Türk Deniz Kuvvetleri tarihi ve 21nci yüzyılda deniz kuvvetleri stratejisi

Abstract

Türkler, 1071 yılında Anadolu'ya girmelerini müteakip batıya doğru hızla ilerlemiş ve Ege Denizi'ne kadar ulaşmışlardır. Ege Denizinin cazibesi Türklerin karaya ilintili yaşamlarına farklı bir boyut getirmiş ve 1081 yılında Çaka Bey tarafından ilk donanma kurulmuştur. Çakabey'in ölümünden sonra Türk Deniz Kuvvetleri duraklamaya girmiş ancak Anadolu Beylikleri döneminde Aydınoğlu Umur Bey, 1326 yılından itibaren Türk Denizciliği'ni yeniden canlandırmıştır. Osmanlı İmparatorluğu denizle İzmit'in fethinden sonra tanışmış, döneminde Türk Deniz Kuvvetleri inişli çıkışlı grafik yaşamış ancak genelde Akdeniz ve Karadeniz'i kontrol altında tutabilecek seviyede güçlü bir yapı arzetmiştir. Tarihin yetiştirdiği en büyük denizci ve kumandanlardan biri olan Barbaros Hızır Hayrettin Paşa'nın 1532 yılında Osmanlı İmparatorluğu 'nun hizmetine girmesiyle birlikte Osmanlı denizciliği en görkemli ve başarılı yıllarını yaşamıştır. 1683 yılından itibaren Osmanlı imparatorluğunu gerilemeye başlaması üzerine deniz kuvvetleri de gerileme dönemine girmiş ve I Dünya savaşından sonra da Osmanlı deniz gücü son bulmuştur. Cumhuriyet'in ilanından sonra Ulu Önder Atatürk'ün destek ve direktifleriyle Türk Deniz Kuvvetleri yeni yapılanma sürecine girerek büyük gelişme kaydetti. 1974 yılında Kıbrıs'a yapılan amfibi harekâtı başarıyla icra ederek gücünü ve etkinliğini kanıtladı. Denizlerdeki hak ve menfaatlerimizin yegâne koruyucu olan Deniz Kuvvetleri, 1980 yılından sonra ise tam bir atılım içine girdi ve yurt dışından temin ettiği veya Türk tersanelerinde inşa ettiği gemilerle Akdeniz'in en güçlü donanmalarından birisini oluşturdu. Günümüzde küreselleşen ve küçülen dünyada, soğuk savaşın sona ermesiyle genel bir çatışma olasılığı azalır gibi gözükürken, çeşitli kritik bölgelerde, başta terörizm olmak üzere etnik, dini çatışmalar ve belirsizlikler artmaktadır. Bu durum devletlerin milli çıkarlarını büyük ölçüde etkileyerek devletlerarası arenada büyü..V- çıkar çatışmalarına neden olmakta ve dünya barışını tehdit etmektedir' Hu nedenle.. devletin milli çıkarlarını korumak, caydırıcılık sağlayarak dünya baı ışına katkıda bulunmak maksadıyla deniz kuvvetlerinin önemi her geçen gun daha da artırmaktadır. Bu bağlamda, Türkiye'ye yönelik tehditler, uluslararası ve bölgesel gelişmeler dikkate alınarak belirlenmeli ve Türk Deniz Kuvvetleri stratejisi tespit edilmelidir.

In 1071, the Oguz Turks began to settle in Anatolia led by the Seljuk's Sultan Alparslan. The territories of the first Turkish principalities were extended to the coasts of the Aegean and within a short time they became accustomed to the seas and started to find a place for themselves on the blue waters. Emir Çaka Bey was the first pioneer, who introduced the maritime environment to the Turks. Çaka Bey constructed a shipbuilding facility, a kind of shipyard, deemed very modern for that era. After this phase, ship-constructing activities commenced and the first Turkish Fleet of 50 sailing boats and rowboats was built in 1081. That year is extremely important in the history of the Turkish Navy, since it has been regarded as the foundation year of the Turkish Naval Forces. The sudden death of Emir Çaka Bey slowed down the development of the Turkish Maritime and this period continued to until the principality of Aydın in the period of Umur Bey. Umur Bey made significant progress in maritime issues especially after the year of 1326. The Ottoman Empire had reached the sea of Marmara after the conquering of İzmit and during the Ottomans, the influence of Turkish Navy sometimes had rised sometimes had declined but usually the Ottoman Navy had accomplished to control The Black Sea and The Mediterranean. The Ottoman Navy reached the strongest and the perfect years under the guiding hand of the greatest sailor and commander in the history named Barbaros Hayreddin Pasha after the year 1532. The Ottoman Navy gradually declined in parallel with the Ottoman army losses after the year 1683 and finalized after the First World War. After the foundation of the modern Turkish Republic, the support and orders of a genius like Atatürk, the Turkish Naval Forces progressed regularly. The 1980's were the years in which the Turkish Navy's development pace during the Republican Period was at its peak. Throughout these years, the Turkish Navy made great improvement by building ship in Turkish shipyards or purchasing numerousVII modernization projects and constructed one of the strongest navies in. the Mediterranean. Altough in the world, being global and smaller, global wars seems to reduced after after cold war but nowadays the ethnic, religous wars and especially terrorizm raise critical regions especially middle east. This stiuation causes great effect on national benefits and treats the the peace of world. Becouse of this, the importance of naval forces raises higher than pas to protect national benefits and ton cotribute the peace of world. So the Turkish Naval Forces strategies must be identified under the conditions of international and regional relationships.