MOORA, Gri MOORA ve COPELAND yöntemleri ile Borsa İstanbul'da yer alan demir çelik sektörü işletmelerinin finansal performanslarının ölçülmesi

Abstract

Finansal performans analizi, şirketlerin mevcut finansal durumlarını görebilmek ve geleceğe yönelik kararlar alabilmek için oldukça önemlidir. Oran analizi yöntemi şirketlerin finansal performanslarını değerlendirmede sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem ile çok sayıda finansal tablo kaleminin birbirine oranlanması ile elde edilen sonuçlar işletme ve sektör özelinde teker teker değerlendirilir. Diğer yandan literatürde performans analizinde çok kriterli karar verme yöntemlerinden de oldukça fazla yararlanıldığı görülmektedir. İşletmelerin finansal performanslarının analizinde birden fazla oranın girdi olarak kullanıldığı tekil ya da hibrit çok kriterli karar verme yöntemleri uygulamalarının daha bütünsel sonuçlar verdiğine inanılmaktadır. Bu çalışmada BIST'te yer alan ve ham demir-çelik üretimi gerçekleştiren şirketlerin finansal performansları, çok sayıda niteliğin bir arada analiz edilmesine olanak sağlayan çok kriterli karar verme yöntemlerinden MOORA, Gri MOORA ve COPELAND yöntemleriyle analiz edilmiş ve şirketlerin performans sıralamaları yapılmıştır. MOORA ve Gri MOORA yöntemlerinin oran yaklaşımı sıralamaları ile COPELAND yöntemi sıralamaları uyumlu olup, şirketlerin finansal performans sıralaması İSDEMİR, ERDEMİR, KARDEMİR ve İZDEMİR şeklinde gerçekleşmiştir. Çalışma sonucunda araştırmacılara MOORA, Gri MOORA ve COPELAND yöntemlerini birlikte kullanabilecekleri önerilmiştir.

Financial performance analysis is very important to see the current financial status of companies and to make future decisions. Ratio analysis method is a method that is frequently used in evaluating the financial performance of companies. With this method, the results obtained by proportioning many financial statement items to each other are evaluated one by one, specific to the business and the sector. On the other hand, it is seen that multi-criteria decision-making methods are also widely used in performance analysis in the literature. It is believed that the applications of single or hybrid multi-criteria decision making methods, in which more than one ratio is used as an input in the analysis of the financial performance of the enterprises, give more holistic results.In this study, the financial performances of the companies in BIST that produce raw iron and steel were analyzed with the MOORA, Gray MOORA and COPELAND methods, which are multi-criteria decision making methods that allow the analysis of many attributes together, and the performance rankings of the companies were made. The ratio approach rankings of the MOORA and Gray MOORA methods are compatible with the COPELAND method rankings, and the financial performance rankings of the companies are realized as İSDEMİR, ERDEMİR, KARDEMİR and İZDEMİR. As a result of the study, it was suggested to the researchers that they could use the MOORA, Gray MOORA and COPELAND methods together.