1-fenilsiklohekza-1,2-dien`in sentezi ve 1-(2,3-dibromosiklohekz-1-en-1-il)

Abstract

ÖZET l-FENİLSİKLOHEKZA-l,2-DİEN'İN SENTEZİ VE l-(2,3-DİBROMOSİKLOHEKZ -1-EN-1-İL)BENZEN'İN METALİK ÇİNKO İLE REAKSİYONU Yakup BUDAK Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi 1999, 63 sayfa Danışman : Y.Doç. Dr. Mustafa CEYLAN Jüri : Y.Doç. Dr. Mustafa CEYLAN Jüri : Yrd.Doç.Dr. Bülent BÜYÜKKTOAN Jüri : Yrd.Doç.Dr. Hayati SARI Bu çalışmada, ilk olarak siklopentanon (105) PhMgBr ile etkileştirilerek 1-fenil- siklopentanol (106) 'a dönüştürüldü. 106'dan P-TsOH yardımıyla bir mol su elimine edilerek 1-siklopent-l-en-il benzen (109) elde edildi. Alken 109'a dibrom karben katılarak 6,6- dibromo-l-fenilbisiklo[3.1.0]hekzan (110) sentezlendi. 110 bileşiğinin 150 °C 'de l-(2,3- dibromosiklohekz-l-en-il)benzen (116)'e, 180°C 'de ise bifenil (112)'e dönüştüğü gözlendi. Yine 110'un AgN03 ile solvolizi 2-bromo -3-fenil siklohekz -2-en-l-ol (lll)'u verdi. Dibrom 116 'nın Zn ile reaksiyonu beklenen ailen 117'nin yerine Wurtz-tipi iki kenetlenme ürünü verdi. Ayrıca, 116 Zn - asetik asit ve LiAfflU ile indirgenerek l-(2-bromosiklohekz-2-en-l- il)benzen (120) 'ye dönüştürüldü. 120 'nin t-BuOK ile reaksiyonunda elde edilen hidrokarbonun bifenil olduğu ^-NMR ve 13C-NMR analiziyle tesbit edildi. Buda ailen 117'nin oluştuğunun bir işaretidir. Anahtar kelimeler: Allen, solvoliz, wurtz-tipi kenetlenme

ABSTRACT 1-PHENYLCYCL0HEX-1,2-DIENE OF SYNTHESIS AND l-(2,3-DIBROMOCYCLOHEX -1- EN-1-YL)BENZENE OF METAL ZINC WITH REACTION Yakup BUDAK Gaziosmanpaşa University Graduate School of Natural and Applied Science Department of Chemistry Masters Thesis 1999 63 pages Supervisor : Asst.Prof.Dr.Mustafa CEYLAN Jury : AsstProf-Dr.Mustafa CEYLAN Jury : AsstProf.Dr. Bülent BÜYÛKKD3AN Jury : AsstProf.Dr.Hayati SARI In this study, at the first time the treatment of cyclopentanon (105) with phenyl- magnesiumbromide (PhMgBr) followed by dehydration with 4-toluenesulfonic acid(P- TsOH) gave the alkene 1-cyclopent-l-en-yl (109). The product 6,6-dibromo-l- phenlybicyclo [3.1.0] hexane (110) was synthesized by the addition of dibromo- carbene to the alkene 109. The rearrengement of 109 whit at different temparetures ( 150 °C and 180 °C) yielded the l-(2,3-dibromocyclohex -1- en-l-yl)benzen (116) and the bifenil 112, respectively., Silver ion-catalyzed solvolysis of 110 gave the 2-bromo-3-phenlycyclohex-2-en-l-ol (111) The reaction of 116 with Zn afforded the two wurtz-like coupling products instead of expected allene 117. The compound l-(2-bromocyclohex-2-en-l-yl)benzene (120) was transformed by the seduction of 116 with Zn- Acetic Acide and LİAIH4. The product which is a hidrocarbon abtained by the reaction of 120 with t-BuOK was determined to be biphenly by 13C NMR Spectralanalysis. This result is a evidence of ailene 117 formation. Key Words: Ailene, solvolysis, wurtz-like coupling