Didaktik durumlar teorisi ve 5E öğrenme modelinin teorik olarak ve uygulama esnasında karşılaşılan yaşantılar bakımından karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmanın amacı didaktik durumlar teorisi ve 5E öğrenme modelinin teorik olarak ve uygulama esnasında oluşan yaşantılar bakımından karşılaştırılıp benzer ve farklı yönlerini ortaya koymaktır. Bu doğrultuda didaktik durumlar teorisi ve 5E öğrenme modeli genel özellikleri bakımından incelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda nitel çalışma yöntemleri kullanılmıştır ve araştırma durum çalışması olarak desenlenmiştir. Araştırmanın verileri döküman incelemesi ve gözlem yöntemiyle toplanırken örneklem seçiminde 'Amaçlı Örnekleme' kriterleri benimsenmiştir. 5E öğrenme modeli ve didaktik durumlar teorisi yapılandırmacılık felsefenin etkisiyle ortaya çıkmıştır ve her ikisi de bilginin öğrenciler tarafından yapılandırılmasını sağlama sürecine açıklık getirmeye çalışmaktadır. 5E öğrenme modelinde bulunun beş aşamalı öğrenme süreci ile benzer şekilde didaktik durumlar teorisi kapsamında bir adidaktik ortamda gerçekleştirilen öğrenme sürecinde de beş aşamaya rastlanmaktadır. Bu çalışmada öncelikle bu aşamaların teorik çerçevede barındırdıkları öğretmen ve öğrenci davranışlarının yanı sıra model ve teorinin genel özellikler bakımından karşılaştırılması yapılmıştır. Daha sonra altıncı sınıf ve yedinci sınıf öğrenci grupları iki alt gruba ayrılarak her sınıf seviyesindeki öğrencilere aynı konunun öğretimi farklı yöntemle gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. Altncı sınıf öğrencilerinden oluşan bir gruba orantı kavramına giriş konusu öğretimi 5E öğrenme modeli bağlamında, diğer gruba ise didaktik durumlar teorisi kapsamında yer alan adidaktik öğrenme ortamında gerçekleştirilmiştir. Yedinci sınıf öğrencilerinden oluşan bir gruba benzerlik kavramı öğretimi 5E öğrenme modeli bağlamında, diğer gruba ise didaktik durumlar teorisi kapsamında yer alan adidaktik ortamda gerçekleştirilmiştir. Sonra bu uygulamalarda karşılaşılan yaşantılar aşamalar boyutunda karşılaştırılmıştır. Araştırmanın sonucunda didaktik durumlar teorisi ile 5E öğrenme modelinin teorik olarak benzeştiği ve farklılaştığı noktalar tespit edilmiş ve uygulamada karşılaşılan yaşantılardan benzer yaşantıları barındıran aşamalar ile farklı yaşantıları barındıran aşamalar ortaya konulmuştur.Anahtar sözcükler: Adidaktik öğrenme ortamı, benzerlik, didaktik durumlar teorisi, orantı, 5E öğrenme modeli.

The aim of this study is to reveal the similar and dissimilar ways of didactic situations theory and 5E Learning model theoretically and in terms of the experiences encountered during the application. In this respect, didactic situations theory and 5E learning model were examined in terms of their general characteristics. In accordance with this purpose, qualitative study methods were used and the research was designed as a case study. While collecting the data with the method of examining documents and observing, purposive sampling criteria were adopted in the selection of the samplings. 5E Learning Model and didactic situations theory have emerged with the effect of constructivism philosophy and both have tried to clarify the process in which the information is constructed by the students. Similar to the five-stage learning process that is available in the 5E learning model, there are also five stages in a learning process realized in an adidactical environment that is within the scope of didactical situations theory. In this study, besides these stages including teacher and student behaviours in the theoretical framework, model and theory were compared in terms of general characteristics. Then, dividing 6th and 7th grade students into two sub-groups, the teaching of the same topic to the students of each class level was attempted to be carried out with different methods. Teaching the topic of introduction to proportionality concept regarding 5E learning model to one group including 6th grade students was carried out, and to the other group, it was carried out in an adidactical environment that is within the scope of didactical situations theory. Teaching similarity concept in the context of 5E learning model to a group including 7th grade students was carried out and to the other group, it was carried out in an adidactical environment that is within the scope of didactical situations theory. Then, experiences encountered in these applications were compared in the dimension of stages. As a result of the study, some points at which didactical situations theory and 5E learning theory resembled and differentiated theoretically were identified and the stages including similar experiences of the experiences encountered in the applications and some stages including different experiences were revealed.Keywords: Adidactic situation, didactic situations theory, proportion, similarity, 5E learning model.