Bulgaristan'da yaşayan Türk-Müslüman azınlığın etnik kimlik inşası: Şumen ili örneği

Abstract

Etnisite ve etnik kimlik kavramları uzun yıllara dayanan geçmişleri olmasa da özellikle sosyal bilimler içerisinde artan ilgi ile birlikte, günümüzde araştırmalara konu olan önemli kavramlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Toplumsal ve kültürel alandaki farklılıklara dair ilginin artması, etnisite ve etnik kimlik kavramlarını ön plana çıkarmaya devam etmektedir. Bu araştırmada Bulgaristan'ın Şumen ilinde yaşamakta olan Türk-Müslüman azınlığın etnik kimlik inşa süreci; çok yönlü toplumsal dinamikler, etnik grubun sınırlarını etkileyen faktörler ve diğer gruplar ile etkileşimleri çerçevesinde ele alınmıştır. Nitel yöntemler ile gerçekleştirilen bu araştırmanın saha çalışması, Şumen ili şehir merkezi ve Şumen iline bağlı Kayacık, Karalar, Uzunlar ve Erikli köylerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada yaşları 21 ile 84 arasında değişen toplam 15 kişi ile derinlemesine mülakatlar yapılmıştır. Araştırmada sosyal inşacı yaklaşım temel alınarak bütüncül bir perspektif oluşturulmuş ve etnografik yöntemler ile elde edilen veriler, bu perspektif ile yorumlanmıştır. Araştırmanın bulguları, Bulgaristan'da yaşayan Türk-Müslüman azınlığın, dini ve etnik kimliğin birbirine eklemlenmesi ile inşa edilmiş çoklu bir etnik azınlık kimliğine sahip olduğunu göstermiştir. Araştırma sonucunda Türk-Müslümanların gündelik hayat pratiklerinin, grup içi ilişki ve etkileşimlerinin, diğer gruplar ile kurulan ilişki ve etkileşimleri yönetme formlarının, asimilasyona karşı geliştirdikleri direnç stratejilerinin ve bütünleşme-farklılaşma alanlarındaki anlamlandırmalarının kimlik inşasını şekillendirdiği tespit edilmiştir.

The concepts of ethnicity and ethnic identity, with their long-standing past, perhaps especially with the increasing interest from the sciences, emerge as concepts subject to future research. With the increasing interest in social and cultural circles, ethnicity and identity continue to bring ethnic concepts to the fore. The process of forming ethnic ethnic groups by the Turkish-Muslim minority, which is to investigate in Bumada, in the Shumen province of Bulgaria; multidimensional social dynamics, factors affecting the boundaries of the ethnic group and their communication with other groups are discussed. The field study of this research with qualitative methods was carried out in the city center of Shumen province and in the villages of Kayacık, Karalar, Uzunlar and Erikli in the province of Shumen. In the study, in-depth interviews were conducted with a total of 15 people between the ages of 21 and 84. In the research, a holistic perspective of social constructionist and complex information was created and the data obtained by ethnographic methods were interpreted with this perspective. Findings of the research find that the Turkish-Muslim minority living in Bulgaria has found a multi-ethnic minority made by the articulation of religion and nationality. The study found that the daily life practices of Turkish-Muslims, their relationships and interactions within the group, their relationship and communication with other groups, their management forms, their strategies against assimilation and their interpretation of integration-differentiation shaped identity construction.