Okul müdürlerinin öğretmen performans değerlendirme yeterliliklerinin okul müdürleri ve öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, okul müdürlerinin `öğretmen performans değerlendirme` kapsamında değerlendirme yeterliliklerini okul müdürleri ve öğretmen görüşleri ışığında belirleyerek, `öğretmen performans değerlendirme` süreci ile ilgili önerilerde bulunmaktır. Çalışma grubunu 2016-2017 eğitim ve öğretim yılında Mardin ili Artuklu ve Kızıltepe ilçe sınırları içerisinde bulunan ana okul, ilkokul, ortaokul ve ortaöğretim okullarında görev yapan 102 okul müdürü ile 483 öğretmen oluşturmuştur. Çalışmaya kaynak teşkil edecek veriler karma araştırma yöntemlerinden `Çeşitleme (triangulation) deseni'' kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Nicel verilerin toplanmasında `Öğretmen Performans Değerlendirme Süreci Müdür Yeterliliği Ölçeği'', nitel verilerin toplanmasında `görüşme` tekniği kullanılmıştır. Nicel verilerin istatistiksel çözümlenmesi, SPSS 18 programı yardımıyla Mann Whitney- U testi ve Kruskall Wallis testleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Nitel veriler, içerik analizine tabi tutularak yorumlanmıştır. Nicel araştırma sonuçlarına göre; okul müdürlerinin öğretmen performans değerlendirme sürecine yönelik yeterlilik algıları `katılıyorum` ve `kesinlikle katılıyorum` düzeyinde iken, öğretmenler okul müdürlerini belirlenen kriterlere göre `katılıyorum` düzeyinde yeterli görmekle beraber, amaç ve uygulama-değerlendirme boyutunda `kararsızım` düzeyinde görmüşlerdir. Okul müdürlerine ait bulguların demografik özelliklerinden sadece `yeterlilik` boyutunda cinsiyet değişkeni açısından anlamlı fark saptanmış olup, erkeklerin daha yüksek düzeyde okul müdürü yeterlilik algısına sahip olduğu görülmüştür. Öğretmenlere ait bulguların demografik özelliklerden cinsiyet grupları ile müdür yeterliliklerinin `amaç` boyutunda anlamlı bir fark görülmüş olup, amaç boyutunda kadınların daha yüksek düzeyde okul müdürü yeterliliği algısına sahip oldukları görülmüştür. Okul türü değişkeni açısından `güvenirlik, yeterlilik, ölçek yeterliliği ve uygulama – değerlendirme` boyutlarında anlamlı fark görülmüş, en yüksek yeterlilik algısı anaokulu, ilkokul, ortaokul ve ortaöğretim şeklinde sıralanmıştır. Okul müdürü ve öğretmen görüşleri karşılaştırıldığında görüşler arası anlamlı bir fark tespit edilmiş olup, öğretmen performans değerlendirme sürecinde okul müdürü yeterlilik algılarının öğretmenlere göre daha yüksek düzeyde olduğu sonucuna varılmıştır. Nitel verilerden elde edilen bulgulara göre değerlendirme sonrası puanlamadan kaynaklı sorunlar yaşanmasına rağmen okul müdürleri ve öğretmenlerin öğretmen performans değerlendirme sürecini olumlu gördükleri tespit edilmiştir. Okul müdürlerinin süreci yönetme yeterliliği konusunda farklı görüşler mevcut olup, okul müdürlerine hizmet içi eğitim verilmesi ve mevcut uygulamaların mevzuat ve işleyiş itibariyle daha kapsamlı şekilde ele alınarak düzenlenmesi halinde sürecin daha verimli şekilde uygulanacağını ifade etmek mümkündür.

The purpose of this study is, specifying the sufficiency of principals about `teacher performance evaluation` in the light of opinions of teachers and principals and giving suggestions. Target population of the study consist of 102 principals and 483 teachers from pre-schools, primary schools, secondary schools and high schools of Mardin's counties Artuklu and Kızıltepe in 2016-2017 academic year .The data that would be a source of this study was obtained by triangulation technique. Quantitative data was obtained by survey `Teacher Performance Evaluation Process Manager Qualification Scale` and qualitative data was obtained by interview. Statistical analysis of quantitative data was performed by using Mann Whitney- U test and Kruskall Wallis test with the assistance of SPSS.18 program. Qualitative datawere evaluated with content analysis. According to quantitative survey results, while competence perception of principals towards the process of teacher performance evaluation has been marked as `agree` and `strongly agree`, teachers, in accordance with the pre-specified criteria, have found principals as competent to mark them as `agree`, and teachers have found principles as competent to mark them as `no idea` in terms of target and implementation-evaluation.The demographic characteristics of the findings of school principals were found to be significant only regarding `competence` in terms of gender change, and it was seen that males had a higher level of school manager perception of qualification. The demographic characteristics of the teachers' findings were significantly different in terms of the `purpose` dimension of the gender groups and the managerial qualifications, and it was seen that the women, in the aim dimension, had the perception of the adequacy of the school managing at a higher level.In terms of school type variant, there was a significant difference in the dimensions of `reliability, competence, scale competence and application - evaluation`. The highest perception of qualification was found to be with nursery school, primary school, junior high school and secondary school respectively. When the school principal and teachers' opinions were compared, a significant difference was found between the views and it was concluded that the school principals had a higher level perception of competence than the teachers in the teacher performance evaluation process. According to the findings obtained from the qualitative data, it was determined that the school principals and the teachers viewed the teacher performance evaluation process positively despite the problems arising from the scores after the evaluation. In addition to different opinions about the adequacy of school administrators' managing the process, it is possible to state that the process will be implemented more efficiently if school principals are given an in-service training and the existing practices are regulated with more comprehensive rules in terms of legislation and operation.