Atatürk`ün laiklik anlayışının eğitim sistemimizdeki yansımaları (1919-1938)

Abstract

ATATÜRK'ÜN LA KL K ANLAYIŞININ EĞ T M S STEM M ZDEK YANSIMALARI(1919-1938)Feriha ÖZKANÖZETLaiklik en genel anlamı ile din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması demektir.Dünyatarihinde Rönesans ve Reform hareketleri ile temellendirebileceğimiz laikliğin Türk tarihindekitemelleri slam öncesi Türk Devletlerine dayanmaktadır.Günümüz Türkiye'sinde laikliğin ortayaçıkışı ise Mustafa Kemal önderliğinde başlayan Kurtuluş Savaşına dayanmaktadır.ÇünküAtatürk'ün laiklik anlayışının temelleri daha Amasya genelgesindeki ?milletin istiklalini yinemilletin azim ve kararı kurtaracaktır.? kararıyla atılmış , Erzurum ve Sivas Kongreleri bu kararıgüçlendirmiştir.Atatürk'ün laiklik anlayışı savaş sırasında bile gözardı edilmeyen eğitim sisteminedevletin diğer kademelerinden daha önce yansımıştır. Geleneksel eğitim sistemini çeşitliyönlerden eleştiren Mustafa Kemal özellikle toplumumuzdaki yaygın bilgisizliğe , eğitimöğretim yöntemlerinin milli ve istikrarlı olmamasına ve tüketici insan yetiştirmesine dikkatçekerek yeni eğitim sisteminin bilimsel , milli, uygulamalı, laik ve karma olmasını önermiştir.Bu amaçla toplanan 1. Maarif Kongresi, Tevhidi Tedrisat kanunu ve Maarif Teşkilatı HakkındaKanunla laik eğitimin yasal dayanakları tamamlanmıştır. Daha sonra yasal dayanaklarıtamamlanan laik eğitimin uygulanması aşamasına geçilmiştir.Karma eğitim sayesinde laik görünüme kavuşan Türk eğitim sistemi Harf nkılabı ile bugörünümü netleştirmiştir. Bir müddet sonra açılan Millet Mektepleri ve Halkevleri ile geniş halkkitleleri okur yazar hale getirilerek halkın kültürel seviyesi artırılmıştır. Bilimsel üretkenliğiniyitiren Darülfünun ise yapılan reform ile laik bir görünüme kavuşarak modern bir üniversitehaline gelmiştir. Gerek üniversite reformunda gerekse eğitimde yapılan laikleşme süreçlerinintüm aşamalarında yurt dışından gelen uzmanların görüşlerine yer verilerek yazdıkları raporlardikkate alınmıştır.Böylece Türk eğitim sistemi bir yandan laikleştirilmiş bir yandan da dünyadevletleri ile eşdeğer hale getirilmiştir.

REFLECTIONS OF ATATURK?S SECULARISM MANNER ON OUR EDAUCATIONSYSTEM(1919-1938)Feriha ÖZKANABSTRACTIn its general meaning, secularism means that religion and state affairs seperate from eachother, thus turning on their own axes.In Turkish history ,the sources of Secularism which we canbase in The Renaissance and Reform in the history of the world lead to Turkish States beforeIslam.In today?s Turkey,though,the rise of Secularism is based on The Independance War thathad begun under the control of Mustafa Kemal.Because the bases of Atatürk?s understanding ofSecularism began to be built with the decision taken in the Amasya Notice:What will save thenation?s independence is again the nation itself,and Erzurum and Sivas Congresses strengthenedthis decision.Atatürk?s understanding of Secularism reflected on education system, which wasn?tneglected even during the war, before it did on the other departments of the state.Criticizing thetraditional education system from different points of views,he wanted attention to the fact thateducation and teaching methods weren?t either national or consistent and brought up consumingpeople ,and suggested that the new education systemshould bescientific,national,applicable,secular and co-educational.The lagal bases of Secular Educationwere completed with The First Education Congress(1.Maarif Kongresi),which had gathered withthe aim of applying Atatürk?s suggestion ,The Law of Tevhid-i Tedrisat(the combination ofteaching)and The Law about Education Organisation(Maarif Teşkilatı).Later on the step wastaken towards applying the Secular Education whose legal bases had already been completed.Turkish Education System which had reached a secular appearance by means of co-educational system made this appearance brighter with The Alphabet Revolution.A great manypeople having been made literate by means of National Schools and Public Houses that werefounded after a certain time,the culture level of the public was augmented.The Darülfünun whichhad been left devoid of its scientific quality recently turned into a modern university with a newreform.Either in the case of the University Reform or in all steps of Secularization process ineducation ,the ideas of the experts coming from abroad were given a great place and the reportswritten by these were taken into attentio.So,Turkish Education System has been both secularizedand taken into a certain situation equal with the other countries in the world.