Gerçeğe uygun değere ilişkin tahminlerin denetimi ve ampirik bir çalışma

Abstract

Bir bilim olan muhasebe açısından değerleme, bir işletmenin finansal tablosunu oluşturan unsurlarının bilanço tarihi itibariyle değerini belirleme işlemidir ve bu amaçla farklı değerleme yöntemleri kullanılmaktadır. Finansal tabloların hazırlanmasında işlemin gerçekleştiği tarihteki maliyet değerleri (tarihi maliyet) esas alınmaktadır. Ancak tarihi maliyetleri esas alan finansal tablolar, söz konusu finansal kalemin işletmeye giriş tarihindeki maliyeti olduğu ve gerçek durumu yansıtmadığı nedeni ile gerek akademisyenler gerekse işletme yönetimi ve uygulayıcıları tarafından sürekli eleştirilmektedir. İşlemlerin gerçek durumunu gösteren değerleme yöntemi ise gerçeğe uygun değerdir. Gerçeğe uygun değer, varlık ve yükümlülüklerin cari piyasa değeridir. Bu nedenle günümüzde birçok finansal varlık ve yükümlülükler için gerçeğe uygun değer geçerli bir değerleme ölçüsü olarak kullanılmakta, kullanım kapsamı ise sürekli genişlemektedir. Bu çalışmada gerek işletmeler ve gerekse finansal bilgi kullanıcıları açısından gerçeğe uygun değerle değerlenenler dâhil muhasebe tahminlerinin denetimlerinin nasıl yapıldığı, muhasebe standartlarının uygulanması konusunda gerekli özenin gösterilip gösterilmediği ve son olarak da işletme yönetiminin taraflılığı olarak nitelendirilebilecek olayların finansal tabloları nasıl etkilediğini ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu kapsamda BİST-30 endeksinde yer alan firmaların finansal tablo ve ekleri incelenmiş ve elde edilen bulgular sonuç kısmında maddeler halinde açıklanmıştır. Anahtar Kelimeler: Gerçeğe Uygun Değer, Yeniden Değerleme, Tarihi Maliyet

In terms of accounting (which is considered as a science) valuation is a company's operation to determine the value of the elements of its financial statement as the balance sheet date and different valuation methods are used for this purpose.In the preparation of financial statements, cost value at the date of the transactions (historical cost) are taken into account. However, because of the fact that the financial statements based on historical costs, are the costs as date of entry to the company and the fact that it does not reflect the real situation, these costs are constantly being criticized by both academics and practitioners in business management. The valuation method which reflects the true state of the process is fair value. Fair value is the current market value of assets and liabilities. Therefore today, fair value is used as a considerable valuation measure for many financial assets and liabilities and is continuously expanding the scope of use.In this study, business management and as well as financial information users in terms of supervision of the fair value of valued those included in accounting estimate how it is done, it is shown the necessary attention in the implementation of accounting standards, and finally the financial statements of the event can be described as the bias of business management are intended to reveal how it affects. In this context, financial statements and attachements of companies located in BIST-30 index are examined and obtained results are discussed in the conclusion.Keywords: Fair Value, Revaluation, Historical Cost