İlkokul ve ortaokul din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerini kullanma düzeyleri ve karşılaştıkları sorunlar (Osmaniye ili örneği)

Abstract

Bu tezde, İlkokul ve Ortaokul Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerini kullanma düzeylerini ve karşılaştıkları sorunları tespit etmektir (Osmaniye ili örneği).Araştırma, 2017-2018 Eğitim Öğretim Yılında Osmaniye il merkezi ve il merkezine bağlı köylerde görev yapan 109 ilkokul ve ortaokul Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni üzerinde uygulanmıştır. Araştırmada evren 129 öğretmen olmakla beraber ulaşılan öğretmen sayısı 109'dur. Bu evrenin % 84.49 oluşturmaktadır. Ek olarak rastgele belirlenen 10 öğretmen ile görüşme yapılmıştır.Veri toplama aracı olarak anket kullanılmıştır. Anketten hem nicel hem de nitel veriler sağlanmıştır. Elde edilen verileri analiz etmek amacıyla yüzde ve frekanslar kullanılarak tablo haline getirilmiştir. Ek olarak rastgele seçilen 10 öğretmen ile birebir görüşme yapılmıştır. Betimsel analiz tekniği ise nitel verilerin analizinde kullanılmıştır.Araştırmanın sonuçlarına bakıldığında öğretmenlerin en çok Açık uçlu soru, Kavram haritası, Sözlü sunum, Proje, Gözlem, Performans görevi gibi AÖD (Alternatif Ölçme Değerlendirme) tekniklerini kullandığı en az ise Yapılandırılmış grid, Tanılayıcı dallanmış ağaç, Dereceli puanlama anahtarı, Öğrenci ürün dosyası ve Öz ve akran değerlendirme tekniklerini kullandıkları saptanmıştır. AÖD tekniklerini kullanma durumları, öğretmenlerin cinsiyet, yaş ve mezun oldukları program, hizmet içi eğitim ve ölçme değerlendirme dersi alma durumlarına, görev yaptıkları okul türlerine göre önemli bir değişiklik göstermedikleri görülmüştür. Öğretmenlerin AÖD tekniklerinden en sık kullanıldıkları Sözlü sunum, Gözlem, Açık uçlu soru, Kavram haritası teknikleri olduğu görülmektedir. AÖD teknikleri en fazla İbadet öğrenme alanında kullanılmaktadır. Bunu Ahlak, Din ve Kültür, Kur'an ve Yorum öğrenme alanları takip etmektedir. Öğretmenler AÖD tekniklerini sınıflarında uygularken sürenin yetersizliği, sınıfların kalabalık olması, kaynakların eksikliği, öğretmenlerin konuya uygun soruların yazmasında eksikliği, yapılan ürünlerin değerlendirmesinin zaman alması önemli engel olarak göstermektedirler. DKAB öğretmenlerinin AÖD tekniklerini kullanmama nedenleri incelendiğinde, AÖD teknikleri hakkında yeterlli bilgilerinin olmaması, sınıfların kalabalık olması, ilgili tekniğin yasal olarak kullanımının zorunlu olmaması gibi nedenler sunulmaktadır. AÖD tekniklerini kullanırken karşılaşılan sorunlara dönük öğretmenlerin çözüm önerileri incelendiğinde öğretmenin evrak yükünün ve sınıf mevcudunun azaltılması, öğretmenlerin eksikliklerinin hizmetiçi eğitimle giderilmesi, ders saatinin arttırılması ve öğrencilerde not kaygısının olmaması gibi önerileri sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, İlkokul ve Ortaokul, Alternatif Ölçme ve Değerlendirme.

In this thesis, the usage level of alternative assessment and evaluation (AAE) technics and encountered problems of teachers who instruct Education of Religion and Ethics are fixed by using a case study for Osmaniye.109 teachers of Education of Religion and Ethics, who work in Osmaniye province center or villages of Osmaniye were considered for research. Although there are 129 teachers in the population, the number of reached or interviewed teachers is 109. Briefly, 84.49 % of whole population was reached in the present study. Moreover, the randomly determined 10 teachers were considered for interview in the research.Both quantitative and qualitative data were obtained by using survey. The survey was utilized for collecting data about the research. In order to analyze obtained data, percent and frequency tables were used. Additionally, interviews with the randomly selected ten teachers were organized. Descriptive analysis technique was used in the analysis of qualitative data.When we analyze the results of the research, it was seen that the teachers mostly use open-ended questions, concept map, oral presentation, project, observation, performance task, and they use structured grid, descriptive branch tree, scoring key, student profile file, self and peer evaluation technics at least as AAE (Alternative Measurement and Evaluation) technics. It also seen that the usage level of AAE technics of the teachers is not significantly depended on their genders, ages, graduated program, taking course for in-service training and assessment and evaluation, schools types. That the teachers' most frequently used as AAE technics oral presentation, observation, open-ended questions and concept map was identified in this research. AAE technics were mostly utilized in the field of worship education. After that, these technics were mostly used in field of morality, religion and culture, Qur'an and commentary learning. While AAE technics are applied in the classes, the problems or issues of teachers in this field are insufficient time of course, crowded classes, lack of resources, lack of teachers' writing questions which are suitable for the topic, taking more time of evaluation of applications. When the reasons of teachers of Education of Religion and Ethics who do not use AAE technics are examined, some causes such as not enough information about AAE technics, crowded classes, not legally mandatory of application of AAE technic were presented. When the solutions of teachers for solving encountered problems while using AAE technics are examined, the teachers present some suggestions such as document-work load of teachers should be diminished, the class size should be reduced, lack of information about AAE for the teachers should be fulfilled by in-service education, weekly course hours should be increased and the students should not be worry about grades. Keywords: Religious Culture and Moral Knowledge, Primary and Secondary Schools, Alternative Assessment and Evaluation