Türkçe sözlük`te özel ad kaynaklı sözler

Abstract

Bu çalışmada, 145'i kişi adı, 99'u yer adı, 17'si marka adı ve 14'ü halk adı kaynaklı olmak üzere, toplam 275 söz, özel ad kaynaklı söz olarak incelenmiştir. Burada yer alan 275 sözden ve çeşitli alanlara ait 13 tanesi, Türkçe Sözlük'te hiç yer almamaktadır: (evangelik, galilean, kaliforniyum, klark, lego, montafon, oblamov, safizm, teflon, vaşington, kalaşnikof, selpak, volkmen).Çalışmamızda yer alan sözlerden ancak 6 tanesi Türkçede genelleşmiş sözlerdir (abdal, amerikan, astragan, bağdadi, behçet, selpak). Geriye kalan 269 tanesi ise, alındıkları dillerde özel addan genel ada dönüşmüşlerdir ve bunlar, teolojiden biyolojiye, kimyadan astronomiye kadar çeşitli bilim dallarına ait sözlerdir. Bu 269 sözün hemen hemen hepsi, bütün dünya dillerinde kullanılmaktadır.Bu çalışmanın bize öğrettiği bir başka önemli bilgi ise, bu 275 sözden 164'ünün Türkçe Sözlük'te özel ad kaynaklı olduklarının belirtilmemiş olmasıydı: abdal, ağustos, akademi, alpinizm, amonyak, amper, apaş, artezyen, astragan, atari, atlas, ayandon, bankalit, barem, bagdadi, begonvil, behçet, bermuda, bikini, blucin, boksit, bordo, boykot, brovning, buji, çarliston, daltonizm, damasko, deyyus, dimi, eflatun-platonik, ekose, evangelik, fayton, fermiyum, fırancala, firavun, galvaniz, galilean, giyotin, goblen, gravyer, hamburger, hindi, italik, itriyum, jakoben, japone, jorjet, kadmiyum, kaliforniyum, kamber, kantaron, kaşmir, kavat, kayseri, kestane, klark, kokimbit, kolofan(ı-ıı), kolonya, konyak, kravat, kuruş, kürit, küriyum, labrador, lahuraki, lanarkit, lasteks, lavsonit, lego, linç, linolyum, linotip, lipari, lütesyum, magnezyum, mahunya, makadam, malaga, mangan, manganez, manolya, manyetizma, maraton, maroken, mart, martin, maun, maydanoz, mayıs, mayonez, mazoşist(mazohist), mazurka, medüz, merinos, merkür, merserize, mıknatıs, mısır, mont, montafon, morfin, mozole, muslin, narkotik, narkoz, narsist, naylon, nemrut, neptün, nergis, nevton, nikotin, nobelyum; oblamov, om(ohm), onanizm, orkit, ozalit, panik, pantolon, parkinson, parmıcan, parşömen, parya, perlon, permiyen, platonik, polyester, polonyum, ponje, pulman, reglan, renyum, rimel, rokfor, roman, rutenyum, sabo, sadist, safizm, sandviç, sardalya, sardunya, saten, satsuma, satürn, sezaryen, sini, siren, siyenit, siyonist, süet, şal, şampanya, şarapnel, şetlant, şoven, teflon, temmuz, terbiyum, tergal, terilen, topaz, turkuaz, tül, tüvit, ütopya, vashington, vat.

In this study 275 proper name origined words -145 person names, 99 place names, 17 brand name and 14 peoples' names- are analysed. From those 275 words 13 of them belonging to different fields takes place in Turkish Dictionary: (evangelik, galilean, kaliforniyum, klark, lego, montafon, oblamov, safizm, teflon, vaşington, kalaşnikof, selpak, volkmen). 6 of the words are generalized words in Turkish Language: (abdal, amerikan, astragan, bağdadi, behçet, selpak, volkmen). 269 of them generalised proper names in the language they are borrowed from. Those 269 words belong to varying fields like theology, biology, chemistry and astronomy. All of the 269 words are used almost in all languages all over the World.Another important fact revealed by this study is that 164 of those 275 words are not defined as derived from proper names in Türkçe Sözlük: abdal, ağustos, akademi, alpinizm, amonyak, amper, apaş, artezyen, astragan, atari, atlas, ayandon, bankalit, barem, bagdadi, begonvil, behçet, bermuda, bikini, blucin, boksit, bordo, boykot, brovning, buji, çarliston, daltonizm, damasko, deyyus, dimi, eflatun-platonik, ekose, evangelik, fayton, fermiyum, fırancala, firavun, galvaniz, galilean, giyotin, goblen, gravyer, hamburger, hindi, italik, itriyum, jakoben, japone, jorjet, kadmiyum, kaliforniyum, kamber, kantaron, kaşmir, kavat, kayseri, kestane, klark, kokimbit, kolofan(ı-ıı), kolonya, konyak, kravat, kuruş, kürit, küriyum, labrador, lahuraki, lanarkit, lasteks, lavsonit, lego, linç, linolyum, linotip, lipari, lütesyum, magnezyum, mahunya, makadam, malaga, mangan, manganez, manolya, manyetizma, maraton, maroken, mart, martin, maun, maydanoz, mayıs, mayonez, mazoşist(mazohist), mazurka, medüz, merinos, merkür, merserize, mıknatıs, mısır, mont, montafon, morfin, mozole, muslin, narkotik, narkoz, narsist, naylon, nemrut, neptün, nergis, nevton, nikotin, nobelyum; oblamov, om(ohm), onanizm, orkit, ozalit, panik, pantolon, parkinson, parmıcan, parşömen, parya, perlon, permiyen, platonik, polyester, polonyum, ponje, pulman, reglan, renyum, rimel, rokfor, roman, rutenyum, sabo, sadist, safizm, sandviç, sardalya, sardunya, saten, satsuma, satürn, sezaryen, sini, siren, siyenit, siyonist, süet, şal, şampanya, şarapnel, şetlant, şoven, teflon, temmuz, terbiyum, tergal, terilen, topaz, turkuaz, tül, tüvit, ütopya, vashington, vat.