Dejeneratif lomber spinal stenozlu hastalarda ve fikse kadavralarda redundant sinir kökleri

Abstract

- 108 - ÖZET Sinir disf onksiyonu nedeniyle bel ve bacak ağrısı mey dana getiren lomber spinal stenoz pratikte disk herniasyonla- rından daha sık olarak karşımıza çıkmaktadır. Klinikte en fazla görülen lomber spinal stenoz dejene- ratif veya kombine stenozdur. Dejeneratif zeminde gelişen santral kanal stenozunun en belirgin semptomu nörojenik klo- dikasyondur. Nörojenik klodikasyonun pato jenezinden sorumlu birçok faktör vardır. Sadece cauda equina köklerinin kompresyonu ve köklerdeki iskemi değil, köklerdeki redundanside sorumludur. Bu oluşumu belirlemek amacı ile klinik ve radyolojik olarak tanısı konmuş 25 spinal stenozlu ve 25 disk hernias- yonlu hasta ıniyelograf ik olarak incelendi. Ayrıca 45 fikse kadavra makroskobik incelendi. Spinal stenozlu olgularda 12 (% 48), disk herniasyönlularda 4 (% 16) ve fikse kadavralarda 18 (% 40) olguda redundant sinir kökü bulundu. Her iki gruptada lomber aksial kısalma ölçüldü. 10 mm.nin üstünde lomber aksial kısalması olan olgularda redun- dansi görüldü. Redundansi görülen olgularda klodikasyon mesa fesi daha azdı. Redundansi derecesi ve lomber aksial kısalma ile klodikasyon mesafesi arasında anlamlı korelasyon bulundu. Redundansili olgularda belirgin KVR ve kas gücü azalması gö-- 109 rüldü. Radyografide, miyelograf ide ve CT'de RNR (+) olgularda anlamlx derecede daha fazla değişiklikler görüldü. EMG'de si nir ileti hxzlarxnda azalma bulundu. Redundansinin gösterdiği klinik önem nedeniyle cerrahi tedaviye alxnacak dejeneratif lomber spinal stenozlu olgular klinik olarak değerlendirilirken 25-30 mm üzerinde lomber aksial kxsalmasx olan olgularda miyelografi yapxlmalxdxr. Şa yet ileri derecede redundansi varsa postoperatif düzelmeyi sağlamak için laminektomi ile birlikte duraplasti veya poste rior lumbar interbody fusion (PLİF) uygulanmalxdxr.