Erbaa ilçesindeki tarım işletmelerinde tütün yetiştiriciliğinin ekonomik önemi ve sorunları üzerine bir araştırma

Abstract

Türkiye tarımında tUttin, en önemli endlistri bitkile rinden birisidir. IsgUcUnUn iyi deçrerlendiri lmesinin yanı sıra ihracat deleri de oldukça yüksektir. Araştırma alanı olarak Erbaa ilçesindeki tarım isletmelerinde üretim deseninin yaklaşık olarak yarısını tUtUn oluşturmaktadır. Tokat ilindeki tUtUn Üretiminin % 86, 07' si, tUtUn Üretim alanlarının ise % 85,96'sı bu ilçede gerçekleşmektedir. Erbaa ilçesinde t Ut Un Üretiminin önemi, Üretim ve pazarlama sorunlarını, Üretimde kullanılan girdilerin Üretim miktarı Üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla toplam 16 köyde anket yapılmıştır. 98 tarım isletmesinde uygulanan anketlerden elde edilen verilerin toplanmasında 'tabakalı tesadüfi örnekleme yöntemi' kullanılmıştır. Araştırma alanında ortalama isletme genişliği 24,06 dekardır. Belirlenen isletme genişliğinin % 50,71 'ini tUtUn, % 33,17'sini hububat, % 6,02'sini şekerpancarı, % 5,24'UnU sebze, % 1,66'sını bag ve % 3,20'sini diğer UrUnler oluştur maktadır. TUtUn Üretimi yapılan arazilerin % 72,38' i öz mUlk, % 27,62'si ise kiralık arazilerdir. Yörede her isletme orta lama 2,08 parselde tUtUn Üretimi yapmaktadır. İsletme başına 618 kg tUtUn Üretildiği ve 1993 fiyatlarıyla birim alandan (da) 1.650 bin TL isletme basma ise 20.317 bin TL gelir elde edildiği saptanmıştır. Bölgede tUtUn uzun yıllardır Üretildiği için Üretim tekniğinin genelde aynı olduğu belirlenmiştir. Üreticilerin Üretim tekniğine ilişkin çok önemli sorunlarının olmadığı sonucuna varılmıştır. Üreticilerin tamamı, Ürettikleri tUttlnU Tekel' e satmaktadırlar ve dolayısıyla Tekel tarafından veri lecek fiyatı kabullenmek durumundadırlar. TUtUn Üretiminde kullanılan girdilerin etkinliklerinin belirlenmesi amacıyla Cobb Douglas tipi Üretim fonksiyonları elde edilmiştir. Üretim Üzerinde en fazla etkiye isgUcU masraflarının sahip olduğu sonucuna. varılmıştır. İsgUcU masraflarında yapılacak % l'lik artısın Üretimi % 0,87 artıracağı belirlenmiştir. Ayrıca tUtUn dikim alanları arttıkça birim alana dUsen verimde azalma olduğu görUlmlistUr. Daha verimli arazilerde tlitlitn Üretiminin ve mUcadele masrafları ile capalama sayısının artırılmasının liretim Üzerinde olumlu etkiye neden olacağı saptanmıştır. Üretim fonksiyonuna ilişkin Stepwise işlemi yapılmış' ve ttltUn üretimi Üzerinde en fazla ve önemli etkiye sahip olan değişkenin isgUcU masrafları olduğu belirlenmiştir.

Tabacco is one of. the most important industrial crops in Turkey. It dosen't only make good use of productive power, but also its expertation value is quiet high. Tabacco consti tutes about a half of production figure in the agricultural enterprise in Erbaa districh taken as a research area. 86.07 % of the tabacco production in Tokat province is carried out in this districh and 85.96 % of tabacco production fields is here. A poll has been carried out in totally 16.villages in order to determine the importance of tabacco production, the matters in production and marketing and the effects of the inputs used in production on. the amount of production in Er baa districh. The method of strafied sampling has been used in collecting the data obtained from the polls applied in 98 ag- ri cultural enterprise. Average farmland size in reserch area is 2.406 hectars. Tabacco covers 50.71 %, grain 33.17 % sugar beets 6.02 %, vegetables 5. 24 %, vineyards 1.66 %, and the others 3.20 % of the farmland field determined. 72.38 % of the lands used to produce tabacco is owned property and 27.63 % is rented. Every farmland in the districh produces tabacco in 2.08 par cel on average. It has been determined that 618 kg tobacco has been produced per farm, and that an income of 1.665.000 TL per unit area and 20.317.000 TL per farm regarding the prices of 1993. It has also been found out that the producrion techniques are generally the same since tobacco has been produced in the district for a long time. It has. been conduced that the producers have got no major problems on production tech niques. All the producers sell the tobacco they.produce to Tekel, therefore they have to agree the prices assessed by Tekel. Cobb Douglas type production functions has been obtained in order to determine the activies of the inputs used in to bacco production. It has been concluded that the expenses for the productive power affects the production most. It has been determined that an increase of 1 % inthe expenses of produc tive power would increase the production 0,87 %. Further more, the more tobacco planting field a producer has, the less productivity per unit area is obtained; It has also been determined that, in more productive fields, an increase in pest control and management expenses and then the number of hoeing, and the production of tobacco would have a favourable effect on production as a whole the stepwise process on pro duction function has been carried out and it has been deter mined that the variable which has the most impotant effect on tobacco production is the expenses of productive power.