberin namaz konusunda, mezhepler arasında neden olduğu ihtilaflar, hadisler ve mezheplerin yorumları çerçevesinde tespit edilmeye çalışılmıştır.

ABSTRACTMaster?s ThesisThe Evidence of Solitary Hadith (Khabar-i W?hid) regarding prayer (Sal?t)Esra BATTALDokuz Eylül UniversityGraduate School of Social SciencesDepartment of Islamic SciencesIslamic Law Program?h?d khabar is commonly defined as a khabar, which does not have the character of Mütev?tir khabar. Over this definition is holt a lot of debate in Usul al-fiqh (Islamic legal theory). The main reason for these debates is whether the ?h?d haber is an binding evidence at judgement or not.There are frank evidences that the ?h?d khabar is an evidence in Qur?an, sunnah, friends of the Prophet (sahabe)?s practice (ne uygulamaları anlamadım, burayı açıklarsan daha iyi olur). The discussions which are about the subject had been started after first three generations.The scholars have been evaluated the ?h?d khabar with their special methods.The Hanefî scholars, interpreted this subject according to social situations in which they lived and they brought forward certain conditions for ?h?d khabar in order to accept it as an evident. On the other hand the Shafiî scholars, commonly accepted ?h?d khaber which is muttasıl. However, they looked for the ravi some conditions.At this study, the differences, which stem from different solitary hadith (khabar-i w?hid) considerations, between two sects in the prayer (sal?t) are discussed.In the introduction of the study, the sources of Islamic Law which are Quran, Sunnah, Ijma (consensus) and qiyas (analogy) is briefly mentioned.In the first chapter, the term haber, the versions of haber and the definitions of ?h?d khabar, discussions and statements related to these definitions are dealt.In the second chapter, the subject of the study contains the samples on ?h?d khabar regarding the conditions and elements of prayer (sal?t) and generally the views of Hanefî and Shafiî scholars.In the third and last chapter, samples of ahad haber regarding the fard, wajib (obligatory) and nafila prayers(sal?t) and the standpoints of the sects which is the main subject of our study are expressed.In the context of ?h?d khabar in prayer (sal?t), the causes of differences which are been between the two sects are eventually tried to retain around the hadiths and interpretation of the sects.