Kadınların jinekolojik kanserlere yönelik farkındalıkları ve erken tanı yöntemlerine yönelik davranışlarının değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırma, kadınların jinekolojik kanserlere yönelik farkındalıkları ve erken tanı yöntemlerine yönelik davranışlarının değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır.Materyal ve Metot: Tanımlayıcı olarak yapılan araştırma, Ocak 2019- Aralık 2019 tarihlerinde, Erzurum merkeze bağlı üç ilçedeki tüm Aile Sağlığı Merkez'lerinde kayıtlı olan 20-65 yaş aralığındaki 432 kadın ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından hazırlanan Kadın Bilgi Formu ve Jinekolojik Kanserlere Yönelik Farkındalık Ölçeği(JİKFÖ) kullanılmıştır. Veriler bilgisayar ortamında SPSS 22.00 paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırma etik ilkeler doğrultusunda tamamlanmıştır.Bulgular: Yapılan değerlendirmeler incelendiğinde; %40.5'inin 38 yaş ve üstünde olduğu, %23.8'inin ortaokul mezunu, %30.3'ünün 4 ve üzerinde çocuk sahibi olduğu görülmüştür. Jinekolojik Kanserler Farkındalık Ölçeğinde kadınların ölçekten aldığı ortalama toplam puan ortalaması 149.26±14.69 olarak bulunmuştur. Ayrıca Jinekolojik Kanserlerde Rutin Kontrol ve Ciddi Hastalık Algısı Farkındalığı alt boyutundan 84.29±9.49, Jinekolojik Kanser Riskleri Farkındalığı alt boyutundan 30.02±4.99, Jinekolojik Kanserlerden Korunma Farkındalığı alt boyutundan 18.68±3.14, Jinekolojik Kanserlerde Erken Tanı ve Bilgi Farkındalığı alt boyutundan 16.26±2.59 puanı almışlardır. Kadınların menapoza girme yaşı, pap smear yaptırma durumu, ailesinde ve çevresinde jinekolojik kanser bulunma durumuna göre jinekolojik kanser farkındalığı ölçeğinin tüm alt boyutları ve toplam puanı açısından gruplar arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamsız olduğu saptanmıştır.Sonuç: Kadınlara erken tanı yöntemlerine yönelik eğitim verilmesi ve bilinçlendirilmesi, jinekolojik kanserlere yönelik farkındalık düzeyinin olumlu yönde etkilenmekte olduğu görülmüştür. Bu sonuç doğrultusunda, kadınlara jinekolojik kanserlere yönelik verilen eğitimlerin arttırılması ve erken tanı yöntemlerine yönelik farkındalık bilinci oluşturulması önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Aile sağlığı merkezi, farkındalık, jinekoloji, kadın, kanserler

Evalution of Women's Awareness of Gynecological Cancers and Behaviors for Early Diagnosis MethodsAim: This research was conducted to evaluate women's awareness of gynecological cancers and their behaviors towards early diagnosis methods.Materials and Methods: The descriptive research was conducted between January 2019 and December 2019, the study was carried out with 432 women between the ages of 20 and 65 registered in all family health centers in three districts of the center of Erzurum. In the collection of data, women's information form prepared by the researcher and awareness scale for gynecological cancers were used. The data were analyzed using SPSS 22.00 package program. Research was completed in line with the ethical principles.Results: According to the evaluations, it was seen that 40.5% of the women were 38 years old and over, 23.8% were secondary school graduates, and 30.3% had 4 or more children. In the gynecological cancers awareness scale, the average total score of the cuffs from the scale was found to be 149.26±14.69. In addition, they got 84.29±9.49 points from the sub-dimension of routine control and awareness of serious illness in gynecological cancers, 18.68±3.14 points from the awareness of prevention from gynecological cancers, and 16.26±2.59 points from the sub-dimension of early diagnosis and awareness of information in gynecological cancers. The difference between the groups in terms of all sub-dimensions of the gynecological cancer awareness scale and the total score was found to be statistically insignificant according to the age of women at menopause, the status of having Pap smear, the presence of gynecological cancer in and around the family.Conclusion: It has been seen that training and raising awareness of women on early diagnosis methods positively affects the level of awareness about gynecological cancers. In line with this result, it is recommended to increase the training given to women about gynecological cancers and to raise awareness about early diagnosis methods.Keywords: Awareness, cancers, family health center, gynecology, women