Kalça osteoartritinin tedavisinde hidroterapi uygulamasının yeri

Abstract

ÖZET Osteoartrit, etiyolojisi bilinmeyen, eklem kartilajını, subkondral kemiği, sinovyal ve periartiküler yapılan etkileyen, eklemlerin en sık görülen hastalıklarından biridir.^) Tanısı öncelikle semptomlara ve radyolojik bulgulara dayanır.(i) OA romatizmal hastalıklar arasında, en fazla işgünü kaybına yol açan hastalıklardan biridir. (2,4> OA en sık diz eklemini tutar. Kalça tutulumu ise ikinci sırada yer almaktadır. Ancak kalça OA'inde saptanan semptom ve bulgular diz OA'ine oranla daha sık ve daha önemlidir.(2) OA tedavisinde bazı yöntemler denenmekle birlikte, temel amacın semptomların giderilmesi olduğu vurgulanmaktadır.^) Yaptığımız kaynak taramasında kalça OA'inin tedavisinde, hidroterapinin yatan hastalarda kullanımı hakkında kontrollü çalışmalara rastlamadık. Bu noktadan hareketle, hidroterapi ile kalça OA'inin semptom ve bulgularında bir değişiklik olup olmadığını ve bu yöntemin evde uygulanan egzersiz programına üstünlüğü olup olmadığını araştırmayı amaçladık. Çalışmamızı Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı'na bağlı Atatürk Rehabilitasyon Merkezi Kükürtlü Kaplıcalarındatedavi gören, kalça OA tanısı konmuş 49 hasta üzerinde yaptık. Hastalar, rastgele olarak iki gruba ayrıldı. 1. gruptaki 31 hasta, hastaneye yatırılarak 3 hafta süreyle Hidroterapi +Egzersiz + parasetamol tedavisine alındı. 2. gruptaki kontrol grubu olarak alınan 18 hasta ise egzersiz + parasetamol tedavisine alındı. Tüm hastalar 6 hafta boyunca izlendi ve tedavi öncesi, 10. gün, 20. gün ve 40. gün sonunda olmak üzere toplam dört kez değerlendirildiler. Çalışmada kullanılan parametreler; Ağrı (5 nokta skalasına göre istirahatte olan ağrı, ayakta durmakla olan ağrı, hareketle olan ağrı, gece ağrısı), sabah tutukluğu, duyarlılık (algometre ile ölçme, ritchie artiküler indeksi), eklem hareket açıklıklarının gonyometrik ölçümü, inter malleoler aralığın ölçümü, 30 m. yürüyebilme süresi, 20 basamak merdiven inip çıkabilme süresi, 10 kez sandalyeye oturup kalkabilme süresi, kalça kuşağı kaslara uygulanan kas testi, gece ağrıdan dolayı uykudan uyanma sayısı, fonksiyonel indeks (WOMAC kriterleri), steinbrocker fonksiyonel indeksi, hastalık şiddetinin global değerlendirilmesi (doktor tarafından ve hasta tarafından) idi. 40 günlük periyod sonunda her iki grupta da kas güçlerinin değerlendirilmesinde tedavi öncesine oranla ileri derecede belirgin düzelme saptandı.Bu sonuca dayanarak gerek hastanede ve gerekse evde, iyi planlanan ve düzenli olarak yapılan egzersizler ile kas gücünde istenen gelişmenin sağlanabileceğini söyleyebiliriz. Çalışmada kullanılan diğer parametrelerde ise 1. grupta ileri derecede belirgin gelişmeler elde edildi. 2. grupta ise anlamlı gelişmeler saptanamadı. Sonuç olarak; Hidroterapi uygulamasının, dejeneratif eklem hastalıklarının tedavisinde kullanılabilecek tedavi seçeneklerinden biri olabileceğini vurgulayabiliriz.