Kayseri İli d vitamini eksikliği prevalansı ve ilişkili faktörler

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı toplum tabanlı olarak vitamin D eksikliği ve yetersizliği prevalansını saptamak, yaş, cinsiyet, eğitim vb. beslenme tercihleri ve güneşe maruziyet gibi değişkenlere göre dağılımını incelemektir.Gereç ve Yöntem: Kayseri il merkezinde gerçekleştirilen kesitsel nitelikli bu çalışmada yetişkin bireylerin (18 – 65 yaş) vitamin D düzeyleri ve ilişkili faktörler belirlenmiştir. Örneklem büyüklüğü 323 kişi olarak hesaplanmış ve araştırmaya 400 kişi alınmıştır. Dışlama kriterleri olarak kabul edilen; son 3 ay içerisinde D vitamini kullananlar ile kronik karaciğer ve böbrek hastalığı olanlar, herhangi bir cilt hastalığı olanlar, tip 1 diyabeti olanlar, herhangi bir malignitesi olanlar, herhangi bir endokrinolojik hastalığı olanlar, metabolik kemik hastalığı olanlar, kemik metabolizması üzerine etkili ilaç kullananlar, alkolikler ve hamileler çalışmaya dâhil edilmemiştir. Veri toplamada araştırmacılar tarafından 28 sorudan oluşan anket formu yüz yüze görüşme tekniğiyle uygulanmış ve katılımcılardan kan örneği alınmıştır.Bulgular: Araştırma 381 kişiyle tamamlanmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 36.21±12.10'dir. Katılımcıların serum vitamin D düzey ortalaması 15.11±9.07 ng/ml olup vitamin D eksikliği %72.2 (<20 ng/ml), vitamin D yetersizliği (20 – 30 ng/ml) % 20.5 ve serum vitamin D düzeyi normal (>30 ng/ml) olanların oranı sadece %7.3'dür. Erkeklerde vitamin D eksikliği %68.8, kadınlarda %75.7 olarak bulunmuştur. Yaz aylarında açık alanlarda bir saatten az süre geçirenler 1.7 kat, 35 yaş üzeri bireyler 1.8 kat, bekârlar 1.8 kat, güneş kremi kullananları 2.4 kat ve ekonomik durumu iyi olmayanlar 2.6 kat D vitamini eksikliği bakımından daha risklidir. Sonuç: Kayseri ilinde vitamin D eksikliği ve yetersizliği görülme oranı yüksektir. Bu çalışmada vitamin D düzeyine en çok etki eden faktörler, yaş, medeni durum, ekonomik durum, güneş kremi kullanımı ve yaz aylarında güneşten faydalanma olarak belirlenmiştir. Toplumda yüksek oranda olan vitamin D eksikliğine yönelik önlemler alınmalı, sağlık çalışanları ve sağlık yöneticileri tarafından vitamin D eksikliğini önlemeye yönelik farkındalık oluşturulmalıdır.

Aim: The aim of this study is to determine the prevalence of vitamin D deficiency in Kayseri and distribution of vitamin D deficiency according to factors such as age, gender, food prefecences, sun exposure and educational level. Material and Method: This is a cross-sectional study which determine the related factors with the vitamin D levels of adults (18 – 65 years old) in the center of Kayseri. Minimal sample size was calculated as 323 individual and 400 people selected for this study. Exclusion criterias consisted of, chronic liver disease, chronic kidney disease, dermatologic diseases, diabetes mellitus type 1, any kind of malignancy, endoncrinological disease, metabolical bone diseases or vitamin D suplement use in last three months and drug use which effect bone metobolism. Also alcoholic persons, and pregnant women were exculeded from the study. During the data collection, researchers conducted 28 questionnare form using face to face method and took blood sample from participants.Results: Study completed with 381 individuals. The mean age was 36.21±12.10. The mean vitamin D level was 15.11±9.07 ng/ml and %72.2 had vitamin D deficiency (<20 ng/ml), %20.5 had vitamin D insufficiency (20 – 30 ng/ml). Only %7.3 participants have sufficient level of vitamin D (>30 ng/ml). Vitamin D deficiency was %75.7 in women and %68.8 in men. Factors which effects vitamin D deficiency were analysed with logistic regresyon model and according to this vitamin D deficiency is 1.7 time higher for who spend time outside in summer less then one hour. Vitamin D deficiency is 1.8 time higher for >35 years old, 1.8 time higher for single compared to married, 2.4 time higher for using sunscreen and 2.6 time higher for not good economic condition.Conclusions: Vitamin D deficiency and insufficiency is highly prevalent in Kayseri city center. According to this study; age, marital status, economical condition, using sunscreen and to be exposed to sun in summer are the most effecting factors of vitamin D level in participants. We consider the high level of vitamin D deficiency should be prevent, measures should be taken for high prevalance of vitamin deficiency,