Ukrayna`nın komşu devletlerle ilişkileri ve Türkiye Ukrayna stratejik yaklaşımları

Abstract

1991 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin tarihi ömrünütamamlayıp, bünyesinde barındırdığı on bes ülkenin bağımsız hale gelmesiyleAvrasya ve Doğu Avrupa coğrafyası yeni bir jeostratejik ve jeopolitik durumla karsıkarsıya kalmıstır. Soğuk Savas döneminde ABD, Avrupa ve Türkiye basta olmaküzere dünya devletleri benimsedikleri tek ve düzenli bir dıs politika ile bu geniscoğrafyada çok çesitli kültürlere sahip milletlerle iliskilerini düzenleyebilmekteydiler.Ancak dağılmayı müteakip ortaya çıkan yeni durum karsısında farklı stratejilerüretemeyen devletler yeterince hazırlıklı olmayı beceremedi.Yasanan bu süreçte, Sovyetlerden kopan, Doğu Avrupa'nın en genis toprakve nüfusuna sahip Ukrayna'nın ; komsu devletler, AB, ABD ve Türkiye ile iliskileri,enerji nakliyatı, Karadeniz Havzası, Kırım Özerk Cumhuriyeti ve bölge güvenliğibağlamında, olusturulacak yeni Avrasya düzenine yapıcı katkıları olacaktır.Ukrayna Karadeniz'den Türkiye'ye sadece 350 km. mesafededir. Aynı deniziortak kullanan, ekonomik iliskileri oldukça sağlam temellere oturmus ve geçmiste eskiSovyet yöneticileri tarafından her türlü yasam ve siyasi varlık olma hakkı elindenalınmıs kendi soydası olan Kırım Türklerine hamilik yapma durumunda olmasıaçısından Türkiye ? Ukrayna iliskilerinin önemi günümüzde iyice artmıstır.?ki ülkenin küresel, bölgesel ve ulusal güvenlik stratejileri olusturmakonusunda uygun platformlarda yeterli isbirliği yaptıkları söylenemez. ÖzellikleABD'nin yeni güvenlik konsepti dahilinde Rusya Federasyonu'na karsı Karadeniz'dekurmaya çalıstığı hakimiyet çalısmaları içinde her iki ülkenin ulusal güvenlikpencerelerinden ne gördükleri henüz tam bir netlik kazanmamıstır.

With the official end of USSR in 1991, fifteen former Soviet Union countriesbecame independent and thus caused a new geostrategic and geo-politic situationfor Eurasia and East Europe peninsula. During cold war period, USA, Europe andTurkey and other countries have been able to establish a single and steady approachto continue their relations with the countries coming from different cultures in theregion. However, after the collapse, countries which could not develop differentstrategies according to the new situation have failed.During this stage, Ukraine, won independence in 1991 , the largest country inEast Europe, will definitely contribute to new Eurasia settlement regarding E.UTurkeyrelations, USA- Turkey ties, transportation of energy, Black Sea region,Autonomous Republic of Crimea and security of the region.Ukraine is only 350 kilometers away from Turkey through Black Sea. Theimportance of ties between Turkey and Ukraine- both countries bordering Black Seahave grown because of good economic relations and Turkey?s mentoring role forCrimean Turks whose social and political rights were taken with merciless campaignsby former Soviet administration.However, it is hard to say that both countries have grown to a level ofstrategic partnership in terms of establishing global, regional and national securitystrategies in appropriate platforms. Particularly, considering the new U.S securityconcept against Russian Federation aiming dominance in Black Sea, it is not clear toestimate the homeland security views of both countries.