Farklı organik ve konvansiyonel gübre uygulamalarının domates (Solanum lycopersicum L.) yetiştiriciliğinde verim ve kalite üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışma, farklı organik ve konvansiyonel gübre uygulamalarının domates yetiştiriciliğinde verim ve kalite üzerine etkisinin saptanabilmesi amacıyla 2019 ve 2020 yıllarında Van ili Tuşba ilçesi Göllü Mah. mevkiinde tesadüf blokları deneme desenine göre yürütülmüştür. Çalışmada bitkisel materyal olarak Rio Grande standart domates çeşidi kullanılmıştır. Arazi denemesi 4 tekerrürlü ve kontrol haricinde 8 farklı gübre (kimyasal gübre, kimyasal gübre+bitki aktivatörü (deniz yosunu), katı organomineral gübresi, katı solucan gübresi, sıvı solucan gübresi, koyun gübresi, sığır gübresi ve tavuk gübresi) uygulaması ile yürütülmüştür. Çalışmada; bitki büyüme parametreleri, meyve fiziksel özellikleri, SÇKM, TEA, pH, EC, yaprak ve meyvede makro ve mikro element içeriği, meyvede azot, protein, A ve C vitamini, likopen ve beta karoten miktarı, şeker içeriği, organik asit içeriği, toplam fenol içeriği, antioksidan kapasitesi ve polifenolik bileşik içerikleri gibi özellikler incelenmiştir. Çalışma sonucunda; incelenen özellikler bakımından kullanılan organik ve konvansiyonel gübre uygulamalarının istatistiki olarak farklı sonuçlar verdiği, organomineral ve katı solucan gübrelerinin hem kontrol grubuna hem de diğer gübre uygulamalarına göre ön plana çıktığı belirlenmiştir. Özellikle verim parametrelerinden pazarlanabilir verim, erkenci verim ve toplam verim parametrelerinde organomineral gübre (sırasıyla 6234 kg/da, 1166 kg/da, 7561 kg/da) uygulamasının en iyi sonuçları verdiği görülmüştür. Sonuç olarak, sürdürülebilir tarım açısından domates yetiştiriciliğinde hümik asit ve fulvik asit içerikli organomineral gübrenin yanı sıra katı solucan gübresinin kimyasal gübre uygulamalarına alternatif olarak kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

This study was carried out to determine the effect of different organic and conventional fertilizer applications on yield and quality in tomato cultivation according to a randomized block design in 2019 and 2020 in the Göllü Village of Tusba District of Van Province. Rio Grande standard tomato variety was used as plant material in the study. The field experiment was carried out with 4 replications and 8 different fertilizers (chemical fertilizer, chemical fertilizer+plant activator (seaweed), solid organomineral fertilizer, solid vermicompost, liquid vermicompost, sheep manure, cattle manure and chicken manure) except the control. The investigated traits in the study were plant growth parameters, physical properties in fruit, TTS, TA, pH, EC, macro and micro element content in leaves and fruit, nitrogen in fruit, and the contents of protein, Vitamin A and C, lycopene and beta carotene, sugar, organic acid, total phenol, antioxidant capacity and polyphenolic compounds. In the results, it was determined that the applied organic and conventional fertilizer applications gave statistically different results in terms of the traits examined, and organomineral and solid vermicompost fertilizers came to the forefront compared to both the control group and other fertilizer applications. It was observed that the application of organomineral fertilizer (respectively, 6234 kg/da, 1166 kg/da, 7561 kg/da) gave the best results, especially in terms of marketable yield, early yield and total yield parameters. As a result, it has been concluded that in terms of sustainable agriculture, organomineral fertilizers containing humic acid and fulvic acid and solid vermicompost could be used as an alternative to chemical fertilizer applications in tomato cultivation.