Meşruiyet ve hukukilik çerçevesinde saf hukuk kuramı

Abstract

Hukukun meşruluğu sorunu Antik Yunan'dan itibaren tartışma konusudur. Platon'un ideal hukuk arayışı, kendisinden sonraki tabii hukukçu düşünürleri de etkilemiştir. Hukukun meşruluğuna dair tartışmalar 19'uncu yüzyılda ideolojilerin getirdiği ön kabuller çerçevesinde yapılmıştır. Buna mukabil, hukuki pozitivizmin doğuşu ile birlikte, hukukun değer yargıları ile vasıflandırılmasına karşı çıkılmıştır. Hans Kelsen saf hukuk kuramını, bilim temelinde inşa etmeye gayret etmiştir. Hukukun diğer belirsiz etmenlerden etkileneceğini kabul etse de kuramını belirlenebilir, ölçülebilir, bilimsel temelde oluşturmaya çalışmıştır. Hans Kelsen'in anayasa yargısı ve uluslararası hukuka yaklaşımı çağdaşı düşünürlerden farklıdır. Farklılığın temelinde saf hukuk kuramının bilimselliğini sağlama amacı yer alır. Bu müesseseleri, saf hukuk kuramı içerisinde değerlerden bağımsız olarak ele almıştır. Ancak, Kelsen'in saf hukuk kuramı, İkinci Dünya Savaşı sonrası eleştiriye tabi tutulmuştur. Adalet kavramının ve insan hakları teorisinin hukukun merkezine yerleşmesi ile hukuki pozitivizmin değerlere olan yaklaşımı sorgulanmıştır. Adalet ve insan haklarını merkeze almayan saf hukuk kuramı, her iki kavramın yükselişi ile birlikte, teorik ve kurumsal olarak eleştiriye maruz kalmıştır.

The problem of legitimacy of law is a matter of debate from Ancient Greece. Plato's search for the ideal law also affected the natural jurist thinkers after him. Discussions on the legitimacy of the law were made within the framework of the preliminary acceptance of ideologies in the 19th century. However, with the birth of legal positivism, the characterization of law with value judgments was challenged. Hans Kelsen endeavors to build the pure theory of law on the basis of science. Although he acknowledges that the law will be affected by other uncertain factors, he has established his theory on a determinable, measurable, scientific basis. Hans Kelsen's approach about constitutional jurisdiction and international law are different from contemporary thinkers. The basis of this thesis is the aim of ensuring the scientificity of pure legal theory. He handled these institutions independently of values within pure legal theory. However, Kelsen's pure legal theory was criticized after the Second World War. The approach of legal positivism to values has been questioned by placing the concept of justice and human rights theory at the center of law. Pure legal theory, which does not center justice and human rights, has been criticized theoretically and institutionally with the rise of both concepts.