Üniversitelerde kalitenin stratejik yönetimi ve konu ile ilgili bir uygulama

Abstract

ÖZET Strateji kelime anlamı itibariyle `sevketme, yöneltme, gönderme, götürme ve gütme` demektir. Literatürde, stratejinin kelime kökeni bakımından iki kaynağa dayandığı ifade edilmektedir. Strateji bilimsel bir disiplin olarak gelişmesini askeri alanda taşıdığı öneme borçludur. Buna göre strateji, bir savaşta galip gelebilme için taraflardan birinin silahlı kuvvetlerini yetiştirmesi bilimi ve sanatıdır. Herhangi bir kurum veya kuruluşun yönetim sorumluluğunu üstlenen yöneticiler, sorumlu oldukları kurum veya kumlusu en iyi bir şekilde yönetme isteğindedirler. Yöneticiler yönetim süreci içerisinde çeşitli tehditlerle karşılaşırlar. Bu tehditler; iç tehditler ve dış tehditler olarak gruplandırılabilir. Diğer taraftan gelecek belirsizdir. Hiç kimse geleceği tam olarak bilemez. Bugünün bilinen değişkenlerinin gelecekte nasıl bir hal alacağını tahmin etmek güçleşmektedir. Ancak gelecekle ilgili bu belirsizliklere ve risklere rağmen gelecek düşünülmeden bir kurum veya kuruluşun da etkin ve verimli bir şekilde yöneltilme ihtimali de zayıftır. Gelecekle ilgili bu belirsizliklere rağmen önceden bilimsel ve sezgisel tahminler yapmak ve gelecekte olabilecek değişikliklere uyum sağlayabilmek için hazırlıklı olunması gerçeğini de kabul etmek zorunluluğu vardır. Üniversite yönetiminde uzun vadeli düşünme ve plan yapma, kuruma sistemli düşünme, köklü kararlar verme alışkanlığı kazandıracaktır. Yükseköğretim kurumlarında amaçlara uygun stratejik hedeflerin belirlenmesi üniversitelerde kaliteli eğitim olanağı sağlamaktadır. Kalite ve verimlilik için değişimin gücüne inanılmalıdır. Üniversite yönetiminde çalışanların ortak amaç ve çabada birleştirecek güven ve şeffaflığın sağlanması gereklidir. Eğer gelişim ve değişime dayalı kalite bilinci çalışanlara anlatılabilirse, çalışanlar ve yönetim arasında ortak amaç ve isteklere dayalı bir bağımlılık ilişkisi kurularak herkesi bu uğraşa katılma isteği ve olanağı kazandırılabilire, kalitenin yükseköğretimde oluşturulmasına uygun bir örgüt ortamı yaratılabilir. Bu ortamı yaratmak davranışlarda ve imkanlarda gerekli değişimi sağlayacak nitelikli ve sürekli bir eğitim ve özendirmeden geçer. Sözü edilen davranış değişiklikleri ise geleceğe yönelik stratejik planlamalar ile sağlanmaktadır.

THE SUMMARY Strategy, as a word, means `taking a way, directing, sending, carrying off and driving. In the literature, strategy is claimed to have based on two sources in terms of etymology. Strategy, improving as a scientific discipline is very close to its importance in military aspect. According to this, strategy is the science and the art of one side improving its army forces in order to win a war. The managers, being responsible for managerial issues of any of an organisation, hope to manage that organisation in perfect way. The managers face several threats in the process of management. These threats can be grouped as internal and external. On the other hand, future is unclear. Nobody can know the future exactly. It is hard to estimate how todays' known variables will act in the future. However, with these unclarities and threats related to the future, managing an organisation efficiently and effectively is impossible without forecasting the future. It is necessary to accept the fact that it is an obligation to foresee those unclarities of the future and to be ready to adopt changes that can occur in the future, through scientific and intuitional forecasting. Within university management, long term thinking and planning will provide a manner of systemic thinking and radical decision- making to the institution. Identifying strategic objectives, compatible with the goals at the institutions of higher education provides quality education at universities. The power of change should be considered for quality and productivity. It is necessary to provide trust and transparency in order to combine employees at the common effort and goal, at the university management. A compatible organisational environment can be created for quality being happened at higher education, if improvement and change based quality conscious can be explained to the employees, if common goals and desires based inter-dependancy between employees and management can be provided for everyone to participate this effort. Creating such environment depends on enabling quality and continuous education and encouragement for providing necessary changes in terms of behaviour and resources. Such behavioural changes are achieved through strategic plans that focus future.