Kronik böbrek yetmezliği olan hastalarda dispepsi sıklığı ve etkileyen faktörler

Abstract

Düzenli hemodiyalize (HD) giren hastaların büyük çoğunluğunda gastrointestinal semptomlar oldukça yaygın görülmektedir. Bu gastrointestinal semptomlar hastaların hem hayat kalitesini kötü etkilemekte, hemde yetersiz gıda alımına yol açmaktadır.Yetersiz gıda alımı da malnütrisyonla sonuçlanmaktadır. Bu hasta grubunda malnütrisyonun, morbidite ve mortaliteyi artırdığı gösterilmiştir. KBY olan hastalarda dispepsi sıklığı konusunda çelişkili raporlar vardır. KBY'li hastalarda dispepsi sıklığının KBY'si olmayan sağlıklı bireylerden farklı olup olmadığını anlamak, daha sık görülüyorsa etkileyen faktörleri saptamak amacı ile prospektif çalışma planlandı.Çalışmaya, düzenli hemodiyaliz programında olan 320 hasta ve kontrol grubu olarak da 320 sağlıklı gönüllü olmak üzere toplam 640 kişi dahil edildi. Her iki grup son 3 ay içindeki dispepsi semptomları açısından dispepsi sağlık skalası, potansiyel risk faktörleri açısından da genel bir anket ile yüzyüze sorgulandı. Bu hasta grubunun doğal hallerindeki semptomların ortaya çıkarılması amaçlandığı için, dispepsiyi etkilediği bilinen ilaç kullandığı saptanan hastaların ilaçları kesildi. İlaç etkisi ortadan kalktıktan 15 gün sonra yeniden sorgulandı.KBY olan hastalarda dispepsi görülme sıklığı % 49,7 iken, kontrol grubunda sıklığı % 37,5 idi. Aralarındaki bu fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0,002). Yaş, cinsiyet, HD süresi, vücut kitle indeksi (VKİ) ve diabetes mellitus ile dispepsi sıklığı arasında ilişki saptanmadı. Sigara ve alkol kullanımı, kahve içimi, hastanın geçirilmiş ülser öyküsü, H. pylori öyküsü olması ve HCV pozitifliği hemodiyaliz hastalarında dispepsi oluşumunda etkili, dispepsi gelişimini kolaylaştırıcı faktörler olarak bulundu. Bu hasta grubunda en sık kullanılan ilaçlardan, fosfor bağlayıcı olan kalsiyum asetatın dispepsi semptomlarına neden olabildiği ve dispepsi sıklığını artırdığı gösterildi. KBY olan ve hemodiyalize giren hastalarda dispepsi toplumdan daha sık görülen önemli bir sağlık sorunudur. Bu hasta grubunda sigara, alkol, kahve içimi, ülser öyküsü, H. pylori öyküsü, HCV pozitifliği ve fosfor bağlayıcı ajan olan kalsiyum asetat kullanımı dispepsi oluşumunda etkili durumlardır.

Gastrointestinal symptoms are common among patients undergoing regular haemodialysis (HD). Gastrointestinal symptoms (GI) may reduced food intake, resulting in malnutrition and impaired well-being in these patients. Malnutrition is associated with increased morbidity and mortality in patients with chronic renal failure (CRF). Very limited data are available on the prevalance of gastrointestinal symptoms in patiens with CRF, although some previous studies have shown a high prevalence of GI symptoms in these patients. The aim of this study was to asses the prevalence of GI symptoms in CRF patients and compare this with healthy population.A total of 640 patients (320 with CRF on hemodialysis, 320 healthy) were invited this study. All of them were given the questionnaire of `Dyspepsia Health Scale` which measures dyspepsia score. The values were compared between CRF and healthy patients. The total dyspepsia score in patients with CRF was significantly higher than healthy populations ( 49.7 % in CRF, 37.5 % in healthy patients) (p<0.002). When comparing CRF patients for dyspepsia there were no relationship in accordance with age, gender, body mass index (BMI), hemodialysis (HD) duration and diabetes mellitus (DM). The dyspepsia score was higher in following situations; smoking, drinking alcohol, history of peptic ulcus , HCV seropositivity and calcium acetate medication for phosphorous binding.The prevalence of dyspepsia is high in patients with CRF than healthy population. The dyspepsia score was higher in following situations; smoking, alcohol, drinking coffe, history of peptic ulcus and H. pylori, HCV seropositivity and calcium acetate medication for phosphorous binding.