Bombalı saldırıların toplumsal travma bağlamında incelenmesi: Beşiktaş örneği

Abstract

Terör saldırıları toplumsal güven zeminini derinden sarsan, kasten yaratılan travmalardır. Doğrudan ya da dolaylı biçimde etkilenen tüm toplum kesimlerinde ruhsal dengeyi ve uyumu bozabilmekte;travma(örselenme) sonrası stres bozukluğu gibi ruhsal hastalıklara neden olabilmektedir. Bu araştırmada; insan eliyle yaratılan bir travma olarak bombalı saldırıya çeşitli biçimlerde tanıklık etmiş kişilerdeki travmatik stres belirtilerinin incelenmesi ve bu belirtilerin dünyaya ilişkin varsayımlarla ve demografik değişkenlerle ilişkisini ortaya koyarak patlamadan yaklaşık bir yıl sonra olayın etki boyutuna dair verilerin ortaya koyulması planlanmıştır. 10 Aralık 2016 patlamasının olduğu dönemden beri bölgede yaşayan, çalışan ya da eğitim gören bireyler arasından patlamaya çeşitli biçimlerde tanıklık etmiş 212 kişiye kartopu yöntemle ulaşılmıştır. Katılımcılara ' Demografik Bilgi Formu', 'Olaya İlişkin Soru Formu', 'Olayların Etkisi Ölçeği' ve 'Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği' uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre olaydan yaklaşık bir yıl sonra katılımcıların %43,4'ü travmatik stres belirtilerini karşılamaktadır. Cinsiyet durumu açısından kadın olmanın travmatik stres belirtileri üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğu bulgulanmıştır. Araştırmamızda örneklem grubundaki travmatik stres belirtilerinin toplumdaki bazı inanışları olumsuz etkilediği bulgulanmıştır. TSSB belirtilerinin görüldüğü katılımcılarda olumlu benlik inancı, dünyanın iyiliğine inanç ve olayların önceden kontrol edilebileceğine inanç TSSB belirtileri ile ters yönde değişim göstermiştir. Ruhsal tedavi ve danışmanlık ihtiyacının ise travma belirtileri gösterenlerde daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Çalışmanın sonuçları ilgili literatür çerçevesinde tartışılmış, sınırlılıklar ve öneriler belirtilmiştir.Anahtar Kelimeler: Travmatik Stres, Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB), BombalıSaldırı, Varsayımlar, Toplumsal Travma

Terrorist attacks are intentionally created traumas that deeply betray the social trust. It can disrupt psychological balance and harmony in all social segments which affected directly or indirectly. Also it can cause mental illnesses such as stress disorder. In this study; traumatic stress symptoms in people who witnessed various forms of bombardment as a human-generated trauma are examined. These findings are related to the assumptions about the world and demographic variables and approximately one year after the explosion, it is planned to disclose data on the extent of the impact. . For this research, it had been reached 212 people who have been living, working, studying at this area or the people who witnessed the bomb attack in various ways since the bomb occured, the 10th of December by using snow ball method. The probable variances of participants' social traumas were evaluated by conducting Demographic Information Form, Questionnaire Form, Impact of Events Scale and World Assumptions Scale. Nearly a year after, probable PTSD was determined as rate 43, 4%. In terms of gender status, it was found that being a woman had a statistically significant effect on traumatic stress indications.The research also discovered that traumatic stress symptoms that were found widely in the sample group in this situation affected some beliefs adversely. Moreover, the results indicated that the participants who have PTSD symptoms like positive self-belief, the belief of the world's kindness and the belief of being able to control the events before, had a variance in reverse direction with PTSD. The conclusion is; the need of psychological treatment and counseling is higher for people who have trauma symptoms.The results of the study dissused within the literature, shortcomings of the study and proposals for future research were suggested.Key Words: Traumatic Stress, Posttraumatic Stress Disorder (PTSD), Bomb Attack, Assumptions, Social Trauma