Risk yönetiminde işgören güçlendirmenin rolü: Libya bankalarında bir uygulama

Abstract

Libya ekonomisi, Libya'da faaliyet gösteren tüm ekonomik sektörlere yansıyan darboğazlar ve sorunlarla birlikte mevcut siyasi risklerin etkisi altındadır ve bu da büyük ekonomik faaliyetlerin ve buna ilaveten petrol ihracatlarındaki düşüşün takip ettiği devrimden sonra petrol ürünlerinin aniden durmasına neden olmuştur. Bu faktörlerin tümü, Libya ekonomisinin gerilemesinde büyük rol oynamıştır, çünkü Libya ekonomisi toplam gelirlerinin %90'ından fazlasına karşılık gelen ve diğer sektörleri de olumsuz etkileyen petrol gelirlerine dayanmaktadır. Bankacılık sektörü bu ekonomik risklere karşı bağışık değildir, başta faiz oranının iptali ve paranın bankacılık sistemi dışına çıkması ile ilgili olmak üzere bankalar da bankacılık politikalarındaki çatışmalardan etkilenmiştir. Bu nedenle bankacılık sektörü başta likidite riski olmak üzere mali olmayan ve mali risklerle karşı karşıya kalmıştır. Aslında, Basel standartları da dahil olmak üzere risk konularıyla ve bunların nasıl yönetileceğiyle ilgili çeşitli çalışmalar mevcuttur. Fakat bu çalışmaların hiçbiri insan kaynakları ve bu risklerin yönetimindeki önemine odaklanmamıştır. Ayrıca, çeşitli yönetim faktörlerini etkileyen güçlenmeyi konu alan birçok çalışma da mevcuttur.Tezde, yüksek düzeyde yetenek ve beceriye sahip olan insan kaynaklarına ve bankacılık sektörünün karşı karşıya kaldığı bankacılık risklerinin aşılması için onların güçlendirilip becerilerinin kullanılması konusundaki rolüne odaklanmıştır. Çalışmanın başta Libya'da olmak üzere bankacılık sektöründe risk yönetiminde insan kaynaklarının güçlendirmesini ele alan ilk çalışma olmasından dolayı büyük önem taşımaktadır. Bu çerçevede tezin temel amacı, bankacılık sektöründeki risklerinin ortadan kaldırılması insan kaynaklarının güçlenmesinin rolünü incelemek ve araştırmaktır. Bu bağlamda insan kaynakları güçlendirmesinin etkili likidite, kredi, pazar ve operasyonel risk yönetimindeki etkisi ortaya konulmuştur.Çalışmanın amacı doğrultusunda Libya'nın doğu bölgesinde faaliyet gösteren bankalardan veri toplamak için anket yöntemi kullanılmıştır. Anket 320 çalışana dağıtılmış ve mevcut siyasi krizin sonucu olarak bankacılık sisteminin karşı karşıya kaldığı risklerin araştırılması için hedef olarak altı banka seçilmiştir. Araştırma sonucunda insan kaynaklarının güçlendirilmesinin boyutları ile risk yönetimi arasında olumlu ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir. Çalışmada, çalışanlara yönelik, eğitim, teşvikler ve katılım, yetkinin paylaşılması, takım çalışması gibi hususların risk yönetiminde önemli olduğu, görülmüştür. Ayrıca, Bingazi ve Al Baydaki bankalar arasında risk yönetimi ve insan kaynakları güçlendirilmesinin boyutlarının farklılık gösterdiği saptanmıştır. Bu araştırmadaki bulgular, literatürdeki birçok bulgu ile tutarlı görünmektedir.

The Libyan economy is under the influence of current political risks as well as bottlenecks and problems in all economic sectors operating in Libya, resulting in a sudden halt in petroleum products following the revolution followed by major economic activities and further decline in oil exports. All of these factors played a major role in the downturn in the Libyan economy because the Libyan economy is based on oil revenues, which account for more than 90% of its total revenues and negatively affect other sectors.The banking sector was not immune to these current economic risks, and banks have also been affected by conflicts in banking policies, particularly with regard to the cancellation of the interest rate and the withdrawal of money from the banking system. Therefore, the banking sector faced non-financial and financial risks, particularly liquidity risk. In fact, there are several studies on risk issues, including Basel standards, and how to manage them. However, none of these studies focused on human resources and their importance in managing these risks. There are also many studies on empowerment that affect various management factors.The thesis focuses on human resources with a high level of talent and skills and their role in strengthening and using their skills to overcome the banking risks faced by the banking sector. This is of great importance as the first study addressing the strengthening of human resources in effective risk management in the banking sector, especially in Libya. In this context, the main purpose of the thesis is to investigate and investigate the role of human resources strengthening in eliminating risks in the banking sector. In this context, the impact of employees' empowerment on effective liquidity, credit, market and operational risk management has been demonstrated.For the purpose of the study, a questionnaire method was used to collect data from banks operating in the eastern part of Libya. The survey was distributed to 320 employees and six banks were selected as targets to investigate the risks faced by the banking system as a result of the current political crisis.As a result of the research, it was determined that there is a positive and statistically significant relationship between the dimensions of employees' empowerment and effective risk management. In the study, it was seen that issues such as training, incentives and participation, sharing of authority, teamwork for employees are important in risk management. In addition, the risk management and strengthening of human resources among the banks in Benghazi and Al Bayd have been found to differ in their dimensions. The findings in this study seem to be consistent with many findings in the literature.Key Words: Employees' empowerment, liquidity risk, credit risk, market risk, operational risk, effective risk management.