Kişilik, lider-üye etkileşimi ve çalışan sonuçları

Abstract

Bu çalışmanın amacı; Büyük Beşli kişilik boyutlarıyla iş başarısı, iş tatmini, örgütsel bağlılık, iş stresi ve işten ayrılma niyeti gibi çeşitli çalışan sonuçları arasındaki ilişkiyi ve lider-üye etkileşiminin (LÜE) bu ilişkiler üzerindeki ara değişkenlik etkisini incelemektir.Araştırmada veri toplama tekniği olarak anket kullanılmıştır. Anketler Kırklareli il sınırları içindeki ilk ve orta dereceli devlet okullarında görevli 253 öğretmen tarafından doldurulmuştur.Çalışma neticesinde çalışan tarafından algılanan lider-üye etkileşimi ilişki kalitesinin yönetici kişiliğinden daha fazla etkilendiği bulunmuştur. Çalışan kişiliğinin sorumluluk boyutu, iş başarısı, iş tatmini ve örgütsel bağlılığın; nevrotiklik boyutu ise iş stresi ve işten ayrılma niyetinin en güçlü belirleyicisi olduğu; yönetici kişiliğinin dışadönüklük boyutu, iş tatmini ve örgütsel bağlılığın, nevrotikliğin ise iş stresi ve ayrılma niyetinin en güçlü belirleyicisi olduğu bulgulanmıştır.LÜE'nin çalışan sonuçlarına etkisi incelendiğinde ise LÜE'nin örgütsel bağlılığı açıklamada önemli bir değişken olduğu sonucuna varılmıştır. LÜE, çalışan kişiliği ve çalışan sonuçlarından iş tatmini ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkide kısmi ara değişken rolü oynamış, diğer çalışan sonuçları için ara değişkenlik özelliği göstermemiştir.Anahtar Kelimeler: Kişilik, Beş Büyük Faktör Modeli, Lider-Üye Etkileşimi, Çalışanın Davranışsal Sonuçları.

The purpose of this study is to examine the releationship between personality, leader-member exchange and employee outcomes such as job performance, job satisfaction, job stress, organizational commitment and turnout intention.It is used survey forms to collect data and the forms are completed by 253 teachers who serves in state owned primary schools and lycees in Kırklareli.It is found that leader personality impacts on subordinate?s LMX perception much more than subordinate personality. It is also found that employee conscientiousness is the most important predictor of job performance, job satisfaction and organizational commitment while neuroticism of job stress and intent to leave and leader extravertion is the most important predictor of job satisfaction and organizational commitment while leader neuroticism of job stress and intent to leave.As for to examine the relationship between LMX and employee outcomes it is found that LMX has strong impact on organizational commitment. There is also found that LMX moderates personality-employee outcomes relationship.Keywords: Personality, Five Factor Model, Leader-Member Exchange, Employee Behavioral Outcomes.