Aristo'ya atfedilen anonim bir baytarnâme ve İbnü'l Avvâm'ın Filaha-i Tıptıye adlı eserinin 31-32. fasıllarının birleştirilmiş kitapçığı (Hindistan nüshası)

Abstract

Bu tez, Hindistan Rampur Raza Kütüphanesinin, Türk El Yazmaları bölümünde 915 numara ile kayıtlı Aristo'ya atfedilen anonim bir baytarnâme fragmanı ve Filaha-i Tıptıye adlı eserin 31-32 numaralı fasıllarının birleşmesinden oluşturulmuş; 21 satırlı, 13 varaklı kitapçık üzerine yapılan dil incelemesi, çeviri metin ve açıklamalı dizin çalışmasından meydana gelmiştir. Ayrıca çalışmanın sonuna metnin tıpkı basımı da eklenmiştir. İlk baytarnâme yazarının Aristo olduğu kabul edilmektedir ve bu alanda yazılan birçok eser de Aristo'nun eserinden esinlenerek ona atıfta bulunularak yazılmıştır. Aristo'nun Eski Yunanca yazılmış olan Baytarnâme'si, ilk olarak Abbasiler Dönemi'nde Arapça'ya, daha sonra Arapça'dan Türkçe'ye çevrilmiştir. Bu teze konu olan yazma eser Aristo'ya atfedilmiş olsa da müellifi tam olarak bilinmemektedir.İncelenen bu küçük hacimli müstakil eserin birinci bölümünün konusu; atlar, atların hastalık ve tedavi yöntemleri, ırk özellikleri ve yetiştirilme usulleri üzerinedir. İkinci bölümü oluşturan Filaha-i Tıptıye ise evcil hayvanlardan olan keçi, koyun, eşek, katır, deve, öküz vb. hayvanların iyi ve kötü huylarını; cinslerinin belirgin özelliklerini, amaca uygun yetiştirme konusundaki püf noktalarını, hastalıklarını ve bunların tedavi yöntemlerini kapsamaktadır..İncelenen bu küçük hacimli müstakil eserin konusu, başta atlar olmak üzere coğrafyamızda yaşayan keçi, koyun, eşek, katır vb. birçok hayvanın iyi ve kötü huylarını, cinslerinin belirgin özelliklerini, amaca uygun yetiştirme konusundaki püf noktalarını, hastalıklarını ve bunların tedavi yöntemlerini kapsamaktadır.

This thesis consists of an anonymous Baytarnȃme fragment, registered number 915 that was attributed to Aristotle takes place in the department of Turkish manuscripts at the library called Rampur Ranza in India. And also it consists of expositional index studying, translation text and language research that is found on the 13 gilded and 21 lines combined with numbered 31 and 32 articles of Filaha-i Tıptiye. Also, at the end of the studying, it is added original printing of the text.It was accepted the first Baytarnȃme writer is Aristotle and in many works in this field were written by being inspired of his works and referring to him. The Baytarnȃme of Aristotle written in ancient greek was translated into Arabic and later from Arabic to Turkish in the period of Abbasids. Although it was attributed to Aristotle, its writer isn't known exactly. The subject of the first chapter is on horses, diseases and treatment methods of horses, breed characteristics and reproductive procedures. Filaha-i Tiptiye ıf, which forms the second part, is a goat, sheep, donkey, mule, camel, bull and so on, which are pet animals, good or bad habits of animals general, characteristics of notable features, it covers important points about purposeful cultivation, diseases and their treatment methods.