Türkiye`de 1990 sonrası kamu harcamaları içerisinde eğitim harcamalarının yeri ve önemi

Abstract

Eğitim, insanlık için vazgeçilmez bir olgudur. Eski çağlardan günümüze kadar insanlığın gelişiminde ve bugünkü bilgi birikiminin edinilmesinde eğitim en önemli araç olmuştur. Üretim sınıflamasında eğitim, yarı kamusal hizmet olarak kabul edilmektedir. Yani bir devletin asli görevlerinden sonra gelen hizmetleri arasında yer almaktadır. Türkiye'de de devlet, sahip olduğu mali kaynaklarından bir kısmını eğitim hizmeti sunmak için harcamaktadır. 1994, 1999 ve 2001 yıllarında Türkiye'de ekonomik krizler yaşanmıştır. Bu krizlerin yaşandığı yıllarda, kamu eğitim harcamaları önemli oranda düşüşler göstermiştir. Örneğin, 1990 yılında kamu eğitim harcamalarının toplam kamu harcamasına oranı % 16,71 iken, 1994 yılında % 14,26, 1999 yılında % 10,40 ve 2001 yılında % 7,8 olmuştur. Toplam kamu harcamaları içerisinde eğitim harcamalarının payı, 2003 yılından sonra giderek artmıştır. Türkiye'de devletin eğitime ayırdığı finansal kaynağın yeterli olup olmadığı, süregelen bir tartışma konusudur.Bu çalışmada, Türkiye'de 1990-2007 yılları arasında devletin eğitim hizmetini sunmak için yaptığı harcamaların, toplam kamu harcamaları ve GSMH içindeki yeri veriler yardımıyla incelenmiştir. Ayrıca bu veriler OECD ülkelerine ait verilerle karşılaştırılarak, uluslararası kıyaslama yoluna gidilmiştir.Anahtar Kelimeler: Eğitim, Eğitimin Faydaları ve Maliyetleri, Eğitim Harcamaları, Türkiye'de Kamu Eğitim Harcamaları.

Education is an indispensable fact for humanity. Education has been the most important medium for both the development of humanity and acquisition of the present knowledge since very old times. Education in the literature of Public Finances is accepted as semi-public service. That is to say, it is among the services coming after the fundamental services which must be provided by the state. In Turkey, like other countries, the state spends some of its financial sources to provide educational services. Economic crisis have been experienced in Turkey in 1994, 1999 and 2001. In the years those crises were experienced, the rate of public expenditure on education showed great decreases. For example; though the rate of public education expenditure against total public expenditures was 16, 71% in 1990, it was 14, 40% in 1994, 10, 40% in 1999 and 7, 8% in 2001. The rate of public expenditure on education in public expenses increased after the year 2003. It is an on going matter of discussion whether the financial source that the governments in Turkey allocated to education is enough or not.In this study, the place of public expenditures that the state made between 1990-2007 to provide education in general public expenses and gross national product (GNP) has been studied by the help of the data. What?s more, these data have been compared to those of OECD countries and some of the EU countries; and thus an international comparison method has been used.Key Words: Education, the cost and Benefits of Education, Education Expenditure, Public Education Expenditure in Turkey.