Mehmet Nâil Tuman ve Tuhfe-i Nâilî`si (inceleme-metin-indeks Sayfa 1-100)

Abstract

Tuhfe-i Nâilî, Türk Edebiyatı'ndaki tezkirecilik geleneğinin XX. yüzyıldaki son ve önemli örneklerinden birisidir. Tuhfe-i Nâilî'nin müellifi olan Mehmet Nâil TUMAN, eserini şuara tezkireleri başta olmak üzere 72 farklı kaynaktan yararlanarak hazırlamıştır.Mehmet Nâîl TUMAN, şairlerin kısa biyografilerini alfabetik sıra ile vermiştir. Şairlerin çoğunun şiirlerinden örnekler vermiş, hangi kaynaklardan yararlandığını cilt ve sayfa numaraları ile birlikte kaydetmiştir. Tuhfe-i Nâilî'deki bazı şairlerin adları hiçbir kaynak eserde geçmemektedir. Mehmet Nâîl TUMAN, bu şairleri, kütüphanelerde bulunan dîvânlarını inceleyerek belirlemiş ve eserine eklemiştir.Bu araştırma temelde üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm, Tuhfe-i Nâilî'nin müellifi Mehmet Nâil TUMAN'ın hayatı, şahsiyeti ve eserleri hakkındadır. İkinci bölümde, Tuhfe-i Nâilî'nin kaynaklarına ve bunlar hakkında yapılmış çalışmalara değinilmiştir. Bu bölümde eserdeki 388 şairin, meslek gruplarına, yüzyıllarına, memleketlerine göre sınıflandırılması bulunmaktadır. Ayrıca dîvânı olan şairlerin listesi çıkarılmıştır. Üçüncü bölümde eserin 1.-100. sayfalarının transkribe edilmiş metni bulunmaktadır. Transkribe edilen metne eklenen bilgiler, köşeli parantezler içinde gösterilmiştir.Anahtar kelimeler: TUMAN, Mehmet Nâil, Tuhfe-i Nâilî, tezkire, şair tezkireleri, biyografi.

Tuhfe-i Nâilî is one of the last and important examples of the tradition of tezkire profession in XX. century in Turkish Literature. Mehmet Nâil Tuman who is the writer of Tuhfe-i Naili, has produced his work benefitting from 72 different sources.Mehmet Nâil TUMAN, in this work, serves poet?s summary biographies by putting an alphabetic order. Tuman, in his work, has given examples of many poets? poems, and then, he has recorded the information about poets whose biographies were given, together with page numbers and volume. Some poets? names in Tuhfe-i Naili have not been used in any other works. Mehmet Nail Tuman has found out about these poets investigating their divans in the libraries and added to his work.This research contains three main chapters. First one, is about the life of Mehmet Nail Tuman who is the writer of Tuhfe-i Naili, his personality and his works have been studied. In the second chapter, the works and studies conducted about the sources of Tuhfe-i Naili have been specified. In this part 388 poets have been classified according to their profession, centuries and hometowns. Moreover,there is the list of poets who have divan. In the third chapter, the pages between 1-100 of the tezkire have been transcribed into spelling of modern Turkish. The supplement information which was added to the transcribed text is represented within square brackets.Keywords: Mehmet Nâil TUMAN, Tuhfe-i Nâilî, tezkire, tezkires of poets , biography.