Propofol, etomidat ve isofluran`ın hemodinami ve ayılma dönemine etkilerinin karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Çalışmamız, çeşitli cerrahi girişim yapılacak, ASA I grubuna giren 20 - 50 yaş arasındaki toplam 30 olgudan oluşan üç grupta uygulandı. Tüm olgulara anestezi indüksiyonundan önce Fentanil l.S mcg/kg» l.V verildi ve tüm olgularda entübasyonu kolaylaştırmak amacı ile Pankuronyum bromür 0.1 mg/kg. l.V kullanıldı. 1. Grup olgularda Propofol 2 mg/kg. doz ile t.V indüksiyonun ardından Propofol infüzyonu 6 mg/kg/st. hızla uygulandı. 2. Grup olgularda Etomidat infüzyonu 6 mg/kg/st. hızla 10 dk.'lık yükleme dozunun ardından 0.6 mg/kg/st. hızla uygulandı. 3. Grup olgularda Tiyopental kirpik refleksi kayboluncaya kadar l.V yolla verilerek gerçekleştirilen indüksiyonun ardından Isofluran % 0.7S konsantrasyonda uygulanarak anestezi devamlılığı sağlandı. Tüm olgulara anestezi devamında % 50 N2O-O2 gaz karışımı kullanılarak, kontrollü solunum uygulandı. Cerrahi bitiminden 5 dk. önce I. ve II. grup olgularda Propofol ve Etomidat infüzyonları, III grup olgularda tsofluran inhalasyonu ve tüm olgularda N2O sonlandırılarak olgular % 100 O2 ile solutuldular.55 tndüksiyondan önce, indüksiyondan sonra, entübasyondan sonra, cilt insizyonundan önce, insizyondan hemen ve 30 dk. sonra KAS, S AB ve DAB değerleri ölçülerek, bulunan değerler grup içinde ve gruplar arasında karşılaştırılıp istatistiksel olarak değerlendirildi. Anestezi sonunda; spontan solunum, göz açma, ekstübasyon, kooperasyon- oryantasyon süreleri ve bulantı-kusma yönünden gruplar karşılaştırılarak istatistiksel olarak değerlendirildi. tndüksiyondan sonra; Propofol grubunda K.A.S değişikliği olmaksızın S.A.B ve D.A.B'da önemli azalma, Etomidat grubunda K.A.S ve D.A.B değişikliği olmaksızın SAB'da önemli azalma, Isofluran grubunda ise K.A.S'da önemli artma, S.A.B ve D.A.B'da önemli azalma görülmüştür, tsofluran grubunda görülen K.A.S artışı, Propofol grubuna göre anlamlı (p < 0.01), tsofluran ve Propofol gruplarında S.A.B ve D.A.B'da görülen azalma birbirleri ile benzer (p >0.05), Etomidat grubuna göre farklı bulunmuştur (p < 0.05, p < 0.05). Entübasyondan sonra üç grupta da K.A.S, S.A.B. Ve D.A.B. değerlerinde önemli artışlar görülmüş olup, tsofluran grubunda K.A.S. artışı Propofol grubuna göre anlamlı yüksek (p< 0.05), S.A.B. ve D.A.B. değerleri üç grupta benzer bulunmuştur (p>0.05). Gilt insizyonundan sonra Propofol ve tsofluran gruplarında K.A.S. t S.A.B. ve D.A.B. değerlerinde önemli değişiklik görülmemiş, Etomidat grubunda her 3 değerde de anlamlı artışlar olmuştur. Etomidat grubunda görülen K.A.S. artışı Propofol grubuna göre anlamlı (p< 0.01) S.A.B. ve D.A.B. görülen artış ise hem Propofol (p<0.01, p< 0.001) hem de tsofluran (p<0.01, p< 0.001) gruplarına göre anlamlı bulunmuştur. tnsizyondan 30 dk. sonra kaydedilen K.A.S. değerleri üç grupta benzer (p>0.05), S.A.B. ve D.A.B. değerleri ise Etomidat grubunda hem56 Propofol (p<0.01, p<0.001) hem de tsofluran (p<0.01, p<0.001) gruplarına göre anlamlı olarak yüksek bulunmuştur. Anestezinin sonlandırılmasından sonra, spontan solunumun gelmesi ve göz açma süreleri üç grupta benzer bulunmuş (p>0.05), tsofluran grubunda ekstübasyon süresi hem Propofol hem de Etomidat grubuna göre anlamlı olarak daha kısa bulunmuştur (p<0.05, p<0.05). Propofol ve tsofluran gruplarında kooperasyon-oryantasyon süresi benzer şekilde kısa bulunmuş, Etomidat grubunda ise hem Propofol hem de tsofluran grubuna göre kooperasyon-oryantasyon süresi anlamlı olarak uzamıştır (p<0.05, p<Q.Q5). Ameliyat sonrası kusma; Propofol grubunda 1, Etomidat grubunda 7, tsofluran grubunda S olguda görülmüş ve Propofol grubunda, Etomidat grubuna göre anlamlı olarak düşük bulunmuştur (p<0.01). Çalışmamızda; Etomidat ile indüksiyonda, hemodinamik stabilite sağlanmış olmakla birlikte, Propofol ile indüksiyonda, kabul edilebilir hemadinamik değişiklikler olması, cerrahi uyarıya minimal yanıt, anestezi devamında hemodinamik stabilite, hızlı ve düzgün uyanma, ameliyat sonrası kusmanın daha az görülmesi nedenleriyle Propofol ile devamlı infüzyon yönteminin Etomidat ile devamlı infüzyon yönteminden ve ameliyat sonrası kusmanın daha az görülmesi, ameliyathane havasını kirletmemesi nedeniyle tsofluran inhalasyon anestezisinden daha üstün olduğu kanısına varılmıştır.