Ders kitaplarında yer alan okuma metinlerinin yazı karakterlerinin okuduğunu anlamaya etkisi

Abstract

Bu araştırmada ders kitaplarının yazımında kullanılabilecek yazı karakterlerinin okuduğunu anlamaya etkisi araştırılmıştır. Bu araştırmada nitel ve nicel verilerin birlikte toplandığı ve çözümlendiği karma yöntem kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Karma yöntem ( mixed method), nitel ve nicel yöntemlerin birlikte kullanılması ile belirli bir fenomenin daha iyi anlaşılmasını sağlamaktadır.Araştırmada; 2011 - 2012 eğitim-öğretim yılında Bursa ilinde farklı sosyo-kültürel yapılara sahip okullarda öğrenim gören 400 ilköğretim 3. sınıf öğrencisine anket ve metin anlama soruları uygulanmış olup, bu sonuçların yorumlanmasına yer verilmiştir. Ayrıca 40 sınıf öğretmenine konu ile ilgili görüşleri sorulmuş, bu sonuçlar da aktarılmıştır. Öğrencilere uygulanan anket ve metni anlama soruları araştırmanın nicel verilerini oluşturmaktadır. Nicel verilerin çözümlenmesi ve yorumlanmasında SPSS programından yararlanılmış olup, t-test ve ANOVA testleri kullanılmıştır. Öğretmenlerin konu ile ilgili görüşleri ise araştırmanın nitel verileri oluşturmaktadır. Bu araştırmayla; yazı karakterlerinin okuduğunu anlamaya etkisi olup olmadığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. bu amaç doğrultusunda yazı karakterlerinin tipografik olarak sınıflandırılmasından ve bu sınıflandırma içerisinde okuma materyallerinde sıklıkla kullanılan üç yazı karakterine yer verilmiştir. Bu sınıflandırma sonucunda seçilen yazı karakterleri; serifli yazı karakterlerinin başında gelen ve halen okullarda okutulmakta olan ders kitaplarında da kullanılan `Times New Roman`, yarı serifli yazı karakterlerinden `Arial`, serifsiz yazı karakterlerinden ise `Comic Sans` 'tır.Araştırma sonucunda serifsiz (tırnaksız) yazı karakterleri ile yazılmış olan metinleri okuyan öğrencilerin, serifli (tırnaklı) ve yarı serifli ( yarı tırnaklı ) yazı karakterleri ile yazılmış metinleri okuyan öğrencilere göre okuduklarını anlamada daha başarılı oldukları tespit edilmiştir. Okunan metinlerdeki yazı karakterinin okuduğunu anlamaya etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştırAnahtar Kelimeler: Okuma - okuduğunu anlama - yazı karakteri(fontu) - tipografi - Türkçe ders kitapları

In this research, the effects of typeface that can be used for writing textbooks on comprehension have been examined. This research was fulfiled by mixed method that includes gathering and solving guantitative datas. Mixed method ensures a better understanding of that a specific phenomenon by using were.In this research, questionnaire and text understanding questions werw exercised to 400 students who were in 3rd grade at school in the city of Bursa, that have various socio-kultural structure in 2011-2012 academic year and was included to interpret these results. Otherwise 40 class teachers' opinions were asked about the subject, and these results were also transmitted. The questionnaire and text understanding questions that practised to students constitute the quantitative datas of the research.SPSS program, was used to solve and interpret the datas, and also T-test and ANOVA tests were used. Teachers' opinions about the subject constitutes the quantitative datas of research.With This resarch, it was tried to expose, the typhographic effects of typeface to understanding that you read. In accordance with this purpose, in typographical categorization of typefaces and in this categorization includes 3 typefaces that is used frequently. As a result og the classification of the typefaces that have chosen were `Times New Roman` that is the foremost of quotation marked typefaces and school books that have taught in schools, `Arial` that is half quotation marked, `Comic Sans` is that without quotation marked.As the result of research it is ascertained that the students that have read the texts that include the typefaces without quotation marked are better to understand that they read rather than the students that have read the texts that include the quotation marked and half quotation marked typefaces.Typeface of the text effectcs comprehension.Keywords: Reading-reading comprehension-typeface(font)-typhography, Turkish school books