Fen bilgisi öğretmen adaylarının asit-baz konusuna yönelik ilgi ve öz-yeterlik algı düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Bu tezde, fen bilgisi öğretmen adaylarının asit-baz konusuna yönelik ilgi ve öz-yeterlik algı düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla fen bilgisi öğretmen adaylarının ilgi ve öz-yeterlik algılarının cinsiyete, sınıf düzeyine, mezun olunan lise türüne ve `Genel Kimya II` dersi başarısına göre anlamlı şekilde farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Ayrıca tezde fen bilgisi öğretmen adaylarının asit-baz konusuna yönelik ilgi düzeyleri ile öz-yeterlik algı düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığı da incelenmiştir.Araştırmanın örneklemini, 2014-2015 öğretim yılı bahar döneminde sekiz farklı devlet üniversitesinin fen bilgisi öğretmenliği bölümünde öğrenim gören 982 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen `Asit-Baz İlgi Ölçeği (ABİÖ)` ve `Asit-Baz Öz-Yeterlik Algı Ölçeği (ABÖAÖ)` ile elde edilmiştir. Verilerin analizi sürecinde, betimsel istatistikler, bağımsız örneklem t- testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), korelasyon analizi, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi kullanılmıştır. Araştırma elde edilen sonuçlara bakıldığında, kadın öğretmen adaylarının asit-baz konusuna yönelik ilgi ve öz-yeterlik algı düzeylerinin erkek öğretmen adaylarının asit-baz konusuna yönelik ilgi ve öz-yeterlik algı düzeylerinden anlamlı biçimde daha yüksek olduğu görülmektedir. Sınıf düzeylerine göre bakıldığında, ikinci sınıf öğretmen adaylarının asit-baz konusuna yönelik ilgilerinin dördüncü sınıf öğretmen adaylarından anlamlı düzeyde yüksek olduğu görülürken, ikinci ve üçüncü sınıf öğretmen adaylarının asit-baz konusuna yönelik öz-yeterlik algı düzeylerinin birinci sınıf öğretmen adaylarından anlamlı düzeyde yüksek olduğu görülmüştür. Mezun olunan lise türü değişkeni açısından, öğretmen adaylarının asit-baz konusuna yönelikilgi ve öz-yeterlik algılarının anlamlı olarak farklılaşmadığı bulgusu elde edilmiştir. `Genel Kimya II` dersi başarısı değişkeni açısından ise, öğretmen adaylarının asit-baz konusuna yönelik ilgi düzeyleri açısından anlamlı fark olmadığı bulunurken; öğretmen adaylarının asit-baz konusuna yöneliköz-yeterlik algı düzeyleri açısından `Genel Kimya II` notu yüksek olan öğretmen adaylarının asit-baz konusuna yönelik öz-yeterlik algılarının notu düşük olan adayların öz-yeterlik algılarından anlamlı olarak yüksek olduğu tespit edilmiştir. Son olarak, fen bilgisi öğretmen adaylarının asit-baz konusuna yönelikilgi düzeyleri ile asit-baz konusuna yöneliköz-yeterlik algı düzeyleri arasında orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu çalışmanın sonuçları ilgili literatür kapsamında tartışılmıştır. Anahtar Sözcükler: Asit-Baz, İlgi, Öz-Yeterlik Algısı, Ölçek Geliştirme, Fen Bilgisi Öğretmen Adayı

This study was carried out to investigate science teacher candidates' acid-base interest and acid-base self-efficacy perception in terms of various variables. It was examined whether science teacher candidates' acid-base interest and acid-base self-efficacy perception levels differ according to gender, grade, graduated high school type and `General Chemistry II` lesson score. In addition, the relationship between science teacher candidates' acid-base interest and acid-base self-efficacy perception levels were investigated. Participants of the study were 982 science teacher candidates attending from eight different state university in 2014-2015 academic year. The data were collected by `Acid-Base Interest Scale`, `Acid-Base Self-Efficacy Perception Scale`. The data were analyzed using descriptive statistics, independent sample t-test, one way ANOVA, correlation analysis, exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis. According to findings of the study it was determined that female teacher candidates' acid-base interest and acid-base self-efficacy perception were significantly higher than male teacher candidates' acid-base interest and acid-base self-efficacy perception.In terms of grade, it was found that 2nd grade teacher candidates' acid-base interest was significantly higher than 4th grade teacher candidates' acid-base interest. Also it was found that 2nd and 3th grade teacher candidates' acid-base self-efficacy perception was significantly higher than 1st grade teacher candidates' acid-base self-efficacy perception. In terms of graduated high school type, results indicated that there are no significant difference in acid-base interest and acid-base self-efficacy perception of teacher candidates.In terms of `General Chemistry II` lesson score, results indicated that there was no significant difference in acid-base interest of teacher candidates but, it was determined that, teacher candidates who were higher `General Chemistry II` lesson score, acid-base self-efficacy perception was significantly higher than teacher candidates who were lower `General Chemistry II` lesson score.Lastly, it was found that there was a moderate meaningful relationship between science teacher candidates' interest and self-efficacy perception levels. The results of the study are discussed under the relevant literature.Key Words: Acid-Base, Interest, Self-Efficacy Perception, Scale Development, Science Teacher Candidate