Türkiye'nin kent merkezlerindeki yeşil alan sorunu: İstanbul örneği

Abstract

Kent merkezleri; nüfus baskısı, trafik, hava kirliliği gibi nedenlerle kent sakinlerinin zaman zaman yoğun iş temposunun da etkisiyle bunaldığı mekânlar olmaktadır. Yeşil alanlar bu bağlamda bir kaçış noktası olarak önemli işlevler üstlenmektedir. Yeşil alanların sosyal, ekonomik, sağlık ile ilgili yararları bulunmaktadır. Ancak her geçen gün artan yapılaşma faaliyetleri çerçevesinde yeşil alanlar giderek azalmakta, korunup geliştirilmek yerine yok edilmektedir. Kent merkezlerinde yeşil alanların azalması, önemli çevre sorunlarının ortaya çıkmasını tetikleyebilmektedir. Türkiye kentlerindeki yeşil alan sorunlarının İstanbul örneği ile ele alınacağı bu çalışmada yeşil alanların günümüz kent yaşamı açısından anlam ve önemini ortaya koymak amaçlanmıştır. Hızlı ve çarpık kentleşme hareketleri ile yok edilen yeşil alanları İstanbul örneği çerçevesinde ele alan bu çalışma diğer çalışmalara kaynak oluşturması ve yeşil alanların kentsel yaşamdaki yerinin ortaya konması açısından önem taşımaktadır. Verilerin alan yazın incelemesiyle elde edildiği bu çalışmada, yeşil alanlara verilen önemin daha iyi görülebilmesi için birinci bölümde tarihsel çerçevede Türk kültüründe bahçenin yeri ve önemi ile Türkiye'de kentleşme sürecine, ikinci bölümde yeşil alanlarla ilişkili kavramlara ve yeşil alanların işlevlerine, üçüncü bölümde çeşitli kent örnekleri ile Türkiye'de yeşil alanlarla ilgili sorunlara ve İstanbul'un yeşil alan varlığının detaylı değerlendirilmesine yer verilmektedir. Sonuç kısmında ise yeşil alanların önemi bir kez daha vurgulanarak çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Due to population pressure, traffic, and air pollution, city centers are places where the residents of the city get overwhelmed from time to time due to the intense work tempo. In this context, green areas undertake important functions as an escape point. Green areas have social, economic and health benefits. However, within the framework of increasing construction activities, green areas are gradually decreasing and are being destroyed instead of being protected and developed. The decrease in green areas in urban centers can trigger the emergence of important environmental problems.In this study, in which the green space problems in Turkish cities will be discussed with the example of Istanbul, it is aimed to reveal the meaning and importance of green spaces in terms of today's urban life. This study, which deals with the green areas destroyed by rapid and unplanned urbanization movements within the framework of the example of Istanbul, is important in terms of being a source for other studies and revealing the place of green areas in urban life. In this study, in which the data were obtained through literature review, in the first part, the place and importance of the garden in Turkish culture in the historical framework and the urbanization process in Turkey, in the second part the concepts related to green spaces and the functions of green spaces, in the third part various city examples and the problems related to green spaces in Turkey and a detailed evaluation of Istanbul's green space existence. In the conclusion part, the importance of green areas was emphasized once again and various suggestions were made.