293 Numaralı Diyarbekir Şer`iyye Sicili transkripsiyon ve değerlendirmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Diyarbakır örneği bağlamında Osmanlı ailesini, Osmanlı Devleti'nin sosyal ve ekonomik yönünü açıklığa kavuşturmaya vesile olmaktır. Bu maksatla; Diyarbakır şehrinin şer'iyye sicilleri tetkik edilmiştir. Çalışmada Diyarbakır şehrinin sosyal, kültürel, ekonomik yönleri incelenmiştir. Sicili üzerinde çalıştığımız Diyarbakır merkezi olan Amid'in şark ve garb olarak iki kısma ayrılmış nahiye ve köylerin yanı sıra başka şehirlerden gelen ve misafir olarak kalmaktayken vefat eden misafir kimselerin isimlerinin bulunduğu kısım da bulunmaktadır. Bölgede çok sayıda etnik grup olmakla beraber kayıtlardan da anlaşıldığı üzere sadece Müslüman ahalinin kayıt edildiği defter olmaktan ziyade karışık ve merkezi bir defter kaydı olarak her etnik ve dinden insanların kayıtları yer almaktadır. Bölgenin etnik ve dini çokluğu, dillerin, kültürlerin, dinlerin kaynaştığı ve beraber yaşadığı bir yer oluşu ona ayrı bir özellik kazandırmaktadır. Nitekim bu özellik yer, şahıs, mahalli isimlerin doğru tespitini güçleştirmiştir. Sicilin transkripti sırasında arşivde yıpranma ve yazıların silikliği sebebiyle transkript sırasında oldukça zorluk çekilmiştir. Şer'iyye sicilleri üzerinde yapılan çalışmalar sayesinde günümüzdeki insanlar kendi atalarının geçmişteki isimlerini, mal varlıkları ve günlük yaşamda kullandıkları eşyaları bilmelerine olanak sağlamaktadır. Aynı zamanda insanlar arası ve insan devlet hukuk sistematiğine ışık tutması sicillerin bir diğer önemli boyutudur. Anahtar Kelimeler: Diyarbekir, Şer'iyye sicili, Dava, Mahkeme

The aim of this study is to be able to clarify the social and economic aspects of the Ottoman family and therefore the Ottoman Empire in the context of Diyarbakir. For this purpose; Tereke records of the city of Diyarbakir were examined. İn this study, the social, cultural and economic aspects of the city of Diyarbakir were investigated. We are working on the record of the Diyarbakir center Amid in oriental and garb divided into two parts of villages and villages, as well as guests from other cities who have died in the guest records are also records. As it can be seen from the records of many ethnic groups in the region, and as a record of a mixed and central book rather than just a book of Tereke of the Muslim people, the ethnicities of every ethnic and religious people are included. The region's ethnic and religious diversity, languages, cultures, religions and living together in a place that gives it a special feature. As a matter of fact, this feature made it difficult for locals, locals, local names to be identified correctly. The fact that there is a lot of difficulty during the transcript due to the erosion in the archive and the silicity of the writings during the translation of the record into the new Turkish letters is another time-consuming aspect of our work. Thanks to the work done on the Şer'iyye registers, the people of our day allow them to know the past names of their ancestors, their assets and the items they use in daily life. At the same time, shedding light on the inter-human and human-state legal system is another important aspect of the registers.Key Words: Diyarbekir, Court Records, Case, Court