2001-2005 Yılları Arasında Şanlıurfa Adliyesindeki ceza mahkemelerine yansıyan davalarda ceza sorumluluğu kavramının incelenmesi

Abstract

Bu yüksek lisans tezimizde, öncelikle suça etki eden kriminolojik sebepler, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda benimsenen suç teorisine göre suçun unsurları, özellikle kusurluluk kavramının suçun unsuru olmadığı ve akıl hastası olan bir kişinin işlediği eylemin suç olma vasfını devam ettirdiği ancak kusurlu olmadığından ceza verilemeyeceğine vurgu yapılarak incelenmiştir. Ceza sorumluluğunun esası ile ilgili teoriler ve ceza sorumluluğunun akıl hastaları yönünden tarihi gelişimi ayrıntılı olarak ele alınmıştır.Adli Tıp açısından önem arz eden ruhsal bozukluklar, bu ruhsal bozuklukların klinik belirtileri, türleri, bu ruhsal bozukluklar nedeniyle hangi türde suçların işlendiği, hangi ruhsal bozuklukların, ceza sorumluluğunu hangi hallerde ve ne derecede kaldıracağı konusu ayrıntılı olarak incelenmiştir.Şanlıurfa Adliyesi Ceza Mahkemelerinden 2001?2005 yılları arasında verilen 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 46/1 maddesi veya 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 32/1 maddesi gereği ceza tertibine yer olmadığı kararları, karar klasörlerinden taranmak suretiyle tespit edilmiş ve 42 mahkeme dosyası çalışmamızın konusunu oluşturmuştur.42 adet dava dosyasında, psikiyatrik tanı dağılımı incelendiğinde; 24 kişinin (% 58) şizofreni ve altı tipleri, 6 kişinin (%14) bipolar bozukluk, 2 kişinin (% 5) paranoya, 7 kişinin (% 17) diğer psikozlar, 3 kişinin (% 6) diğer ruhsal bozukluklar tanısını aldıkları tespit edilmiştir. Suç faillerinin % 98 oranında erkek, % 2 oranında kadın olduğu anlaşılmış ve akıl hastası kadınların suça katılımı oldukça düşük bulunmuştur. İşlenen suçun % 93 oranında şiddet suçu olduğu tespit edilmiş, şiddet suçunu işleyen akıl hastası kadın suçluya rastlanmamıştır.Adam öldürme suçunu işleyenlerin psikiyatrik tanılarının % 92 oranında şizofreni, % 8 oranında paranoya olması, bu tür hastaların ciddi şiddet suçunu işlemeye meyilli olduklarını ortaya koyması bakımından önemlidir. Suçların genellikle ani olarak işlendiği plan ve organizasyonun % 8 oranında olduğu görülmüştür. Akıl hastaları tarafından işlenen şiddet suçlarının genellikle yakın akraba, eş ve tanıdıklara yöneldiği, paranoid şizofreni ve paranoid bozukluk tanısı alan olgularda suç mağdurunun % 62 gibi yüksek bir oranda eş olduğu, % 25 oranında anne baba, kardeş veya tanıdık olduğu görülmüştür. Eşe karşı gerçekleştirilen kasten yaralama ve öldürme olgularında suç sebebi % 75 oranında kıskançlık hezeyanından kaynaklanmaktadır. Suç işleyenlerin eğitim düzeyleri düşük bulunmuştur. Suçlar daha çok kış ve yaz mevsiminde işlenmektedir. İşlenen suçlar kasten ve tek başına işlenmiş, suça iştirak eden ve yardım eden bulunmamıştır.Akıl hastası suçlulardan 8 kişinin (% 19) sabıkasının bulunduğu ve sabıkası bulunan 8 kişiden 4'ünün daha önce işlediği suç nedeniyle TCK 5237 sayılı TCK 32/1 ve 765 sayılı TCK 46/1 maddelerinden istifade ettikleri ve böylece suç işleme eğilimini devam ettirdikleri dikkat çekici bulunmuştur. Bu durum suç işleyen akıl hastaları hakkında gerekli tedavi ve tıbbi kontrollerinin titizlikle ve objektif olarak yapılması gerektiğini ortaya koymaktadır.Akıl hastalarının suç işlemelerini önlemek bakımından suç işleme tehlikesi altında bulunanlar hakkında cebri tedavi yapılması konusunda gerekli kanuni düzenlemelerin yapılması, suç işleyen akıl hastalarının tedavilerinde gerekli dikkat ve özenin gösterilmesi, Türk Ceza Kanununda yer alan tehlikelilik ölçütünün tespitinde objektif davranılması, tedavi bitiminden sonra belirlenecek tıbbi kontrol sürelerinin uzun olması ve kısa süreli olarak takiplerinin yapılması akıl hastalarının suç işlemesini önemli ölçüde engelleyecektir.Anahtar Kelimeler: ruhsal bozukluklar, adli psikiyatri, kriminoloji, suç, ceza sorumluluğu

In This M.A.Dissertation,firstly criminologic causes affecting crime,components of crime according to the theory of crime defined in Turkish Criminal Code numbered 5237 were investigated and particularly it has been pointed out that concept of faultiness is not a component of crime and a person who is mentally handicapped has continued to bear the quality of action commited that is a crime yet,however it has been emphasized that s/he shall not be penalized since the said person is considered as innocent.Theories regarding to the basis of criminal liability and historical development of criminal liability in regard with mentally handicapped people have been examined overall.Psychic disorderness which are considered important from the view of forensic medicine and clinical symptoms,types of these disordernesses,what kinds of crimes are committed because of the said disordernesses,for which disordernesses the criminal liabilty , under which conditions,what extend shall be cancelled has been examined comprehensively.Moreover,the decrees that are not required for arrangement of criminal in accordance with Turkish Criminal Code 765 numbered,Article 46/1 or Turkish Criminal Code 5237 Numbered,Article 32/1 were reached by Sanlıurfa Judiciary,Criminal Courts between 2001-2005.When the distribution of psychic diagnosis in 42 lawsuit files were examined;It was determined that 24 people suffer from schizophrenia(58%) and other subtypes, 6 people suffer from bipolar disorderness(14%),2 people suffer from paranoia (5%),7 people suffer from the other psychosis(17%),3 people suffer from various mental or spritual disordernesses as diagnosis.It was also realised that 98% of criminal perpetrators are male and 2% of them are female and the ratio of mentally handicapped women who committed crime were found out very low.In additionü, it was determined that 93% of the crimes comitted were violence,suprising that there were not any women who committed violence crime.It was meaningful that 92% of murderers? psychiatric diagnosis were schizophrenia and 8% of the was paranoia and it must be taken into consideration that these types of patience have a tendency of committing crimes.It was determined that crimes were committed suddenly and planned and organized of them was 8%. It was seen that violent crimes which were committed were generally towards close relatives,spouse and friends and in the cases of those patients who have diagnosis of paranoid schizophrenia and paranoid disorders,the victim of crimes in the ratio of 62% was spouse which was too high and in the ratio of 25% were parents,sister,brother and friends.75% of crime reason of injury or murdering cases was arosen by being jealousy.It was also found that educational level of the people who committed crime was too low.Crimes were mostly committed in winter and summer.The crimes which were commited were determined that it was committed personally and deliberately and nobody who participated or asisted the crime was found out.It was conspicuous that 8 of mentally handicapped criminals (19%) had previous convicton and 4 people of those who had previous conviction got benefitted from the Turkish Criminal Code 5237 Numbered,TCC 32/1 Nr. And TCC 46/1 Nr.because of the crime committed before,so they have still continued the tendancy of committing crime again.This situation shows us that the required treatment and medical controls of mentally handicapped patients must be realised objective and carefully.In order to prevent the criminals to commit a crime,to be able to treat those patients compulsory who are potential and dangerous criminals,to be able to do required legal alterations,to show required care and careful attention in treatment of mentally handicapped patients,to act objective in determining the criteria of dangerousness stated in Turkish Criminal Code,keeping the duration of treatment as longer as possible ,checking them in short interventions,will prevent them to commit a crime considerably.Key Words: Mental Disorderness,Judicial Psychiatry,Criminology,Crime,Criminal Liability