Measuring efficiency of hotel industry in Turkey using data envelopment analysis

Abstract

Bu tezin amacı, Türkiye'deki turizm sektörünün mevcut durumunu dünya turizmi ve özellikle de AB üyesi Akdeniz ülkeleri ile karşılaştırarak incelemek ve Türkiye'deki tatil otellerinin teknik etkinliğini ölçerek sözü edilen otellerin performansları hakkında bilgi sunmaktır.Dünya turizmi incelendiğinde büyümenin takip eden yıllarda da süreceği belirlenmiştir. Avrupa Birliği'nde ise coğrafi genişleme ve Schengen Anlaşması, turizm sektörünün büyümesine önemli katkı sağlamaktadır. Ancak gelecekte, turizm sektöründeki büyümenin, Batı Avrupa'daki büyümeden ziyade az gelişmiş turizm merkezleri odaklı olacağı görülmektedir. Avrupa Birliği üyeliğinin Türkiye turizmine özellikle yapısal fonlar ve ülke imajı açısından faydası olacaktır. Bununla beraber, Türkiye'nin turizm sektöründeki sürdürülebilir büyümesinde; planlı yatırım kararlarının ve uygun pazarlama stratejilerinin, Avrupa Birliği üyeliğinden daha faydalı olacağı düşünülmektedir.Turizm sektörünün dinamiklerinin detaylı incelenmesinin yanı sıra, bu tez çalışması Türkiye'deki tatil otellerinin performanslarını ölçmeyi de amaçlamıştır. Bu amaçla, Türkiye'de bulunan 28 tatil otelinin teknik etkinliği, 2004 ve 2005 yılları için, veri zarflama yöntemi ile ölçülmüştür. 2004 ve 2005 yıllarına ait ortalama teknik etkinlik dereceleri sırasıyla yüzde 72,7 ve yüzde 71,4 olarak hesaplanmıştır. Bu araştırmanın bir başka sonucu da verisetinde bulunan oteller arasında daha küçük olanların daha etkin çıkmış olmasıdır. Bir diğer dikkat çekici sonuç ise etkin otellerin ne en yüksek ne de en düşük oda başı personel maliyetine sahip otellerden oluşmamasıdır. Ayrıca satılan oda başına düşük yiyecek ve içecek maliyetine sahip otellerin diğerlerine kıyasla daha etkin olduğu teyit edilmektedir. Araştırma sonuçları ortaya koymuştur ki 4 yıldızlı ve/veya münferit işletilen oteller, 5 yıldızlı ve/veya otel zincirleri altında işletilen otellere kıyasla daha yüksek etkinlik derecelerine sahiptir. Söz konusu sonuçların, Türkiye'deki tatil otellerinin planlanması aşamasında yatırımcılara faydalı olacağı düşünülmektedir.

The aim of this thesis was to compare the current situation of the Turkish tourism industry to global industry with particular emphasis on Mediterranean countries of the European Union (EU) and to analyze the technical efficiency of resort hotels in Turkey in order to provide some insight about the performance of Turkish resort hotel industry.The review of world tourism indicates that tourism will continue its growth in the coming years. As for the EU, the geographical enlargement and Schengen Agreement contributed the tourism growth. However, in the future, the growth will be dominated by the less developed tourism destinations rather than Western Europe. Turkish tourism, on the other hand, will benefit from EU membership in terms of structural funds and country perception. Nevertheless, the role of planned investment decisions and appropriate marketing strategies is more important for the sustainable growth of Turkish tourism.Besides, analyzing industry dynamics in detail, this thesis further attempts to examine the performance of Turkish resort hotel industry. For this purpose, it uses data envelopment analysis (DEA) to measure the technical efficiency of 28 resort hotels in Turkey for the years 2004 and 2005. The average technical efficiency scores were found to be 72.7 percent and 71.4 percent in 2004 and 2005 respectively. As another result of this study, it was found out that the smaller hotels were more efficient than larger ones within the dataset. It is also remarkable that the efficient hotels have neither the highest not the lowest personnel cost per available room. The study also verifies that hotels with low F&B cost per room have higher level of efficiency scores. Based on the findings, it is notable that average efficiency scores of 4 star and/or individual hotels are higher than the efficiency scores of 5 star and/or local chain hotels respectively. It is believed that these results might have important implications for investors at the planning stage of their hotel.