Farklı depolama şartlarının polietilen terefitalat (PET) ve polikarbonat (PC) şişelerden suya kimyasal madde göçü üzerine etkisi

Abstract

Polietilen terefitalat (PET) ve polikarbonat (PC) şişeler, içme sularınınambalajlanmasında en yaygın kullanılan malzemelerdir. Fitalatlar PET şişelerden, bisfenol A(BFA) ise PC şişelerden suya geçebilen bazı kimyasallardır. Hormonal aktivitegöstermelerinden dolayı endokrin bozucu kimyasallar (EBK) olarak adlandırılan bu bileşikler,sağlık açısından ciddi tehlike oluşturmaktadırlar.EBK'ların şişelerden içme sularına sızma miktarları, içinde bulundukları ortamkoşullarına göre değişiklik göstermektedir. Bu da depolama şartlarının önemini ortayakoymaktadır. Olumsuz koşullarda depolanan PET ve PC şişelerin sağlık açısından oluşturduğuriskleri göz önünde bulundurarak başladığımız çalışmamızda, farklı markalara ait PET ve PCşişe örneklerini çeşitli sürelerde doğal iklim koşullarına, yüksek sıcaklıklara ve farklıdüzeylerde mikrodalga uygulamalarına maruz bırakarak, bu işlemlerin PET ve PC şişelerdeniçme sularına göç eden fitalat ve BFA miktarları üzerine etkisini ELISA tekniği ile araştırdık.Çalışmamız neticesinde, örnekler üzerinde uygulanan tüm işlemler sonucunda PET vePC şişelerden içme sularına geçen fitalat ve BFA miktarlarının ileri derecede anlamlı olarak(p<0,0001) arttığı görülmüştür. Özellikle ısıl işlem uygulamalarında ve doğal iklim koşullarınamaruz bırakma durumlarında maruziyet süresiyle doğru orantılı olmak üzere şişelerden vesaklama kaplarından içme sularına EBK göçünde ciddi miktarlarda artış gözlenmiştir. Bu artıştoksik düzeylerde değildir ancak anlamlıdır. Uzun vadede düşünüldüğünde alınan sonuçlar,insan sağlığı açısından içme sularının üretim aşamasından tüketiciyle buluşturulmasına kadargeçen süreçte depolama koşullarının titizlikle düzenlenmesi ve denetlenmesi gerektiğini ortayakoymaktadır. Çalışmamızın konuyla ilgili yeni yasa ve yönetmeliklerin çıkarılması, mevzuatındüzenlenmesi ve geliştirilmesi hususunda önemli katkılar sağlayacağına inanmaktayız.

Over the last decade, the consumption of water in polyethylene terephthalate (PET) andpolycarbonate (PC) bottles has considerably increased which has raised concerns over waterquality and packaged materials. Recent studies indicate that harmful chemical compounds suchas phthalates and bisphenol A could migrate from plastic into potable water. Endocrinedisrupting chemicals (EDCs) are a heterogeneous group of ubiquitous exogenous chemicals ora mixture of chemicals exhibiting endocrine activity.Migration of EDCs from PET and PC bottles to water varies according to heating andclimate conditions. This issue put forward the significance of storage conditions. In this studywe aimed to investigate the concentrations of phthalate and BPA in water samples stored inPET and PC bottles.As a result of our research, it can be concluded that some of the storage and heatingprocesses applied on the samples significantly (p <0,0001) increased the level of BPA andphthalate concentrations indicating the migration of these chemicals. Furthermore our resultsdemonstrate that the temperatures of storage and the duration of storage are the main factorsaffecting the release of BPA and phthalates from PC and PET bottles. However this increase isnot in the range of toxic values according to the WHO criterias.In this regard, the long term results suggest that in terms of human health, the storageconditions must be regulated and controlled from the manufacturer to consumer. The safety ofPC and PET bottles and storage boxes has become a controversial issue and additionally webelieve that our research will provide significant contributions to the regulation anddevelopment of legislation and laws.