Yazılı basında maden kazalarının sunumu (1949-2016)

Abstract

Medya, her gün çok sayıda mesajı kamuoyuna sunarak gerçekliği yeniden üretmekte ve kamuoyunu etkilemektedir. Toplumun algısını ürettiği gerçeklik ve anlamsallık üzerinden şekillendiren medyada haberleştirilen her olay, inşa edilmiş anlatımlarla ve olayın sıklıkla vurgulanan yanlarıyla kamuoyuna gerçeklikler olarak sunulur. Bu tez çalışmasında, medyanın haber metinlerinde sunduğu içerikler üzerinden gerçekliğin ideolojik yansıması ve medyanın toplumsal olayları sunum biçimi maden kazaları özelinde ayrıntılı olarak incelenmiştir. Medyanın anlamlandırma, temsil etme ve gerçeği yeniden inşa etme yapısında maden kazalarının haberlerde yer alma oranı ile temsilindeki sorunları ortaya koymayı amaçlayan bu tezde, örneklem olarak seçilen Hürriyet ve Cumhuriyet gazetelerinde 1949-2016 tarihleri arasında meydana gelen ve ölümle sonuçlanan tüm maden kazası haberleri gazetelerin ilk günkü haberleri üzerinden incelenmiştir. Çalışmanın amaçları doğrultusunda 1949-1980 ve 1981-2016 yılları arası gazetelere göre kaynak kişi kullanımı, fotoğraf kullanımı, fotoğraf konularının dağılımı, kazaları betimlemekte kullanılan sözcüklerin kullanım sıklıkları ve haberde dil ve söylem kullanımı tespit edilmiştir. Toplam 424 maden kazası haberi niceliksel ve niteliksel içerik analizine tabi tutulmuştur. Çözümlemeler sonucunda elde edilen bulgular ışığında özetle, iki gazetenin yayın politikasında farklılıklar olmasına rağmen maden kazalarını haberleştirirken genel anlamda birbirine yakın habercilik pratikleri kullandıkları söylenebilir. Anahtar Sözcükler: Maden kazaları, habercilik, temsil, nicel ve nitel içerik analizi

The media reproduces reality and affects the public by presenting a large number of messages to the public every day. Every event communicated in the media, which shapes the perception of the society through the reality and meaningfulness it produces, is presented as realities to the public with its built-in narratives and often emphasized aspects of the event.In this thesis, the ideological reflection of the reality through the contents of the media in the news texts and the presentation of the social events of the media have been examined in detail in the context of the mine accidents. This thesis aims to reveal the problems of the representation of mining incidents in the media in terms of meaning, representation and reconstruction of reality. In this thesis, all the mining accident reports which resulted in death between 1949-2016 in Hürriyet and Cumhuriyet newspapers were examined through the first day news of the newspapers and were selected as samples. In accordance with the aims of the study; the frequency of use of source person, photo usage, distribution of photographs and words used in describing accidents and use of language and discourse in news were determined according to the newspapers between 1949-1980 and 1981-2016. A total of 424 mining accidents have been subject to quantitative and qualitative content analysis. As a result of the findings, it can be said that although two newspapers have differences in publishing policy, they generally use close reporting practices when they report mining accidents.Keywords: Mine accidents, reporting, representation, quantitative and qualitative content analysis