Ailesel epilepsi ve/veya mental motor retardasyonlu çocuklarda klinik, laboratuvar ve pedigri incelemeleri

Abstract

Bu çalışmada ailesel epilepsi ve/veya mental motor retardasyon (MMR) tanısı alan ve üç kuşak soyunun en az birinde epilepsi ve/veya MMR saptanan 35 hasta prospektif olarak değerlendirildi. Amacımız akraba evliliğinin sık olduğu bölgemizde ailesel epilepsi ve/veya MMR'si olan hastaların pedigri, klinik ve laboratuvar bulgularını inceleyerek etyolojide rol oynayan faktörleri ve pedigrilerin olası kalıtım paternlerini belirlemektir.Bu çalışma Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nörolojisi Bilim Dalında Haziran 2009 - Temmuz 2011 tarihleri arasında yapıldı. Haziran 2009 - Temmuz 2011 tarihleri arasında çocuk nöroloji polikliniğine başvuran ve ailesel epilepsi ve/veya MMR tanısı alan 14 hasta prospektif olarak çalışmaya alındı. Ayrıca, Ocak 2005 - Mayıs 2009 tarihleri arasında Çocuk Nöroloji polikliniğimize getirilmiş hastaların dosya kayıtları retrospektif olarak incelenerek çalışma kriterlerimize uygun 21 hasta prospektif olarak çalışmaya dahil edildi.Vakalar demografik veriler, başvuru yakınması, perinatal öykü, anne-baba akrabalığı, ailede benzer hastalık öyküsü, konvülsiyon varlığı, mental motor gelişim gibi parametreler açısından incelendi. Tüm hastaların ayrıntılı nörolojik muayeneleri yapıldı.Hastaların tümünde soy ağacı (pedigri) çıkarıldı. Etyolojik veya eşlik edebilecek diğer anomalilerin saptanması amacıyla tüm hastalardan rutin hematolojik ve biyokimyasal laboratuvar tetkiklerine ilaveten tiroid hormonları, vitamin B12 ve folat düzeyleri, Tandem MASS spektrometri metabolik hastalık taraması, beyin manyetik rezonans görüntüleme, elektroensefalografi, görsel uyarılmış potansiyel, işitsel beyin sapı cevabı ve zeka testi incelemeleri yapıldı. Gerekli görülen vakalarda TORCH grubu enfeksiyonlar için serum markırları, idrarda organik asit profili, serotonin düzeyi, bilgisayarlı beyin tomografi, batın ultrasonografi ve kemik survey gibi görüntüleme yöntemleri gibi ileri tetkikler yapıldı.Vakaların 22'si (%62.8) erkek ve 13'ü (%37.1) kızdı (E/K: 1.69). Vakaların yaş ortalamaları 7.25 ± 3.87 yıl (11 ay-14 yıl) idi. Çalışmaya alınan olgular üç gruba ayrıldı. Grup 1'de sadece epilepsisi olan vakalar; grup 2'de sadece MMR tanısı alan vakalar; grup 3'de epilepsi ve mental ve/veya motor retardasyon birlikteliği olan vakalar bulunmaktaydı. Grup 3'deki vakaların 17'sinde epilepsi ve MMR birlikteliği varken, ikisinde epilepsi ile birlikte sadece mental retardasyon vardı. Grup 1'de dokuz (%25.7), grup 2'de yedi (%20) ve grup 3'de 19 (%54.2) vaka olmak üzere toplam 35 indeks vaka vardı.Grup 1'de dokuz hasta vardı. Başvuru yaşları ortalama 7.94 ± 3.59 yıl (2 6/12 -12 yıl) idi. İkisi (%22.2) kız ve yedisi (%77.7) erkekti. Erkek/kız oranı 3.5 idi. Vakaların birinde (%11.1) anne-baba arasında 1. derece, üçünde (%33.3) 2. derece ve ikisinde (%22.2) 3. derece veya uzak derecede akraba evliliği öyküsü mevcuttu. Üç (%33.3) vakada anne-baba arasında akraba evliliği öyküsü yoktu. Vakaların üçünde (%33.3) ailede eksitus ve/veya abortus öyküsü mevcuttu. Grup 1'deki vakaların soyağaçları incelendiğinde, üç (%33.3) vakada otozomal resesif (OR) kalıtım, bir (%11.1) vakada otozomal dominant (OD) kalıtım, bir (%11.1) vakada eksik penetranslı OD kalıtım, bir (%11.1) vakada kromozomal bozukluk, bir (%11.1) vakada X'e bağlı resesif (XR) kalıtım, bir (%11.1) vakada mitokondriyal kalıtım ve bir (%11.1) vakada da eksik penetranslı OD kalıtım veya kromozomal bozukluk olabileceği düşünüldü. Vakaların dördünde (%44.4) jeneralize nöbet, dördünde (%44.4) parsiyel nöbet ve birinde (%11.1) de parsiyel başlayıp sekonder jeneralizasyon gösteren nöbet vardı.Grup 2'de yedi hasta vardı. Başvuru yaşları ortalama 7.14 ± 4.59 yıl (1-13 yıl) idi. Üçü (%42.8) kız ve dördü (%57.1) erkekti. Erkek/kız oranı 1.33 idi. Vakaların beşinde (%71.4) anne-baba arasında 1. derece ve birinde (%14.2) 3. derece veya uzak derecede akraba evliliği öyküsü mevcuttu. Bir (%14.2) vakada anne-baba arasında akraba evliliği öyküsü yoktu. Vakaların altısında (%85.7) ailede eksitus ve/veya abortus öyküsü mevcuttu. Grup 2'deki vakaların soyağaçları incelendiğinde, beş (%71.4) vakada OR kalıtım ve iki (%28.5) vakada mitokondriyal kalıtım olabileceği düşünüldü.Grup 3'de 19 hasta vardı. Başvuru yaşları ortalama 6.97 ± 3.91 yıl (11 ay-14 yıl) idi. Sekizi (%42.1) kız ve 11'i (%57.8) erkekti. Erkek/kız oranı 1.37 idi. Vakaların dokuzunda (%47.3) anne-baba arasında 1. derece ve birinde (%5.2) 2. derecede akraba evliliği öyküsü mevcuttu. Dokuz (%47.3) vakada anne-baba arasında akraba evliliği öyküsü yoktu. Vakaların 11'inde (%57.8) ailede eksitus ve/veya abortus öyküsü mevcuttu. Grup 3'deki vakaların soyağaçları incelendiğinde, dokuz (%47.3) vakada OR kalıtım, iki (%10.5) vakada eksik penetranslı OD kalıtım, iki (%10.5) vakada mitokondriyal kalıtım, iki (%10.5) vakada OR kalıtım veya mitokondriyal kalıtım, iki (%10.5) vakada mitokondriyal kalıtım veya kromozomal bozukluk, bir (%5.2) vakada XR kalıtım ve bir (%5.2) vakada da eksik penetranslı OD kalıtım veya multifaktöriyel kalıtım olabileceği düşünüldü. Vakaların 16'sında (%84.2) jeneralize nöbet ve üçünde (%15.7) ise parsiyel nöbet vardı.Sonuç olarak; epilepsi ve/veya MMR tanısı konan hastalarda aile öyküsünün ayrıntılı bir şekilde sorgulanması, ailesel epilepsi ve MMR tanısı alan hastalarda en az üç kuşak pedigrilerinin çıkartılması ve olası kalıtım paternlerinin belirlenmesi, gerekli görülen vakalarda spesifik laboratuvar, kraniyal görüntüleme incelemelerinin ve ileri genetik analizlerin yapılması ve ailelere genetik danışma açısından bilgi verilmesi gerektiğini düşünüyoruz.

In this study, 35 patients diagnosed with familial epilepsy and/or mental motor retardation (MMR) with at least one member in their three generations displaying epilepsy and/or MMR have been evaluated, prospectively. The aim of the study is to determine probable inheritance patterns of pedigrees and the factors affecting etiology of epilepsy and/or MMR by analyzing the pedigrees and clinical and laboratory findings in patients with familial epilepsy and/or MMR in our region where consanguineous marriage are common.The study has been performed at Yuzuncu Yil University, Faculty of Medicine, Department of Pediatric Neurology, from June 2009 to July 2011. Fourteen patients with familial epilepsy and/or MMR, who were admitted to the pediatric neurology outpatient clinic between June 2009 and July 2011, have been included in the study, prospectively. In addition, the records of patients who had been admitted to our pediatric neurology outpatient clinic between January 2005 and May 2009 were examined, retrospectively, and 21 patients fitting to our study criteria were included in the study, prospectively.The patients were examined for demographical data, complaints on admission, perinatal events, consanguinity between parents and presence of similar disease in the family, convulsion and mental and motor development. Detailed neurological examination and cranial MRI examination were performed in all patients.A pedigree for each patient has been established in all patients. In order to detect etiological or other accompanying abnormalities, all patients have been tested for routine hematological and biochemical laboratory tests as well as thyroid hormones, B12 vitamin and folate levels, Tandem-MASS spectrometry assisted metabolic disease screening, brain magnetic resonance imaging, electroencephalography, visual evoked potential, auditory brainstem response and intelligence test. If necessary, further investigations such as serum markers for TORCH group infections, organic acid profile in urine, serotonin level, computerized cranial tomography, abdominal ultrasonography and bone survey have been performed.In this study, 22 (62.8%) males and 13 (37.1%) females were enrolled (M/F: 1.69). The mean age of the study group was about 7.25 ± 3.87 years (11 months-14 years). The cases included in the study have been divided into three groups. Group 1 includes patients with only epilepsy; group 2 included patients diagnosed with only mental and motor retardation; and group 3 includes patients with epilepsy and mental and/or motor retardation together. In the 3rd group, while 17 patients had both epilepsy and MMR, two patients had epilepsy and mental retardation. A total of 35 index patients, with nine (25.7%) in group 1, seven (20%) in group 2 and 19 (54.2%) in group 3, has been included.There were nine patients in group 1. The mean age on admission was 7.94 ± 3.59 years (2 6/12 -12 years). Two (22.2%) of them were females and seven (77.7%) were males. Boy/girl ratio was 3.5. A 1st, 2nd and 3rd degree consanguineous marriage histories were present in one (11.1%), three (33.3%) and two (22.2%) patients, respectively. There were three (33.3%) patients without any consanguineous marriage history. Exitus and/or abortus history was present in three (33.3%) patients. In the analysis of patients? pedigrees in group 1, it has been suggested that three (33.3%) patients could have AR inheritance, one (11.1%) patient could have autosomal recessive (AD) inheritance, one (11.1%) patient could have autosomal dominant (AD) inheritance with incomplete penetrance, one (11.1%) patient could have chromosomal abnormality, one (11.1%) patient could have X-linked recessive (XR) inheritance, one (11.1%) patient could have mitochondrial inheritance, and one (11.1%) patient could have inheritance with incomplete penetrance or chromosomal abnormality. Four (44.4%) patients had generalized seizure, four (44.4%) patients had partial seizure and one (11.1%) patient had a partial seizure with secondary generalization.There were seven patients in group 2. The mean age on admission was 7.14 ± 4.59 years (1-13 years). Three (42.8%) of them were females and four (57.1%) were males. Boy/girl ratio was 1.33. A 1st and 3rd degree consanguineous marriage histories were present in five (71.4%) and one (14.2%) patient, respectively. There was one (14.2%) patient without any consanguineous marriage history. Exitus and/or abortus history was present in six (85.7%) patients. In the analysis of patients? pedigrees in group 2, it has been suggested that five (71.4%) patients could have AR inheritance and two (28.5%) patients could have mitochondrial inheritance.There were 19 patients in group 3. The mean age on admission was 6.97 ± 3.91 years (11 months-14 years). Eight (42.1%) of them were females and eleven (57.8%) were males. Boy/girl ratio was 1.37. A 1st and 2nd degree consanguineous marriage histories were present in nine (47.3%) and one (5.2%) patient, respectively. There were nine (47.3%) patients without any consanguineous marriage history. Exitus and/or abortus history was present in 11 (57.8%) patients. In the analysis of patients? pedigrees in group 3, it has been suggested that, nine (47.3%) patients could have AR inheritance, two (10.5%) patients could have AD inheritance with incomplete penetrance, two (10.5%) patients could have mitochondrial inheritance, two (10.5%) patients could have AR inheritance or mitochondrial inheritance, two (10.5%) patients could have mitochondrial inheritance or chromosomal abnormality, one (5.2%) patient could have XR inheritance and one (5.2%) patient could have AD inheritance with incomplete penetrance or multifactorial inheritance. Sixteen (84.2%) patients had generalized seizure and three (15.7%) had partial seizure.In conclusion, we believe that it is necessary to inquire family detailed history and to designed at least three generation pedigree and to determine probable inheritance patterns in patients with epilepsy and/or MMR. Additionally, we think that specific laboratory and cranial imaging examinations and advanced genetic analyses should be performed and, a genetic counseling should be given to the family, in required patients.