İslam'ın engelliye bakışı ve engelli aileleri Ankara, Çubuk örneği

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı engelli çocukları olan ebeveynlerin dindarlık düzeyleriyle çocuklarının engellilik durumlarına yönelik tutumlarının araştırılmasıdır.Bu amaçla Ankara'nın Çubuk ilçesinde ikamet eden engelli aileleri örneklem olarak seçilmiş ve 160 ebeveyne anket uygulaması yapılmıştır. Katılımcıların dindarlık düzeylerini ve engelliliğe yönelik tutumlarını ölçmek için `temel dini inanç ölçeği`, `dini davranış ölçeği` ve engelliliğe yönelik tutum soruları sorulmuştur. Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda tutumların iki faktörde toplandığı görülmüştür. Bunlardan birinci faktör `imtihan` ikinci faktöre ise `emanet` olarak adlandırılmıştır. Ebeveynlerin temel dini inanç, dini davranış ve engelliliğe yönelik tutum düzeylerinin ölçülmesi için betimsel analiz yapılmıştır. Analiz sonucunda temel dini inanç, dini davranış ve engelliliğe yönelik tutum düzeylerinin oldukça yüksek olduğu sonucu çıkmıştır. Guruplar arasında fark olup olmadığını görmek için bağımsız örneklemler t-testi ve tek yönlü anova varyans analizleri yapılmıştır. Engelliğe yönelik tutumlar üzerindeki etkiyi ölçmek için yapılan çoklu hiyerarşik regresyon analizi sonucunda temel dini inanç ve dini davranışların `imtihan` ve `emanet` tutumlarında etkili olduğu, demografik değişkenlerin ise etkili olmadığı sonucu çıkmıştır.Anahtar Kelimeler: Engelli, İslam, Engelli Ailesi, Dini Düşünce

The main purpose of this research is to investigate the religiosity levels of parents with disabled children and their attitudes towards their children's disability. For this purpose, families with disabilities residing in Çubuk district of Ankara were selected as a sample and a questionnaire was applied to 160 parents. In order to measure the participants' level of religiosity and their attitudes towards disability, questions of `basic religious belief scale`, `religious behavior scale` and attitude towards disability were asked. As a result of the exploratory factor analysis, it was seen that attitudes were gathered in two factors. The first factor is called `test` and the second factor is called `entrusted`. Descriptive analysis was conducted to measure the level of parents' basic religious beliefs, religious behaviors and attitudes towards disability. As a result of the analysis, it was concluded that the levels of basic religious belief, religious behavior and attitude towards disability were quite high. Independent samples t-test and one-way analysis of anova variance were performed to see if there was a difference between the groups. As a result of the multiple hierarchical regression analysis performed to measure the effect on attitudes towards disability, it was concluded that basic religious beliefs and religious behaviors were effective on `test` and `entrusted` attitudes, while demographic variables were not. Keywords: Disabled, Islam, Disabled Family, Religious Thought