Palamut meşesi (quercus cerris)`nden boyar madde ekstraksiyonu yün, pamuk ve tüylü deri boyama

Abstract

ÖZET PALAMUT MEŞESİ (QUERCUS CERRİS)' NDEN BOYARMADDE EKSTRAKSİYONU YÜN, PAMUK VE TÜYLÜ DERİ BOYAMA Alaattin YILDIZ Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi 1999, 54 sayfa Danışman: Doç. Dr. Adem ÖNAL Jüri : Doç. Dr. Necati MENEK Doç. Dr. Adem ÖNAL Yrd. Dr. Bülent BÜYÜKKIDAN Bu çalışmada palamut meşesinin (Quercus Cerris ) cinsine ait kozaları öğütülerek sulu ortamda esktrakte edildi, bu ekstrakla çeşitli geçiş metal tuzlan [CuS04. 5H20, AIK(S04)2. 12H20, ZnS04. 7H20, FeS04. 7H20, NiCI2. 6H20, (NFL^.C^. H20, Pb(N03)2, AI(N03)3. 9H20, K2Cr207, SnCI2. 2H20, NH3, CaC204 ve NH2 CO NH2 mordan maddesi olarak kullanılarak] ön, birlikte ve son mordanlama metotlarına göre 90 °C de pH= 2,4,6 ve 8 de 120 adet yün numunesi, 95 °C de pH= 2,5 ve 8 de 90 adet pamuklu kumaş numunesi, Ön ve birlikte mordanlama metotlarına göre 35-40 °C de, pH= 2 ve 4 de 40 adet tüylü deri numunesi boyandı. Ayrıca ilk kez suni hayvan idrarı (NH2 CO NH2, NH3, CaC204 ) bileşimi mordan maddesi olarak kullanıldı. Amonyak ( NH3 ), Kalsiyum okzalat (CaC204 ) ve üre (NH2 CO NH2 ) gibi tekli mordanlar yanında, ( NH3 + CaC204), (NH3 + NH2 CO NH2) ve (NH2CO NH2+ CaC204) ikili ve (NH2CO NH2+ CaC204 + NH3) üçlü mordanlar kullanılarak ön, birlikte ve son mordanlama metotlarına göre 90 °C ve pH=2,4,6,8 de 84 adet olmak üzere toplam 334 numune boyama çalışması yapıldı. Renk kodlan, ve haslık testleri yapılarak en uygun boyama şartlan belirlendi. Anahtar Kelimeler: Meşe Palamutu, Mordan, Boyarmadde, Yün, Pamuklu Kumaş, Tüylü deri

ABSTRACT EXTRACTION OF DYESTUFF FROM VOLANLA OAK (QUERCUS CERRİS) AND DYEING OF WOOL, COTTON AND FEATHERED LEATHER Alaattin YILDIZ Gaziosmanpaşa University Graduate School of Natural and Applied Science Department of Chemistry Masters Thesis 1999, 54 page Supervisor: Doç. Dr. Adem ÖNAL Jury : Doç. Dr. Necati MENEK Doç. Dr. Adem ÖNAL Yrd. Dr. Bülent BÜYÜKKIDAN, In this research, the cocoon of volania oak belong to kind of quercus cerris was powdered and extracted with water 120 number of wool sample were dyed at 90 °C at pH=2,4,6,8 by using transition element's salts [CuS04. 5H20, AIK(S04)2. 12H20, ZnS04. 7H20, FeS04. 7H20, NiCI2. 6H20, (NH4)2.C204. H20, Pb(N03)2, AI(N03)3. 9H20, K2Cr207, SnCI2. 2H20, NH3, CaC204 and NH2 CO NH2 ) with pre- mordantation together mordandation and last mordandation methods 90 number of cotton samples have dyed at 95 °C and pH=2,5 and 8 and 40 number of feadhered- leather samples have dyed at 35-40 °C at pH=2 and 4. In addition 84 number of wool samples have dyed by using synthetic ani mal urine system mixtures (NH3, CaC204, NH2 CO NH2), (NH3 + CaC204 ), (NH3 + NH2 CO NH2 ), (NH2 CO NH2 + CaC204 ), (NH2 CO NH2 + CaC204 + NH3) with three mordandation methods at 90 °C at pH=2,4,6,8. Total 334 number of samples have dyed and colour codes and fastness analyses were made, and the best dyeing conditions were determined. Keywords: Volania Oak, mordant, dyestuff, wool, Cotton, Feathered- Leather