Muhasebe çalışanlarının kişisel karakteristikleri, etik felsefeleri ve algılanan sosyal sorumluluk düzeylerinin etik yargılama üzerine etkileri

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Muhasebe çalışanlarının kişisel karakteristiklerinin, etik felsefeleri ve algılanan sosyal sorumluluk düzeylerinin etik yargılama üzerine etkilerini incelemektir. Çalışma kapsamında 148 muhasebe çalışanından elde edilen veri kullanılarak hipotezler test edilmiştir. Yapılan analizler, bireysel etik felsefesi idealizm üzerinde, cinsiyet, dini inanç ve politik yönelim kişisel karakteristiklerinin istatistiksel olarak anlamlı olduğu gözlenmiştir. Rölativizm üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bulunan kişisel karakteristikler ise, eğitim seviyesi, iş deneyimi ve ekonomik yönelimdir. Kişisel karakteristiklerin ve etik felsefenin, etik yargılama üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla kurulan modellerde, istatistiksel açıdan anlamlı bir etki bulunamamıştır. Algılanan etik ve sosyal sorumluluk düzeyi, faktör analizi sonucunda kısa dönem kazançları ve uzun dönem kazançları ? sosyal sorumluluk ve etik odağı olmak üzere 2 faktöre dağılmıştır. Rölativizm ve dini inanç, kısa dönem kazançları boyutunda istatistiksel açıdan anlamlı bir etkiye sahiptir. İdealizm ise uzun dönem kazançları ? sosyal sorumluluk ve etik odağı boyutu üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bulunmaktadır. Son olarak, bireyin algılanan etik ve sosyal sorumluluk düzeyinin etik yargılama üzerine etkisi test edilmiş ve kısa dönem kazançları boyutunun etik yargılama üzerinde istatistiksel açıdan pozitif bir etkiye sahip olduğu gözlenmiştir.

The object of this study is to examine the impacts of accountants? personal characteristics, ethical ideologies and their perceived level of social responsibility on ethical judgement. In the scope of this study, the hypotheses are tested by using the data obtained from 148 accountants. Committed analyses show that, gender, religious belief and political orientation such as personal characteristics on individual ethical ideology, idealism, are statistically significant. However, the personal characteristics that are found statistically significant on relativism are education level, work experience and economical orientation. In the models that are established to examine the impacts of personal characteristics and ethical ideology on ethical judgement, there couldn?t be found statistically any significant impact. The perceived level of social responsibility, in the result of factor analysis, disintegrated into 2 factors, one is long-term gain-social responsibility and ethical focus, and the other is short-term gain. Relativism and religious belief are statistically significant on the extent of short-term gain. For the idealism, it has been been found statistically significant on the extent of long term gains, social responsibility and ethical focus. Once and for all, the impact of an individual?s perceived level of social responsibility on ethical judgement is tested and the extent of short-tem gain has been observed to have a statistically positive impact on ethical judgement.