Köpeklerde deneysel olarak oluşturulan karaciğer toksikasyonunun tanısında adenozin deaminazın önemi

Abstract

ı.oz Bu çalışmada, köpeklerde deneysel olarak oluşturulan karaciğer toksikasyonunda klinik, hematolojik, biyokimyasal ve histopatolojik bulgular değerlendirilerek, adenozin deaminaz'ın karaciğer hasarının belirlenmesindeki etkinliği araştırıldı. Çalışmanın materyalini 20 adet sağlıklı melez köpek oluşturdu. Akut toksikasyon grubuna (10 köpek) bir kez 1.5ml/kg dozunda, kronik toksikasyon grubuna (10 köpek) ise 12 hafta süreyle haftada iki kez 0.5ml/kg dozunda karbontetraklorür'ün zeytin yağındaki (1:1) süspansiyonu, 12 saatlik açlığı takiben orogastrik sondayla verildi. Bütün köpekler deneme öncesi (2 gün) ve deneme süresince akut toksikasyon grubu köpekler denemenin l.,3.,5.,7. ve 9. günlerinde, kronik toksikasyon grubu köpekler ise 21 gün arayla 4 kez klinik muayene, hematolojik ve biyokimyasal analizleri yapıldı. Deneme süresince, akut toksikasyon grubunda iştahsızlık, durgunluk ve sulu defekasyon, kronik toksikasyon grubunda ise iştahsızlık, zayıflama, dışkı renginin açılması ve çamurumsu bir kıvam alması, koyu portakal şansı renginde idrar ve depresyon gözlendi. Hematolojik bulgular incelendiğinde akut toksikasyon grubunda eritrosit ve hemoglobin düzeylerinde (3. günde) artış (P<0.05), kronik toksikasyon grubunda ise lökosit düzeylerindeki artış (PO.001) istatistik ı olarak önemli bulundu. Biyokimyasal parametrelerden AST, ALT, ALP ve ADA düzeylerindeki artış her iki grupta istatistiki olarak önemli bulundu (P<0.001). Karaciğerin histopatolojik incelemesinde akut toksikasyon grubunda hepatoselüler hidropik dejenerasyon, nekroz ve remark kordonlarında dissosiasyon, kronik toksikasyon grubunda ise portal bölgelerde, vena sentralislerin çevresinde ve yer yer paranşime doğru uzanan bağ doku proliferasyonu (fibrozis) tesbit edildi. Anahtar kelimeler: Köpek, karaciğer toksikasyonu, karbontetraklorür, klinik, hematoloji, biyokimya, ADA.

IV 2. ABSTRACT In the present study, ADA activities were investigated together with clinic, biochemical, haemotological and histopathological findings in dogs experimentally toxicated to determine AD A's role on liver toxications. In this study, 20 healty cross-breed dogs were used. The dogs were divided in two groups often dogs as acute and chronic toxication group. CCL4 were prepared in olive oil (1:1). Dogs in acute toxication group received 1.5 ml / kg CCL4 once. Dogs in chronic toxication group received 0.5 ml / kg CCL4 twice a week during 12 weeks period. The CCL4 were inoculated to the dogs by orogastric probe after 12 hours of hunger. Clinical, haematological and biochemical analysis were made in all dogs 2 days before experiment, on days 1., 3., 5., 7. and 9 in acute toxication group and four times in 21 days intervals in chronic toxication group. During experiment; inappetance, stillness and watery defecation in acute toxication group and, inappetance, weakness, light colour of gaita, dark orange colour of urine and depression in chronic toxication group were observed. Erithrocyte and haemoglobin levels increased significantly (P<0.05) on third day in acute toxication group. On the other hand, total leucocyte levels increased significantly (P<0.001) in chronic toxication group. Significantly important increases (PO.001) were also observed in biochemical parameters (serum AST, ALT, ALP and ADA) in both groups of dogs. In centrilobular and midzonal regions, pricise hepatocelular hydropic degeneration, necroz and dissosiation in remarc cordons were observed in acute toxication group. On the other hand, fibrosis were observed in portal regions, around vena centralis and paranchime tissues in the chronic toxication group. Key Words : Dog, liver toxication, CCL^, haematology, biochemistry, ADA.